اسفیدان

اسفیدان (بجنورد). اسفیدان یا ایسبیان این روستا به دلیل ساختار پلکانی خود شباهتی هم به روستای ماسوله فومن دارد. اهالی این روستا به زبان ترکی خراسانی صحبت می کنند.
از محصولات باغی روستای اسفیدان میتوان به گردو، گیلاس، آلبالو، سیب، زردآلو، گلابی، بادام اشاره کرد.
از مناطق دیدنی اسفیدان: امام زاده محمد باقر، دوستِ خدا، مجسمه انسان نما، ماسوله شمال شرقی پرشیا ( ایران ) ، آبشار هینور و بارگا، باغ های سرسبز و زیبا، چشمه های گوارا، دشت های خنسر و کرز واقع در میان کوه ها، مساجدی با معماری سنتی دلربا و اذانی با لحجه ترکی قشنگ برای یاد خدا، حمام عمومی گرم و باصفا، شبی خوانی و شله خوشمزه در ایام تاسوعا عاشورا [ ۱]
بافت پلکانی وسنتی روستا و موقعیت جغرافیایی و ژئوپولوتیک بی نظیر روستا و وجود درختان سندل سمبل روستای اسفیدان است. بنا به گفته معمرین روستا از نوع این درخت حدود ۱۷ اصله بوده که به علت واقع شدن در مسیر کوچه و ساخت حسینیه و مسجد و عدم آگاهی از اهمیت و ارزش آن، بیشتر آن ها را قطع نموده اند و فقط ۲ اصله باقی مانده که قطر تنه هرکدام در حدود ۲٫۶۵ متر می باشد. البته قابل ذکر است که قطع درختان تاریخی مذکور ونیز درخت کهنسال چنار در مرکز روستا با مخالفت شدید روحانی وقت ونیز تعدادی از اهالی روبرو گردیده ولی متأسفانه تندروی فردی که هویت آن بر همگان روشن است باعث گردیده درختان مذکور قطع و تاریخ اسفیدان از بین برود.
در ضلع شمالغرب روستای اسفیدان، دره ای عمیق و طولانی بنام "هینوَرد ( هین نبرد ) " وجود دارد که به فاصله تقریبی نیم ساعت از روستا در کمرکش کوهی صخره ای چشمه ای زلال به همین نام خارج می شود و آب آن باغات اطراف را آبیاری می کند.
در جنوب غرب روستای اسفیدان دره ای دیگر با نام «بهارگاه» با چشمه های متعدد و آبشار دیدنی که با نام هزار چشمه نیز معروف است و سرسبزی خاص خود، هر تازه واردی را به خود جذب می کند. در ابتدای دره سمت چپ، زمینی تپه ماهوری به نام «موسو» حدود ۴۰ هکتار چند سال پیش بعلت رانش شدید، تمام باغات و خانه ها و درختان کهنسال آن در دل خاک فرورفت.
در غرب روستای اسفیدان دیواری صخره ای نمایان است که به آن "تاش قلعه ( قلعه سنگی ) " می گویند. بر روی این قلعه دیوارهای سنگی و سفال ساده نخودی و قرمز و سفال های منقش به رنگ های مختلف دیده می شود.
بر فراز کوه های اطراف روستای اسفیدان، آثار برج های سنگی قدیمی مشاهده می شود که مصالح بکار رفته در آن ها سنگ و ساروج است. معروفترین آن ها یکی برج "قاری مالاق" و دیگری برج "قارقه ( کلاغ ) " در شمال غرب روستاست که پایه های آن هنوز باقی مانده است.

اسفیدان (مانه). اسفیدان، روستایی در دهستان اترک بخش مرکزی شهرستان مانه در استان خراسان شمالی ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا برابر با ۱۲۹ نفر ( ۳۶ خانوار ) بوده است. [ ۱]

اسفیدان (نطنز). اسفیدان ( نطنز ) ، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان نطنز در استان اصفهان ایران است.
این روستا در دهستان کرکس قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۳۷ نفر ( ۳۹خانوار ) بوده است.