آرامگاه عرب آتا. آرامگاه عَرَب آتا ( ازبکی: Аработа мақбараси ، Arabota maqbarasi ) یک مقبره مکعبی شکل و گنبدی شکل است که در سال های ۹۷۷ تا ۹۷۸ میلادی در روستای تیم ولایت سمرقند ازبکستان ساخته شد. [ ۱]
این مقبره که در قرن دهم در بالای یک تپه سه گوش در حدود ۱۰۰ کیلومتری غرب شهر سمرقند ساخته شده است، شکاف مهمی را در درک تکامل معماری آرامگاه در آسیای میانه پر می کند. [ ۲] این بنا به دلیل اهمیت معماری و تاریخی که دارد در ۱۸ ژانویه ۲۰۰۸ در رده فرهنگی به فهرست موقت میراث جهانی یونسکو اضافه شد. [ ۲]
نام آن در ازبکی به معنی «بابا - عرب» است. مردم محلی از وجه تسمیه آن اطلاعی ندارند. این نام شاید نشانه ای از این است که مقبره بر فراز گور یکی از فاتحان عرب که در قرن هشتم در این مکان پرجمعیت کشته شد، ساخته شده است.
برای مدت طولانی، این مقبره به دلیل موقعیت دورافتاده آن در بیابان بین شهرهای مهم معماری و فرهنگی، بخارا و سمرقند، مورد توجه کمی قرار گرفت. تنها در قرن بیستم این بنا به عنوان مقبره دوباره کشف شد و موضوع اولین مطالعات علمی شد. امروزه این بنا به عنوان گواه مرحله مهمی در توسعه معماری اسلامی در منطقه به شمار می رود.
این بنا که از آثار کهن گنبدسازی سبک ایرانی در آسیای میانه است در سال ۱۹۵۸ توسط یک دانشمند جغرافیدان به نام پروفسور ان. لئونوف در روستای تیم، در منطقه بیابانی جنوب شهر کَته قُرغان کشف شد.
به لطف دو ساختمان، یعنی آرامگاه اسماعیل سامانی و عرب آتا، می توان زیبایی معماری بخارا را در دوران شکوفایی آن درک کرد. این دو شاهکار اوایل قرون وسطی دوران معماری سغدی را تکمیل می کنند و شخصیت جدیدی از تزئین را پدید می آورند که شکوفایی کامل آن بعداً می آید.
این آرامگاه در زمان فرمانروای سامانیان، نوح بن منصور در سال ۹۷۷/۷۸ ساخته شد. به این ترتیب حدود ۷۰ سال پس از آرامگاه سامانیان در بخارا ساخته شده است. آرامگاه عرب آتا با آرامگاه سامانیان که به عنوان شناخته شده ترین بنای دوره سامانیان معروف است، سبکی مشابه دارد. اهمیت معماری - تاریخی مقبره عرب آتا در مقایسه با این بنای قبلی، با توسعه پیش طاق، طاق سردری به یادماندنی و مقرنس به عنوان گذار از پایه مستطیل شکل بنا به گنبد مدور، آشکار می شود و نشان دهنده مراحل مهمی در توسعه معماری اسلامی در آسیای مرکزی است. کارکرد دقیق این بنا امروزه دیگر مشخص نیست، بنابر سنت محلی مقبره به عنوان محل دفن یک فاتح عرب ساخته شده است که هویتش امروز نامشخص است. [ ۳] [ ۴] [ ۵]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاین مقبره که در قرن دهم در بالای یک تپه سه گوش در حدود ۱۰۰ کیلومتری غرب شهر سمرقند ساخته شده است، شکاف مهمی را در درک تکامل معماری آرامگاه در آسیای میانه پر می کند. [ ۲] این بنا به دلیل اهمیت معماری و تاریخی که دارد در ۱۸ ژانویه ۲۰۰۸ در رده فرهنگی به فهرست موقت میراث جهانی یونسکو اضافه شد. [ ۲]
نام آن در ازبکی به معنی «بابا - عرب» است. مردم محلی از وجه تسمیه آن اطلاعی ندارند. این نام شاید نشانه ای از این است که مقبره بر فراز گور یکی از فاتحان عرب که در قرن هشتم در این مکان پرجمعیت کشته شد، ساخته شده است.
برای مدت طولانی، این مقبره به دلیل موقعیت دورافتاده آن در بیابان بین شهرهای مهم معماری و فرهنگی، بخارا و سمرقند، مورد توجه کمی قرار گرفت. تنها در قرن بیستم این بنا به عنوان مقبره دوباره کشف شد و موضوع اولین مطالعات علمی شد. امروزه این بنا به عنوان گواه مرحله مهمی در توسعه معماری اسلامی در منطقه به شمار می رود.
این بنا که از آثار کهن گنبدسازی سبک ایرانی در آسیای میانه است در سال ۱۹۵۸ توسط یک دانشمند جغرافیدان به نام پروفسور ان. لئونوف در روستای تیم، در منطقه بیابانی جنوب شهر کَته قُرغان کشف شد.
به لطف دو ساختمان، یعنی آرامگاه اسماعیل سامانی و عرب آتا، می توان زیبایی معماری بخارا را در دوران شکوفایی آن درک کرد. این دو شاهکار اوایل قرون وسطی دوران معماری سغدی را تکمیل می کنند و شخصیت جدیدی از تزئین را پدید می آورند که شکوفایی کامل آن بعداً می آید.
این آرامگاه در زمان فرمانروای سامانیان، نوح بن منصور در سال ۹۷۷/۷۸ ساخته شد. به این ترتیب حدود ۷۰ سال پس از آرامگاه سامانیان در بخارا ساخته شده است. آرامگاه عرب آتا با آرامگاه سامانیان که به عنوان شناخته شده ترین بنای دوره سامانیان معروف است، سبکی مشابه دارد. اهمیت معماری - تاریخی مقبره عرب آتا در مقایسه با این بنای قبلی، با توسعه پیش طاق، طاق سردری به یادماندنی و مقرنس به عنوان گذار از پایه مستطیل شکل بنا به گنبد مدور، آشکار می شود و نشان دهنده مراحل مهمی در توسعه معماری اسلامی در آسیای مرکزی است. کارکرد دقیق این بنا امروزه دیگر مشخص نیست، بنابر سنت محلی مقبره به عنوان محل دفن یک فاتح عرب ساخته شده است که هویتش امروز نامشخص است. [ ۳] [ ۴] [ ۵]
wiki: آرامگاه عرب آتا