ازتوباکتر

اَزتوباکتر ( Azotobacter ) یک سرده از باکتری های معمولاً متحرک، بیضی شکل یا کروی است که کیست های با دیواره ای ضخیم را تشکیل می دهند و همچنین پوشش سختی دارند. آن ها میکروب های هوازی و آزاد خاک هستند که نقش مهمی در چرخه نیتروژن در طبیعت دارند و نیتروژن اتمسفر را که برای گیاهان، غیرقابل دسترسی است دریافت و آن را به شکل یون آمونیوم در خاک آزاد می کنند ( تثبیت نیتروژن ) . برخی ازتوباکترها علاوه بر این که ارگانیسمی مدل برای مطالعات علمی هستتد، توسط انسان برای تولید کودهای زیستی، افزودنی های غذایی و برخی بیوپلیمرها استفاده می شوند. نخستین گونه از این سرده، Azotobacter chroococcum، در سال ۱۹۰۱ توسط میکروبیولوژیست هلندی و گیاه شناس مارتینوس بایرینک کشف و توصیف شد. گونه های ازتوباکتر باکتری های گرم منفی هستند که در خاک های خنثی و قلیایی، [ ۱] [ ۲] در آب و در ارتباط با برخی گیاهان یافت می شوند. [ ۳] [ ۴]
ازتوباکترها از باکتری های نسبتاً بزرگ هستند ( قطر ۲ تا ۴ میکرومتر ) . آن ها معمولاً بیضی شکل هستند، اما ممکن است اشکال مختلفی از باسیل ( میله ای ) تا کوکسی ( کروی ) داشته باشند. در آماده سازی میکروسکوپی، این سلول ها می توانند پراکنده شوند یا خوشه های نامنظم یا گاهی زنجیره ای با طول های مختلف تشکیل دهند. در کشت های میکروبی تازه، این سلول ها با دارا بودن تاژک های متعدد، متحرک هستند. [ ۵] اما بعداً تحرک خود را از دست داده، تقریباً کروی می شوند و لایه ضخیمی از مخاط تولید می کنند و پوشینه را تشکیل می دهند. شکل سلولی ازتوباکترها تحت تأثیر اسید آمینه گلایسین است که در محیط کشت پپتون وجود دارد. [ ۶]
کیست های سردهٔ ازتوباکتر نسبت به سلول های رویشی، در برابر عوامل نامطلوب محیطی، مقاوم تر هستند. به طور ویژه، آن ها دو برابر بیشتر در برابر اشعه فرابنفش مقاوم هستند. آن ها همچنین در برابر خشک شدن، امواج فراصوت، پرتو گاما و نور خورشید مقاوم هستند، اما در برابر حرارت مقاوم نیستند. [ ۷]
تشکیل کیست ها با تغییر غلظت مواد مغذی در محیط و افزایش برخی مواد آلی مانند اتانول، n - بوتانول یا بتا - هیدروکسی بوتیریک اسید تحریک می شود. کیست ها به ندرت در محیط های مایع تشکیل می شوند. [ ۸] تشکیل کیست توسط عوامل شیمیایی ایجاد می شود و با تغییرات متابولیک، تغییرات در کاتابولیسم، تنفس سلولی و بیوسنتز ماکرومولکول ها همراه است. [ ۹]