ارتش هخامنشیان یا ارتش شاهنشاهی هخامنشی از سربازان نواحی مختلف امپراتوری هخامنشی تشکیل شده بود اما هسته اصلی این ارتش را سلحشوران ایرانی تشکیل می دادند. سربازان از سرتاسر این امپراتوری پهناور می آمدند: از پارس گرفته تا آسیای مرکزی و دانوب. پس از پارسیان، مادها بیشترین سهم سرباز را در سپاه داشتند و بسیاری از سرداران ارتش مادتبار بودند. نوشته های نویسندگان یونانی همچون هرودوت، آریان و گزنفون اطلاعات مفیدی در رابطه با ارتش هخامنشیان در اختیار ما می گذارند، اما باید به خاطر داشت که نوشته یونانی ها در مورد ایرانیان عمدتاً مغرضانه است چرا که کشورشان همواره در حال جنگ و تاخت و تاز با شاهنشاهی هخامنشیان بوده و آن ها سعی کردند با اغراق در مورد تعداد سپاهیان هخامنشی پیروزی های خودشان بر آن ها را برجسته تر جلوه دهند. [ ۱] متأسفانه بیشتر تالیفات، تنها روایت یونانیان را در نظر گرفته اند بنابراین اعدادی که در این گزارش ها آمده است بسیار مورد مناقشه و صرفاً حدس و گمان هستند. از طرفی ژوزف ویسهوفر نگاهی متعادل و منصفانه به نبردهای هخامنشیان ارائه کرده است. [ ۲]
سازمان اولیه پیاده نظام پارسی براساس سیستم اعشاری یا ده دهی بود. ارتش ایران از هنگ های هزار نفری تشکیل می شد. اصطلاح پارسی باستان این هنگ ها ( هزارابام ) بود. فرمانده هر هنگ را ( هزار پاتیش ) می گفتند. هر هنگ هزار نفری به ده ( صاتابا ) یا فوج صد نفری تقسیم می شد. فرمانده هر صاتابا یک ( صاتاباتیس ) بود که به نوبه خود هر صاتابا به ده ( داتابا ) مرکب از ده مرد تقسیم می شد. داتابام یا جوخه ده نفری کوچکترین واحد تاکتیکی پیاده نظام بود که به ستون یک به میدان نبرد فرستاده می شد. داتاپاتیس یا سرجوخه ده نفری، در جلوی ستون قرار می گرفت و یک اسپارا ( سپر ) حمل می کرد. در پشت او بقیه افراد جوخه به صورت یک ستون نه نفری می ایستادند و هر مرد به کمان و شمشیر مسلح بود. معمولاً داتاپاتیس یک زوبین سبک کوتاه شش پایی به دست می گرفت و فرماندهی و نیز حفاظت از بقیه جوخه را بر عهده داشت. با وجود این گاه تمام افراد داتابام مسلح به کمان بودند و اسپارا ( سپر ) مانند دیواری در جلوی ستون از آن ها محافظت می کرد و امکان می داد که همه افراد داتابام با دست باز به تیراندازی یا شمشیرزنی بپردازند. سیستم اعشاری برای واحدهای بزرگ تر از هنگ های هزار نفری نیز مورد استفاده قرار می گرفت. ارتش های بزرگ از واحدهای مرکب از ده هزارابا یا ده هزار تن تشکیل می شدند. اصطلاح فارسی باستان این گروه های بزرگ از بین رفته ولی به یونانی به آن ها ( myriad ) معادل ( بیور ) فارسی در شاهنامه می گفتند. مهمترین واحدهای ده هزار تنی، گروه های نخبه ای بودند که گارد شاهنشاهی را برای محافظت از شخص شاه تشکیل می دادند. بهترین سربازان ارتش در این گارد که به ( آمرتکا ) ( بی مرگ یا هنگ جاوید ) معروف بود خدمت می کردند. از این رو به آن ها هنگ جاوید می گفتند که به محض کشته شدن یا مرگ یکی از آنان، فرد دیگری جانشین او می شد. [ ۳] به طور کلی خدمت در واحدهای سواره نظام، پیاده نظام و ارابه رانی برای تمام مردان ایران، هم برای نجیب زادگان و همافراد عادی، اجباری بود. هر فرد مذکر بیست تا بیست و چهار ساله موظف بود دوره آموزش جنگی ببیند و در نبرد شرکت جوید. بسیاری نیز برای مدت زیادی که تا ۵۰ سالگی طول می کشید در ارتش می ماندند. [ ۴]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفسازمان اولیه پیاده نظام پارسی براساس سیستم اعشاری یا ده دهی بود. ارتش ایران از هنگ های هزار نفری تشکیل می شد. اصطلاح پارسی باستان این هنگ ها ( هزارابام ) بود. فرمانده هر هنگ را ( هزار پاتیش ) می گفتند. هر هنگ هزار نفری به ده ( صاتابا ) یا فوج صد نفری تقسیم می شد. فرمانده هر صاتابا یک ( صاتاباتیس ) بود که به نوبه خود هر صاتابا به ده ( داتابا ) مرکب از ده مرد تقسیم می شد. داتابام یا جوخه ده نفری کوچکترین واحد تاکتیکی پیاده نظام بود که به ستون یک به میدان نبرد فرستاده می شد. داتاپاتیس یا سرجوخه ده نفری، در جلوی ستون قرار می گرفت و یک اسپارا ( سپر ) حمل می کرد. در پشت او بقیه افراد جوخه به صورت یک ستون نه نفری می ایستادند و هر مرد به کمان و شمشیر مسلح بود. معمولاً داتاپاتیس یک زوبین سبک کوتاه شش پایی به دست می گرفت و فرماندهی و نیز حفاظت از بقیه جوخه را بر عهده داشت. با وجود این گاه تمام افراد داتابام مسلح به کمان بودند و اسپارا ( سپر ) مانند دیواری در جلوی ستون از آن ها محافظت می کرد و امکان می داد که همه افراد داتابام با دست باز به تیراندازی یا شمشیرزنی بپردازند. سیستم اعشاری برای واحدهای بزرگ تر از هنگ های هزار نفری نیز مورد استفاده قرار می گرفت. ارتش های بزرگ از واحدهای مرکب از ده هزارابا یا ده هزار تن تشکیل می شدند. اصطلاح فارسی باستان این گروه های بزرگ از بین رفته ولی به یونانی به آن ها ( myriad ) معادل ( بیور ) فارسی در شاهنامه می گفتند. مهمترین واحدهای ده هزار تنی، گروه های نخبه ای بودند که گارد شاهنشاهی را برای محافظت از شخص شاه تشکیل می دادند. بهترین سربازان ارتش در این گارد که به ( آمرتکا ) ( بی مرگ یا هنگ جاوید ) معروف بود خدمت می کردند. از این رو به آن ها هنگ جاوید می گفتند که به محض کشته شدن یا مرگ یکی از آنان، فرد دیگری جانشین او می شد. [ ۳] به طور کلی خدمت در واحدهای سواره نظام، پیاده نظام و ارابه رانی برای تمام مردان ایران، هم برای نجیب زادگان و همافراد عادی، اجباری بود. هر فرد مذکر بیست تا بیست و چهار ساله موظف بود دوره آموزش جنگی ببیند و در نبرد شرکت جوید. بسیاری نیز برای مدت زیادی که تا ۵۰ سالگی طول می کشید در ارتش می ماندند. [ ۴]
wiki: ارتش شاهنشاهی هخامنشی