استان صنعا

صنعاء ( به عربی: محافظة صنعاء ) نام استانی در کشور یمن شمالی در شبه جزیره عربستان است.
استان صنعاء دارای ۱۶ ناحیه ( شهرستان ) است از بزرگ ترین استانهای یمن شمرده میشود.
گویند:سام بن نوح صنعا را بنیادگذاری نموده است. بنا براین شهر «سام» نیز نامیده شده است.
همچنین به نام «آزال» نیز می خوانده اند، نسبتاً الی أزال بن قحطان. مورخ یمنی مشهور «شرف الدین» می گوید: از سنگ نبشته های موجود نشان می دهد که صنعا یکی از مراکز مهم قوم سبا و حمیر بوده است، اما به عنوات پایتخت برگزیده نشده است، تا قرن پنجم میلادی هنگامی که ابرهه بن اشرم حبشی به امر نجاشی پادشاه حبشه یمن را اشغال می کند، صنعا پایتخت حکم خود قرار می دهد وکلیسای مشهور خود که به نام القلیس معروف بود در صنعا می سازد.
در سنگ نبشته ها و نقوش تاریخی صنعا به چند نام مختلف شناخته شده است. در برخی از نقوش ها به نام «صنعاو» نوشته شده است. در جای دیگر به نام «قرناو» و «صنعن» نیز یافت شده است.
در شبام سُخیم قعطه سنگ هایی بدست آمده است که بر روی آن ها نام «صنعن» حک شده است. مورخین و تاریخ نویسان می گویند «صنعن» نام یکی از معبدهای متعددی می باشد که در آن دوران در شبام منتشر بوده است، به اضافهٔ نام «ذهبان» ویا صنعا، همچنین نام «رئام» در ارحب و حاز و الحقه و ناعط و ظفار، و مانند آن عثتر و المقه نیز آمده است. و این دلیلی می تواند باشد که صنعا به نام «صنعن» نیز نامیده می شده است. امروزه در یمن کسانی هستند که صنعا با نام «صنعن» نیز تلفظ می کنند.
در بعضی از مخطوطات آمده است که «صنعن» به زبان مردم سبا و قوم تُبّع بمعنی «الصانع» است، یعنی ( سازنده ) . درجای دیگر نیز نبشته شده که سبئیون نامهای مختلفی مانند: «الصانع» و «المقه» و «ذسموی» به رو یمن نیز گذاشته بوده اند.
جمعیت استان صنعا در حدود ۱، ۰۰۰، ۰۰۰ نفر می باشد که این جمعیت شامل پایتخت ۱/۵ میلیون نفری یمن یعنی خود شهر صنعا نمی شود.
استان صنعا در وسط ( دره ) ای عمیق و پهناور واقع شده است، و ارتفاعش از سطح دریا یک متر می باشد.
دور تا دور شهر قدیم صنعا حصار بند «سور» کشیده شده است، قسمتی از این دیوار ( سور ) در ایام حکم «آیوبیین» ساخته شده است.
از شمال به کوه مرتفع تُقُم، و از جنوب به کوه عَیبَان، از مغرب به راه صنعا _ صعده، و از مشرق به راه صنعا _ عدن در ساحل خلیج عدن محدود می گردد.