آرامگاه حکیم نزاری. آرامگاه سعد الدین نزاری قهستانی، ملقب به حکیم نزاری، سراینده و شاعر سده هفتم هجری، یکی از نقاط دیدنی و تاریخی شهر بیرجند است که در بافت قدیمی شهر واقع شده است. [ ۱] [ ۲] طرح این بنا گرفته شده از معماری ایرانی - اسلامی است. این بنا در تاریخ ۲۴/۳/۱۳۹۶ به شماره ۳۰۱۶۳ به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد. [ ۳]
این آرامگاه هم اکنون در خیابان حکیم نزاری که به افتخار خود او نام گذاری شده است، قرار دارد.
غنی شهردار اسبق بیرجند دربارهٔ آرامگاه نزاری می گوید: قبر او در شهر بیرجند به مرور زمان مهجور شده بود و پس از فوت نزاری او در محل فعلی ( میدان شهدا ابتدای خیابان حکیم نزاری ) که در زمان قدیم قبرستان شهر بوده دفن شد. آن زمان ورودی شهر بیرجند از وسط خیابان منتظری به پایین بودکه اصطلاحاً به آن دم دروازه نیز می گفتند. غنی ادامه می دهد: بعدها برای او مقبره کوچکی ساختند؛ که به مرور زمان آن مقبره نیز تخریب شد و در دورانی هم مردم اعتراض کردند که چرا حکیم شهرشان مقبره ای در خور شان ندارد. تا اینکه حاجی ملک که متولی مقداری از موقوفات شهر بود مقبره کوچکی برای مزار نزاری درست کرد. مردم بیرجند هم به از این کار راضی شدند اما شهابی که از شاعران بزرگ نهبندان بود در سفری که برای زیارت قبر نزاری به بیرجند داشت از وضعیت موجود مقبره شکایت کرد و قصیده ای نیز سرود که یک بیت آن این بود:
که این توصیه شهابی عملی نشد و به مرور زمان همان مقبره کوچک هم خراب شد لذا آن مکان چون قبرستان متروکه ای شده بود و شهرداری نیز طبق قانون مالک آن محسوب می شد زمین قبرستان متروکه را به بانک ملی فروخت که قبر نزاری نیز در این بین از دید مردمان شهر مغفول ماند و حتی بعدها سنگ قبر نزاری در شهرداری پیدا شده بود. [ ۴]
عده ای از دانشجویان دانشگاه تهران به قصد گردشگری علمی عازم هندوستان بودند و شب را می خواستند در بیرجند اقامت کنند به توصیه دکتر بیرجندی بنده مأمور اسکان این دانشجویان شدم. فردای آن شب مسافران سراغ قبر نزاری را گرفتند که چون اطلاع دقیقی از آن نداشتم از مرحوم پدرم آدرسش را سؤال کرده و آنها را به سر قبر نزاری بردم این دانشجوان پس از زیارت قبر نزاری به زیارت قبر ابن حسام خوسفی هم رفته بودند. بعد از اینکه به تهران بازگشتند مقاله ای را در یکی از جراید آن زمان چاپ کرده بودند و از مردم بیرجند خواسته بودند که مانند خوسفی ها که برای شاعرشان مقبره ای درست کرده بودند قبر نزاری را هم بازسازی کنند که پس از آن فرماندار وقت ( مرحوم لنگری ) به انجمن شهر نامه ای نوشت که در این مورد اقدام کنند. [ ۵]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاین آرامگاه هم اکنون در خیابان حکیم نزاری که به افتخار خود او نام گذاری شده است، قرار دارد.
غنی شهردار اسبق بیرجند دربارهٔ آرامگاه نزاری می گوید: قبر او در شهر بیرجند به مرور زمان مهجور شده بود و پس از فوت نزاری او در محل فعلی ( میدان شهدا ابتدای خیابان حکیم نزاری ) که در زمان قدیم قبرستان شهر بوده دفن شد. آن زمان ورودی شهر بیرجند از وسط خیابان منتظری به پایین بودکه اصطلاحاً به آن دم دروازه نیز می گفتند. غنی ادامه می دهد: بعدها برای او مقبره کوچکی ساختند؛ که به مرور زمان آن مقبره نیز تخریب شد و در دورانی هم مردم اعتراض کردند که چرا حکیم شهرشان مقبره ای در خور شان ندارد. تا اینکه حاجی ملک که متولی مقداری از موقوفات شهر بود مقبره کوچکی برای مزار نزاری درست کرد. مردم بیرجند هم به از این کار راضی شدند اما شهابی که از شاعران بزرگ نهبندان بود در سفری که برای زیارت قبر نزاری به بیرجند داشت از وضعیت موجود مقبره شکایت کرد و قصیده ای نیز سرود که یک بیت آن این بود:
که این توصیه شهابی عملی نشد و به مرور زمان همان مقبره کوچک هم خراب شد لذا آن مکان چون قبرستان متروکه ای شده بود و شهرداری نیز طبق قانون مالک آن محسوب می شد زمین قبرستان متروکه را به بانک ملی فروخت که قبر نزاری نیز در این بین از دید مردمان شهر مغفول ماند و حتی بعدها سنگ قبر نزاری در شهرداری پیدا شده بود. [ ۴]
عده ای از دانشجویان دانشگاه تهران به قصد گردشگری علمی عازم هندوستان بودند و شب را می خواستند در بیرجند اقامت کنند به توصیه دکتر بیرجندی بنده مأمور اسکان این دانشجویان شدم. فردای آن شب مسافران سراغ قبر نزاری را گرفتند که چون اطلاع دقیقی از آن نداشتم از مرحوم پدرم آدرسش را سؤال کرده و آنها را به سر قبر نزاری بردم این دانشجوان پس از زیارت قبر نزاری به زیارت قبر ابن حسام خوسفی هم رفته بودند. بعد از اینکه به تهران بازگشتند مقاله ای را در یکی از جراید آن زمان چاپ کرده بودند و از مردم بیرجند خواسته بودند که مانند خوسفی ها که برای شاعرشان مقبره ای درست کرده بودند قبر نزاری را هم بازسازی کنند که پس از آن فرماندار وقت ( مرحوم لنگری ) به انجمن شهر نامه ای نوشت که در این مورد اقدام کنند. [ ۵]
wiki: آرامگاه حکیم نزاری