اسیا

[ویکی فقه] آسیا. آسیا، وسیع ترین و پرجمعیّت ترین قارّه زمین ، با وسعتی قریب ۴۴ میلیون کمـ ۲، یعنی ـ از کل سطح زمین و بیش از۷۲۲‘۲ میلیون نفر جمعیت (۱۹۸۲م)، واقع در نیمکره شمالی، از نزدیکی خط استوا تا نزدیکی قطب شمال؛ شمالی ترین حد این قاره، شبه جزیره تایمیر با ْ۷۷ و َ۴۰ عرض در اقیانوس منجمد شمالی و جنوبی ترین نقطه آن، رأس شبه جزیرة مالاکا با ْ۱ و َ۱۶ عرض شمالی در نزدیکی خط استوا واقع است.
منشأ نام آسیا به درستی معلوم نیست. بنا به روایت هرودوت (د ح۴۲۵ق م)، یونانیان تصور می کردند آسیا براساس نام پرومته نامگذاری شده است. در مقابل ایشان، لیدپایی ها معتقد بودند نام آسیا از نام آسیس، پسر کوتیس، گرفته شده است. متأخرین نام آسیا را مأخوذ از کلمه آسوری یا فنیقیِ آشو یا آسو به معنای طلوع آفتاب و سرزمین واقع در شرق می دانند. در مقابل این لفظ، در همین زبان ها، لفظ ارب، به معنای غروب آفتاب وجود دارد که از آن نام اروپا ،
اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، تطبیق لغات جغرافیایی قدیم و جدید ایران، به کوشش میرهاشم محدث، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۳ش.
آسیا از نظر اشکال گوناگون زمین و آب و هوا، متنوع ترین خشکی بزرگ زمین است و از دیدگاه ارتباط با سایر قاره ها دارای موقعیت ممتازی است. در جنوب غربی، اگرچه تعلق عربستان به قاره آسیا از لحاظ ساختمان طبیعی مورد تردید است، اما به لحاظ همبستگی های فرهنگی، دریای سرخ و کانال سوئز را می توان مرز آسیا با آفریقا دانست. مرز آسیا با اروپا نسبتاً مشخص تر است. مرز سنتی و قدیمی این دو قاره، کوه های اورال و دنباله شمالی آن، جزیره نوایازملیا (ارض جدید) است. البته، این مرز را نمی توان حدی شاخص بین دو قاره به شمار آورد. در همین زمینه، لفظ اوراسیا نشان می دهد که اروپا تنها شبه جزیره ای از آسیای بزرگ است. بخش جنوبی مرز آسیا و اروپا، یعنی تنگه داردانل و بوسفر و نیز دریای مرمره، به واسطه پیوندهای تاریخی ـ فرهنگی مشخص تر است. آسیا از طرف شمال شرقی تقریباً به سواحل آمریکای شمالی می رسد و تنگه باریک و کم عرض برینگ به عرض ۸۵ کمـ، این دو قاره را از یکدیگر جدا می سازد. در آسیای جنوب شرقی، مرز طبیعی و همچنین فرهنگی را می توان جزایر سوندا و هالماهرا به شمار آورد، زیرا گینه نو بر روی لبه فرو رفته قاره استرالیا قرار دارد و سکنه بومی آن از نظر نژادی و فرهنگی با سکنه عمدتاً مالائیایی این جزایر تفاوت دارند.
تنوع اقلیمی
تفاوت های شدید از نظر اشکال پستی و بلندی یعنی وجود سرزمین های پست جلگه ای وسیع در کنار سرزمین های مرتفع گسترده و رشته کوه های بلند و همچنین تأثیر جداسازنده این رشته کوه ها، باعث شرایط خاص و تنوع اقلیمی این قاره شده است، به نحوی که در هیچ قسمت دیگری از کره زمین، این پدیده ها به این صورت در کنار یکدیگر مشاهده نمی شوند.
گروسه، رنه، ج۱، ص۶-۸، تاریخ آسیا، ترجمه مصطفی فرزانه، تهران، علمی، ۱۳۲۹ش.
...

آسیا. آسیا /ʌsɪɒ/ راهنما·اطلاعات بزرگ ترین و پرجمعیت ترین قاره در جهان است. آسیا بخشی از پهنه خشکی اوراسیا و مجموعه خشکی آفرو - اوراسیا است. مساحت آسیا ۴۴/۵۷۹/۰۰۰ کیلومتر مربع ( ۱۷/۲۱۲/۰۰۰ مایل مربع ) است که حدود ۳۰٪ از مساحت خشکی ها و ۸/۷٪ از مساحت کل کره زمین را شامل می شود. این قاره، که مدت ها سکونت گاه اکثریت جمعیت بشری بوده است، خاستگاه بسیاری از نخستین تمدن ها محسوب می شود. جمعیت این قاره ۴/۷ میلیارد نفر است که تقریباً ۶۰٪ جمعیت جهان را تشکیل می دهد. جمعیت این قاره بزرگ از مجموع همه قاره های دیگر بیشتر است.
به طور اجمالی، آسیا از شرق به اقیانوس آرام، از جنوب به اقیانوس هند و از شمال به اقیانوس منجمد شمالی محدود می شود. مرز آسیا با اروپا یک ساختار تاریخی و فرهنگی است، زیرا هیچ جدایی فیزیکی و جغرافیایی مشخصی بین آنها وجود ندارد. این مرز تا حدودی تاریخی و قراردادی است و از دوران باستانی کلاسیک نشات گرفته است. تقسیم اوراسیا به دو قاره؛ نشان دهنده تفاوت های فرهنگی، زبانی و قومی شرقی - غربی است. کانال سوئز یک مرزبندی پذیرفته شده است که آسیا را از آفریقا جدا می کند. تنگه های ترکیه، کوه های اورال و رود اورال، و در جنوب کوه های قفقاز و دریای خزر و دریای سیاه، آسیا را از اروپا جدا می کند.
کشورهای چین و هند از سال ۱ تا ۱۸۰۰ پس از میلاد به عنوان بزرگ ترین اقتصادهای جهان جایگزین شدند. چین یک قدرت اقتصادی بزرگ بود و بسیاری را به شرق جذب کرد و برای بسیاری ثروت و شکوفایی افسانه ای فرهنگ باستانی هند سمبل و نشان آسیا بود که تجارت، اکتشاف و استعمار اروپا را به خود جذب کرد. کشف تصادفی یک مسیر اقیانوس اطلس از اروپا به قاره آمریکا توسط کریستف کلمب در حالی که در جستجوی مسیری به هند بود، این جذابیت عمیق را نشان می دهد. در طول تاریخ، جاده ابریشم به اصلی ترین مسیر تجاری شرق به غرب در نواحی داخلی آسیا تبدیل شد، در حالی که تنگه مالاکا به عنوان یک مسیر دریایی اصلی بود. آسیا پویایی اقتصادی ( به ویژه آسیای شرقی ) و همچنین رشد جمعیت قوی در طول قرن بیستم را دارا بوده است، اما رشد کلی جمعیت آسیا از آن زمان کاهش یافته است. آسیا زادگاه اکثر ادیان اصلی جهان من جمله هندوئیسم، زرتشتی، یهودیت، جینیسم، بودایی، کنفوسیوس، تائوئیسم، مسیحیت، اسلام، سیک و همچنین بسیاری دیگر از ادیان بوده است.
با توجه به وسعت این قاره و تنوع آن در مفهوم های مختلف، قاره آسیا نامی که قدمت آن به دوران باستان برمی گردد؛ ممکن است در واقع بیشتر با جغرافیای انسانی ارتباط داشته باشد تا جغرافیای طبیعی، فرهنگ ها، کشورها، اقوام، اقتصاد، پیوندهای تاریخی و سیستم های دولتی. آسیا دارای اقلیم های مختلف است که اقلیم استوایی در جنوب، اقلیم بیابانی در خاورمیانه، اقلیم مناطق معتدل در شرق و مرکز قاره تا اقلیم مناطق وسیع زیر قطبی و قطبی در سیبری را شامل می شود.

آسیا (استان روم). آسیا ( به لاتین: Asia ) نام یکی از استان های روم بود که در ۱۳۲ پیش از میلاد با یک فرمان سنا مبنی بر انضمام قلمرو پادشاهی پرگامون به جمهوری روم، بخشی از این جمهوری شد زیرا آتالوس سوم، واپسین پادشاه پرگامون، در سال ۱۳۳ ق. م پادشاهی اش را برای جمهوری روم به ارث گذاشته بود. گفتنی است این استان در امپراتوری بیزانس با عنوان فریگیه شناخته می شد.