[ویکی فقه] آزادی بیان. آزادی بیان به معنای حق ابراز و بیان عقیده است و در کلام جدید از آن بحث شده است.
آزادی حقوقی دارای انواعی از قبیل، آزادی سیاسی، آزادی عقیده وغیره است، که یک مورد از آن اقسام هم آزادی بیان است، به این معنا که افراد علاوه بر اینکه به خاطر داشتن عقیده مخالف، چه در امور دینی و چه در امور سیاسی، نباید مورد تعقیب قرار گیرند، باید بتوانند عملاً این عقیده خود را ابراز نموده، برای اثبات و احیاناً به دست آوردن همفکران دیگر درباره ی آن تبلیغ کنند.
آزادی بیان در اعلامیه حقوق بشر
در ماده ۱۸و۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر هم بر ضرورت آزادی عقیده و بیان آن، تاکید شده است:«هرکس حق دارد از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره مند شود. این حق متضمن ازادی در تغییرمذهب یا عقیده و همچنین آزادی در اظهار عقیده و ایمان و شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است، و هرکس می تواند از این حقوق انفرادی یا اجتماعی به طورخصوصی یا عمومی برخوردار باشد. هرکس حق آزادی عقیده و بیان دارد و حق مزبور شامل آن است که از داشتن عقاید خودبیم و اضطرابی نداشته باشد و در کسب اطلاعات و افکار و دراخذ و انتشار آن به تمام وسایل ممکن و بدون ملاجظات مرزی آزاد باشد.»
منصوری لاریجانی، اسماعیل، سیر تحول حقوق بشر، ص۶۹
تردیدی نیست که آزادی بیان در حقوق و قوانین اسلام پذیرفته شده است و از این لحاظ محدودیتی وجوددارد، مگر آنکه این آزادی به سوء استفاده برخی افراد سودجو تبدیل شود. با توجه به اهمیتی که دین اسلام برای کسب علم و دانش قائل است، نمی توان پذیرفت که چنین دینی قائل به ممنوعیت بیان و علم باشد. اگر اینگونه بود باید قرآن به جای این همه استدلال و توضیح و نقد نظرات مخالفین خود و تایید شیوه پیامبر در امر تبلیغ، شیوه دیگری در پیش می گرفت و با اشکالات مطرح شده از سوی مخالفان مخالفت کرده، جلوی آنها را می گرفت. از سوی دیگر مسلم است که تمام حق و زوایای فرهنگ دینی برای ما روشن نیست و حق کامل در پیشگاه حق تعالی و راسخان در علم و متصلان به وحی است. لذا چاره ای نداریم جز اینکه بگوئیم معرفت دینی ما در جامعه همواره نیازمند نقد و بررسی همه جانبه است و لذا باید آزادی بیان را بپذیریم و از نقد دیگران برای تصحیح و یا شفاف تر کردن معرفت دینی خود استقبال کنیم.
ایازی، محمد علی، آزادی در قرآن، ص۱۸۱
...
آزادی حقوقی دارای انواعی از قبیل، آزادی سیاسی، آزادی عقیده وغیره است، که یک مورد از آن اقسام هم آزادی بیان است، به این معنا که افراد علاوه بر اینکه به خاطر داشتن عقیده مخالف، چه در امور دینی و چه در امور سیاسی، نباید مورد تعقیب قرار گیرند، باید بتوانند عملاً این عقیده خود را ابراز نموده، برای اثبات و احیاناً به دست آوردن همفکران دیگر درباره ی آن تبلیغ کنند.
آزادی بیان در اعلامیه حقوق بشر
در ماده ۱۸و۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر هم بر ضرورت آزادی عقیده و بیان آن، تاکید شده است:«هرکس حق دارد از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره مند شود. این حق متضمن ازادی در تغییرمذهب یا عقیده و همچنین آزادی در اظهار عقیده و ایمان و شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است، و هرکس می تواند از این حقوق انفرادی یا اجتماعی به طورخصوصی یا عمومی برخوردار باشد. هرکس حق آزادی عقیده و بیان دارد و حق مزبور شامل آن است که از داشتن عقاید خودبیم و اضطرابی نداشته باشد و در کسب اطلاعات و افکار و دراخذ و انتشار آن به تمام وسایل ممکن و بدون ملاجظات مرزی آزاد باشد.»
منصوری لاریجانی، اسماعیل، سیر تحول حقوق بشر، ص۶۹
تردیدی نیست که آزادی بیان در حقوق و قوانین اسلام پذیرفته شده است و از این لحاظ محدودیتی وجوددارد، مگر آنکه این آزادی به سوء استفاده برخی افراد سودجو تبدیل شود. با توجه به اهمیتی که دین اسلام برای کسب علم و دانش قائل است، نمی توان پذیرفت که چنین دینی قائل به ممنوعیت بیان و علم باشد. اگر اینگونه بود باید قرآن به جای این همه استدلال و توضیح و نقد نظرات مخالفین خود و تایید شیوه پیامبر در امر تبلیغ، شیوه دیگری در پیش می گرفت و با اشکالات مطرح شده از سوی مخالفان مخالفت کرده، جلوی آنها را می گرفت. از سوی دیگر مسلم است که تمام حق و زوایای فرهنگ دینی برای ما روشن نیست و حق کامل در پیشگاه حق تعالی و راسخان در علم و متصلان به وحی است. لذا چاره ای نداریم جز اینکه بگوئیم معرفت دینی ما در جامعه همواره نیازمند نقد و بررسی همه جانبه است و لذا باید آزادی بیان را بپذیریم و از نقد دیگران برای تصحیح و یا شفاف تر کردن معرفت دینی خود استقبال کنیم.
ایازی، محمد علی، آزادی در قرآن، ص۱۸۱
...
wikifeqh: آزادی_بیان
[ویکی فقه] آزادی بیان (قرآن). آزادی بیان در دین اسلام دارای جایگاه خاصی است.
مؤمنان در اظهار نظر، در مقام مشورت با پیامبر آزاداند.فبما رحمة من الله لنت لهم... و شاورهم فی الامر....به سبب رحمت خداست که تو با آنها اینچنین خوشخوی و مهربان هستی. اگر تندخو و سخت دل می بودی از گرد تو پراکنده می شدند. پس بر آنها ببخشای و برایشان آمرزش بخواه و در کارها با ایشان مشورت کن و چون قصد کاری کنی بر خدای توکل کن، که خدا توکل کنندگان را دوست دارد.
آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۹.
در اسلام دادخواهی و اظهار آزاد است.لایحب الله الجهر بالسوء من القول الا من ظلم....خدا بلند کردن صدا را به بدگویی دوست ندارد، مگر از آن کس که به او ستمی شده باشد، و خدا شنوا و داناست.
نساء/سوره۴، آیه۱۴۸.
در جامعه اسلامی مخالفان از آزادی اظهار نظر برخورداراند.ادع الی سبیل ربـک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جـدلهم بالتی هی احسن....مردم را با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت بخوان و با بهترین شیوه با آنان مجادله کن. زیرا پروردگار تو به کسانی که از راه او منحرف شده اند آگاه تر است و هدایت یافتگان را بهتر می شناسد.
نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۵.
...
مؤمنان در اظهار نظر، در مقام مشورت با پیامبر آزاداند.فبما رحمة من الله لنت لهم... و شاورهم فی الامر....به سبب رحمت خداست که تو با آنها اینچنین خوشخوی و مهربان هستی. اگر تندخو و سخت دل می بودی از گرد تو پراکنده می شدند. پس بر آنها ببخشای و برایشان آمرزش بخواه و در کارها با ایشان مشورت کن و چون قصد کاری کنی بر خدای توکل کن، که خدا توکل کنندگان را دوست دارد.
آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۹.
در اسلام دادخواهی و اظهار آزاد است.لایحب الله الجهر بالسوء من القول الا من ظلم....خدا بلند کردن صدا را به بدگویی دوست ندارد، مگر از آن کس که به او ستمی شده باشد، و خدا شنوا و داناست.
نساء/سوره۴، آیه۱۴۸.
در جامعه اسلامی مخالفان از آزادی اظهار نظر برخورداراند.ادع الی سبیل ربـک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جـدلهم بالتی هی احسن....مردم را با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت بخوان و با بهترین شیوه با آنان مجادله کن. زیرا پروردگار تو به کسانی که از راه او منحرف شده اند آگاه تر است و هدایت یافتگان را بهتر می شناسد.
نحل/سوره۱۶، آیه۱۲۵.
...
wikifeqh: آزادی_بیان_(قرآن)
