ارض المعجزات

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] این کتاب گزارش دو سفر: یکی عمره (۱۹۵۱م./۱۳۷۰ق.) با عنوان رحلة فی جزیرة العرب و دیگری حج واجب (۱۹۷۲م./ ۱۳۹۶ق.) با عنوان لقاء مع التاریخ است.
عایشه بنت عبدالرحمن مشهور به بنت الشاطی، نویسنده و پژوهشگر علوم قرآنی و ادبیات عرب، به سال ۱۹۱۳م. در دمیاط مصر زاده شد. قرآن و ادبیات را نزد پدرش شیخ محمد علی عبدالرحمن آموخت که از استادان الازهر بود. تحصیلات جدید را نیز به رغم مخالفت پدرش آغاز کرد و به سال ۱۹۳۱م. دیپلم گرفت. وی به سرودن شعر و نقد ادبی روی آورد و اشعار خود را در مجله النهضه چاپ کرد. سپس در روزنامه نام آور الاهرام المصریه به نقد ادبی پرداخت و نام مستعار بنت الشاطی (دختر ساحل) را برای پنهان کردن هویت خود از پدر برگزید. تحصیلات دانشگاهی را به سال ۱۹۳۶م. در دانشگاه قاهره آغاز کرد و به سال ۱۹۵۰م. با مدرک دکترای ادبیات فارغ التحصیل شد. سال ها در دانشگاه های مصر از جمله دانشگاه عین الشمس قاهره و برخی کشورهای عربی، زبان و ادبیات عربی را تدریس کرد و پس از بازنشستگی، به فاس مراکش رفت و تا پایان عمر (۱۹۹۸م.) استاد مطالعات عالی قرآنی دانشگاه قرویین بود.
← دیدگاه هایی تفسیری
بخش نخست کتاب شامل گزارش های سفر اول یعنی سفر عمره نویسنده است که مباحثی را درباره اوضاع سیاسی و اجتماعی حجاز نیز در خود دارد. این سفر همراه گروهی از همکاران دانشگاهی وی به دعوت ملک فیصل به سال ۱۹۵۱م. صورت گرفته است. وی در این سفر، مدینه و مکه را زیارت و از چند شهر دیگر از جمله ریاض، قطیف و دمام دیدن کرده است. قلم این سفرنامه، عاطفی و مانند بسیاری از آثار بنت الشاطی، ادبی و داستانی است. او با دیدن شهرهای حجاز، از پیشینه آن ها و اقوام و شهرهای کهن این سرزمین یاد می کند و عاد و ثمود را ساکنان نخستین حجاز می شمرد که بعدها قبایل عرب از آن ها پدید آمده اند. البته این نظر به لحاظ تاریخی اثبات پذیر نیست. از دیدگاه وی، مکه همواره برای قبایل حجاز اهمیتی ویژه داشته و بیت عتیق قدیمی ترین خانه ای است که خدا را در آن پرستیده اند و حرم مکانی امن برای عبادت کنندگان و خداترسان و جایگاه حج قوم عرب بوده است. بخشی از مطالب کتاب به فراخور تخصص نویسنده، به زبان و ادبیات عربی اختصاص یافته است. به اعتقاد او، فصاحت عرب و پدید آمدن زبان دقیق عربی با قواعد پیچیده لغوی و صرفی از مردم صحرانشین عرب، بسیار عجیب است و یکی از کارکردهای فرهنگی حج در روزگار جاهلیت، کارکرد زبانی بوده؛ یعنی قریش از لهجه ها و واژگان قبایل عرب در موسم حج اقتباس کرده و لهجه خود را به کمال رسانده است.
← خرافات اعراب
بنت الشاطی سفر حج واجب را به سال ۱۹۷۲م./۱۳۹۶ق. از مغرب آغاز کرده است. در این سفرنامه نیز توجه او به چگونگی برخورد مردم حجاز با جلوه های تمدن جدید آشکار است. او کنار هم آمدن رهاوردهای فن آوری را با سنت، مانند برق با بناهای کهن همچون مسجدالحرام و کعبه، شیرین می داند. به گفته وی، هر چند ظاهر برخی مکان های مقدس همواره در حال تغییر است، روح معنوی آن ها همچنان باقی است. از روزگار پیش از اسلام، مردم مکه به کعبه حرمت می نهادند و برای اکرام این خانه و حاجیان و زائران، وظایفی خاص مانند سقایت، کلیدداری و پرده داری کعبه را وظیفه خود می دانستند. اما اوج احترام کعبه هنگامی بود که دین اسلام حجاز را فراگرفت. بنت الشاطی این بار پس از مکه به مدینه می رود. از زیبایی مسجدالنبی می گوید که با سنگ های مرمر و چوب های گرانبها ساخته شده و قالی های نفیس ایرانی کف آن را پوشانده اند. نیز به فضای معنوی و رخدادهای تاریخی آن می پردازد. او تاکید می کند که مسجدالنبی با سادگی ظاهری خود، همچنان گرامی است؛ اما قصرهای مصریان و رومیان از رونق افتاده اند.
← وضعیت جامعه عربستان
...

[ویکی حج] ارض المعجزات (کتاب). ارض المعجزات سفرنامه حج، نوشته عایشه بنت عبدالرحمن مشهور به بنت الشاطی مجموعه گزارش دو سفر است: یکی عمره (۱۹۵۱م./۱۳۷۰ق.) با عنوان رحلة فی جزیرةالعرب و دیگری حج واجب (۱۹۷۲م./ ۱۳۹۶ق.) با عنوان لقاء معا لتاریخ. بخش نخست کتاب شامل گزارش های سفر اول یعنی سفر عمره نویسنده است که مباحثی را درباره اوضاع سیاسی و اجتماعی حجاز نیز در خود دارد. این سفر همراه گروهی از همکاران دانشگاهی وی به دعوت ملک فیصل به سال ۱۹۵۱ م. صورت گرفته است. وی در این سفر، مدینه و مکه را زیارت و از چند شهر دیگر از جمله ریاض، قطیف و دمام دیدن کرده است. بنت الشاطی سفر حج واجب را به سال ۱۹۷۲م./۱۳۹۶ق. از مغرب آغاز کرده است. (ص۱۴۸) در این سفرنامه نیز توجه او به چگونگی برخورد مردم حجاز با جلوه های تمدن جدید آشکار است. او کنار هم آمدن رهاوردهای فن آوری را با سنّت، مانند برق با بناهای کهن همچون مسجدالحرام و کعبه، شیرین می داند. ( ص۱۴۹) به گفته وی، هر چند ظاهر برخی مکان های مقدس همواره در حال تغییر است، روح معنوی آن ها همچنان باقی است. (ص۱۵۰) از روزگار پیش از اسلام، مردم مکه به کعبه حرمت می نهادند و برای اکرام این خانه و حاجیان و زائران، وظایفی خاص مانند سقایت، کلیدداری و پرده داری کعبه را وظیفه خود می دانستند. اما اوج احترام کعبه هنگامی بود که دین اسلام حجاز را فراگرفت.
عایشه بنت عبدالرحمن مشهور به بنت الشاطی، نویسنده و پژوهشگر علوم قرآنی و ادبیات عرب، به سال ۱۹۱۳ م. در دَمیاط مصر زاده شد. قرآن و ادبیات را نزد پدرش شیخ محمد علی عبدالرحمن آموخت که از استادان الازهر بود. تحصیلات جدید را نیز به رغم مخالفت پدرش آغاز کرد و به سال ۱۹۳۱ م. دیپلم گرفت. وی به سرودن شعر و نقد ادبی روی آورد و اشعار خود را در مجله النهضه چاپ کرد. سپس در روزنامه نام آور الاهرام المصریه به نقد ادبی پرداخت و نام مستعار بنت الشاطی (دختر ساحل) را برای پنهان کردن هویت خود از پدر برگزید. تحصیلات دانشگاهی را به سال ۱۹۳۶ م. در دانشگاه قاهره آغاز کرد و به سال ۱۹۵۰ م. با مدرک دکترای ادبیات فارغ التحصیل شد. سال ها در دانشگاه های مصر از جمله دانشگاه عین الشمس قاهره و برخی کشورهای عربی، زبان و ادبیات عربی را تدریس کرد و پس از بازنشستگی، به فاس مراکش رفت و تا پایان عمر (۱۹۹۸ م.) استاد مطالعات عالی قرآنی دانشگاه قرویین بود.

پیشنهاد کاربران

بپرس