ارشاد الاذهان الى تفسیر القران

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] ارشاد الاذهان الى تفسیر القرآن. مفسر تفسیر« ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن» شیخ محمد فرزند حبیب الله سبزواری نجفی عزیزی( 1318-1409 ق) از مفسران معاصر قرآن می باشد.
تفسیر« ارشاد الاذهان فی تفسیر القرآن» به زبان عربی و در صدد تفسیر تمامی قرآن به شیوه اختصار و ایجاز در یک مجلد بزرگ( قطع رحلی) می باشد. این تفسیر به مثابه خلاصه تفسیر« الجدید» مصنف می باشد که در 7 جلد تدوین شده است تفاوت این تفسیر با الجدید فقط در تلخیص آن است، و از جهت روش و شیوه ورود و خروج به بحثها تفاوت چندانی با آن ندارد.
تلخیص های انجام گرفته در مواردی از قبیل: خلاصه کردن احادیث نقل شده، عدم تعرض به اقوال که در الجدید به وفور به چشم می خورد، حذف توضیحات، حذف دسته آیات ابتدای هر بحث، حذف برخی وجوه و احتمالات، می باشد.
مصنف سعی نموده عین کلمات و جمله ها را بکار برد و در واقع این تفسیر با کنار هم گذاشتن عباراتی از الجدید، پدید آمده است. البته طرح نشر آن بصورت وسط بودن مصحف و تعبیه تفسیر همان آیات در اطراف آن، از طرف ناشر( که فرزند مفسر می باشد) ارائه شده است.
روش این تفسیر به مانند« الجدید» تحلیلی، اجتهادی می باشد، منتهی با برگزیدن روش اختصار و ایجاز، مخاطب این تفسیر کسانی هستند که آگاهی کافی به زبان عربی داشته و طالب فهم بیشتر آیات قرآنی هستند، و برای متوسطین از مردم قابل استفاده خواهد بود. قلم مفسر، شیوا و بدون تعقید است و این، فهم آن را برای مخاطب سهل و آسان نموده است. مفسر سعی نموده مباحث خود را در محدوده ظاهر الفاظ و معانی حقیقی و مجازی آن مطرح نماید، بنابراین از تأویلات و مطرح کردن بطون گوناگون، پرهیز نموده است.
روش عمومی مفسر در هر سوره با ذکر نام آن، مکی، مدنی بودن، عدد آیات به همراه فضل سوره و وجه تسمیه آن، آغاز می گردد. سپس به تفسیر آیه به آیه به شکل مختصر می پردازد.
با وجود اختصار، توجه خود را به بحثهای لغوی و ادبی نشان می دهد، و در بیان معانی برخی لغات از آیات دیگر نیز به عنوان تأیید و استشهاد کمک می گیرد. مانند معنای هدایت در صفحه 6. نقل روایات را نه به تفصیل و کثرت« الجدید» بلکه به شکل کم و خلاصه در اینجا حفظ نموده تا رنگ روایی بودن منش تفسیری وی، پابرجا بماند. از شیوه تفسیر قرآن به قرآن نیز بهره گرفته، در تفسیر آیات، گاه به آیات دیگر استناد می نماید مانند آیه 58 سوره بقره ص 14. البته در دو بخش اخیر، جنبه عمومی نداشته است. داستانها و قصص قرآنی را در حد آیات مطرح نموده و مختصر توضیح اضافی را در آنها دارد، مانند آیه 67 سوره بقره ص 16، داستان بقره. شأن نزول آیات را به میزان کم، مطرح می نماید و از آن در توضیح آنها کمک می گیرد، مانند ص 20 آیه 133 سوره بقره.
دیدگاه شیعی خود را به طور ملایم و بدون ایجاد حساسیت و یا توهین به مخالفین، در آیات فقهی مانند وضو و خمس و آیات ولائی مانند آیه مباهله، آیه اکمال، آیه برائت و...، نشان می دهد.

پیشنهاد کاربران

بپرس