استوارباله

دانشنامه عمومی

استوارباله ( Eusthenopteron ) سرده ای از ماهیان گوشتی باله پیش از تاریخ بود که به خاطر نسبت نزدیکی که با چهاراندامان دارد اهمیت پیدا کرده است. در آغاز این طور پنداشته می شد که استوارباله از نخستین جاندارانی بود که پس از تشکیل جو به خشکی های زمین آمد اما دیرین شناسان هم اینک بر این توافق دارند که استوارباله کاملاً آب زی بوده است. با این حال استوارباله ویژگی های زیاد مشترکی با جانوران خشکی داشت.
اسکلت استوارباله نشانه های روشنی از خویشاوندیش با ماهی ها و مهره داران خشکی زی دارد. این ماهی از آخرین اعضای سه ردیف بالگان بود؛ خانواده ای منقرض شده از ماهی های نرم باله ای. رد استخوان های کوچک قاعده ی باله های صدری و پهلویی استوارباله را می توان در استخوان های - حالا بسیار بزرگ شده ی - اندام های پیشین و پسین چهاراندامان ابتدایی مثل ماهی تاق دید. [ ۵]
ساختار مهره ها و جمجمه - مخصوصاً بخش خیشومی آن - هم این ماهی را به چهاراندامان شبیه می کند. مدت ها پیش از ابداع فنون مدرن اسکن و تحلیل رایانه ای، جزئیات جمجمه ی استوارباله به روشی پرزحمت تر بررسی شده بودند. سنگواره ی جمجمه را میلی متر به میلی متر می ساییدند و در هر مرحله چند عکس از آن می گرفتند. بعد، با استفاده از توالی این عکس ها، شبیه ساخت هایی مومی از هر لایه ی نازک جمجمه می ساختند. در این فرایند، خود سنگواره نابود می شد، اما مدل مومی کاملی به دست می آمد که به دانشمندان امکان می داد درون و بیرون جمجمه ماهی را مطالعه کنند. [ ۶]
تصور می شود استوارباله شکارچی کمین گیری بوده که لا به لای گیاهان آب زی پنهان می شده است تا به شکاری که از آنجا می گذشته حمله کند، درست مثل اردک ماهی امروزی. این ماهی هم، مثل استخوان پولک و هولوپتیکیوس، لولایی در بالای جمجمه اش داشت که در گرفتن شکار سودمند بود. نام استوارباله بر باله های نیرومند و محکم این ماهی دلالت می کند. [ ۷]
سرده استوارباله از روی چند سنگواره مربوط به دوونین پسین، یعنی حدود ۳۸۵ میلیون سال پیش، شناخته شده است. در حدود دو هزار نمونه از سنگواره های استوارباله ها در آب های نوول در کبک کانادا یافت شده است.
عکس استوارباله
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس