استخراج مایع مایع

استخراج مایع - مایع ( به انگلیسی: Liquid - liquid extraction LLE ) و یا ( به انگلیسی: Liquid - liquid extraction SX ) روشی برای جداسازی دو یا چند فاز مایع از یکدیگر و یا یک روش برای جداسازی ترکیبات یا اجزاء فلزات بر اساس حلالیت نسبی آنها در دو نوع مایع متفاوت غیر حلال در هم که معمولا یک مایع آب ( با خاصیت قطبی ) و یک حلال آلی ( با خاصیت غیرقطبی ) است که در این روش از ویژگی تفاوت در انحلال پذیری مواد موجود در خوراک ورودی استفاده می شود، به این ترتیب که یک ماده حلال که یکی از مواد موجود در خوراک را بیشتر در خود حل می کند، به واحد جداسازی تزریق می شود.
حلال پس از جداسازی ماده مورد نظر از واحد خارج و ماده درون آن در واحدی دیگر خارج شده و به این ترتیب ماده مورد نظر با خلوص بالا به دست می آید.
انتقال ماده مورد نظر از مایع حلال اولیه ( Feed Solution+Solvant ) به حلال ثانویه ( Solvent ) در اثر انرژی شیمیایی انجام می گیرد بدین صورت که در پایان مرحله ترکیب دو مایع، تمامی مواد در حالت پایدارتر انرژی ( در تراز انرژی پایین تر ) قرار می گیرد.
حلال ثانویه که از ماده حل شده غنی شده است را عصاره ( Extract ) و حلال اولیه را که ماده حل شدنی تهی شده است را رفینیت ( Raffinate ) می نامند. [ ۱]
مثلاً در مخلوط آب - استن، کلروفرم استن را استخراج می کند. در این حالت، آب Carrier، استن Solute و کلروفرم Solvent است.
اگر خوراک حاوی چند جزء حل شوند باشد اجزاء به نسبت های مختلف در حلال حل می شوند این عمل را استخراج نسبی گویند.
در موارد زیر استفاده از استخراج بر تقطیر ترجیح دارد:
·       تقطیر در دمای بالایی صورت گیرد یا گرمای نهان تبخیر بالا باشد.
·       ضریب فراریت اجزاء نزدیک به یک باشد.
·       جلوگیری از تجزیه حرارتی، مثل جداسازی آنتی بیوتیک ها.
·       وجود شرایط آزئوتروپ.
·       در تقطیر محلول های رقیق هنگامی که آب باید جدا شود عمل استخراج اقتصادی تر است.