اسپرانتو

زبان اسپرانتو ( به اسپرانتو: Esperanto ) معروف ترین زبان فراساختهٔ میانجی جهانی است، که در میان زبان های ابداعی موجود، بیشترین گویشوران را در جهان دارد. [ ۲] کسی را که به زبان اسپرانتو سخن بگوید یا از آن استفاده کند اسپرانتیست ( اسپرانتودان ) می نامند.
نام این زبان از اسم مستعار لودویک زامنهوف ( اسپرانتو ) ، پدیدآورندهٔ این زبان بین المللی، گرفته شده است. نخستین کتاب که وی برای معرفی و آموزش زبان اسپرانتو نگاشت، با نام مستعار «اسپرانتو» ∗ ، به معنی «امیدوار» ، منتشر کرد؛ چون امیدوار بود با بهره گیری از این زبان به عنوان زبان میانجی جهانی، به ایجاد صلح و دوستی در سطح دنیا کمک شود. عنوان این کتاب «اینترناتسیا لینگوو» ( به اسپرانتو: Internacia Lingvo ) به معنی «زبان بین المللی» بود؛ که بعدها تحت عنوان «کتاب اول» یا اونوا لیبرو∗ ( به اسپرانتو: Unua Libro ) مشهور شد. هدف زامنهوف، که به افتخار او یونسکو نیز سال ۱۹۸۷ را به مناسبت جشن صدسالگی زبان اسپرانتو «سال زامنهوف» نامید، خلق زبانی بی طرف و صلحپرور بود که یادگیری آن نیز آسان باشد و به درک متقابل فرهنگ های مختلف جهان توسط مردم کمک کند.
ویژگی منحصربه فرد الفبای اسپرانتو، آوایی بودن صددرصد آن است؛ به این معنی که هر حرف و کلمه در زبان اسپرانتو، تنها یک جور می تواند تلفظ یا نوشته شود؛ لذا پس از فراگیری آن، دیگر هیچ گونه مشکلی برای زبان آموز در تلفظ یا دیکتهٔ واژگان وجود نخواهد داشت. الفبای اسپرانتو دارای ۲۸ حرف از الفبای لاتین است که چهار حرف Q, W, X, Y در این الفبا وجود ندارند و در عوض شش حرف تکراری دارد که روی پنج حرف آن، هشتک قرار گرفته است و روی یک حرف دیگر، یک هفتک قرار داده اند تا آوای آن ها را تغییر دهند: Ĉ، Ĝ، Ĥ، Ĵ، Ŝ، Ŭ.
زبان بین المللی اِسپِرانتو در سال ۱۸۸۷ ( میلادی ) ( ۱۲۶۶ خورشیدی ) توسط لودویک لازاروس زامنهوف لهستانی ساخته شد. اسپرانتو به علت ساختار علمی و آسان خود مورد توجه متفکران و دانشمندان با ملیت های گوناگون قرار گرفته و به خاطر ویژگی های منحصربه فرد آن، سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد ( یونسکو ) در سال ۱۹۵۴ ( میلادی ) به اتفاق آرا آن را طی قطعنامه ای به عنوان زبان بین المللی و بی طرف به رسمیت شناخت و آموزش اسپرانتو را به همهٔ کشورهای عضو خود توصیه کرد. همچنین «یونسکو» در استقبال از صدمین سالگرد انتشار زبان اسپرانتو در سال ۱۹۸۶ ( میلادی ) ( ۱۳۶۵ ) در قطعنامه ای دیگر ضمن تأکید بر تصمیم قبلی خود، مراتب پشتیبانی خود را از آموزش و گسترش زبان بین المللی اسپرانتو در سراسر جهان ابراز داشته است.

اسپرانتو (مجله). اسپرانتو ( به اسپرانتو: Esperanto ) ارگان رسمی سازمان جهانی اسپرانتو ( دارای روابط رسمی با سازمان ملل متحد و یونسکو ) ، که از سال ۱۹۰۵ تاکنون به صورت ماه نامه چاپ و در سراسر دنیا منتشر شده است. این مجله که به انتشار اخبار و مقالاتی که در مورد جنبش اسپرانتو در جهان است، می پردازد، تماماً به زبان فراساخته ی اسپرانتو منتشر می شود. سردبیر فعلی ( اکتبر ۲۰۱۵ ) این مجله فابریچیو واله ( Fabrício Valle ) است، و طبق اطلاعات مندرج در شمارهٔ سپتامبر ۲۰۱۵ آن، در ۱۲۰ کشور جهان خواننده دارد و نسخهٔ صوتی آن نیز برای معلولین چشمی موجود است.

اِسْپِرانْتو (Esperanto)
(یا: زبان بین المللی) زبانی ساختگی براساس ریشۀ برخی واژه های مشترک در زبان های عمدۀ اروپایی، با قواعد ساده شدۀ دستوری. این زبان را چشم پزشک لهستانی لودویگ زامنهوف(با نام مستعار اسپرانتو، به معنی «امیدوار») به منظور تسهیل ارتباط کلامی بین همۀ مردم جهان ابداع کرد. نام این زبان از مبتکر آن گرفته شده است. زامنهوف (۱۸۵۹ـ۱۹۱۷) کتاب خود را در ۱۸۸۷ منتشر کرد. تلفظ اسپرانتو آوایی و الفبای آن لاتین با افزودن ۶ حرف است. واژگان این زبان از ریشه های لاتین، رومیایی و آلمانی گرفته شده و با افزودن وند و ترکیب کلمات، مفاهیم و لغات جدید ساخته می شود. با افزودن o به اسم می توان مصدر، با a صفت، با e قید و با i فعل ساخت. دستور آن بسیار ساده و آموختنش فوق العاده آسان است. از اوایل قرن ۲۰ بسیاری از مردم جهان به آموختن اسپرانتو علاقه مند شدند؛ امّا هرگز امید مبتکر آن برای جهانی شدن این زبان تحقق نیافت.