[ویکی فقه] ادات منقول یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای ادات دارای دو معنای (منقول و منقولٌ الیه) با مهجوریت معنای اول است.
هر گاه لفظ را به ازای معنایی وضع کرده، سپس آن را به معنای دیگر نقل کنند، به گونه ای که معنای اول تقریباً متروک شود و بدون قرینه، فقط معنای دوم به ذهن تبادر کند، آن را منقول می گویند.منقول به لحاظ نوع لفظ به ادات منقول،اسم منقول و کلمه منقول تقسیم شده است. تقسیم لفظ به جزئی و کلی و تقسیم کلی به متواطی و مشکک، خاص اسم است، اما تقسیم به مشترک و منقول و حقیقت و مجاز به اسم اختصاص ندارد، بلکه در کلمات و ادوات نیز یافت می شود….علت اینکه اشتراک، نقل، حقیقت و مجاز در تمام الفاظ مفرد جاری است و جزئیت و کلیت به اسم اختصاص دارد، این است که اشتراک، نقل، حقیقت و مجاز در قیاس با معنایش صفت لفظ است، اما کلیت و جزئیت، صفت معانی الفاظ است. معنای ادات و کلمه را به چیزی نمی توان متصف کرد، زیرا ادات و کلمه نمی توانند محکومٌ علیه واقع شوند؛ بنابراین کلیت و جزئیت را به آنها نمی توان اسناد داد.
هر گاه لفظ را به ازای معنایی وضع کرده، سپس آن را به معنای دیگر نقل کنند، به گونه ای که معنای اول تقریباً متروک شود و بدون قرینه، فقط معنای دوم به ذهن تبادر کند، آن را منقول می گویند.منقول به لحاظ نوع لفظ به ادات منقول،اسم منقول و کلمه منقول تقسیم شده است. تقسیم لفظ به جزئی و کلی و تقسیم کلی به متواطی و مشکک، خاص اسم است، اما تقسیم به مشترک و منقول و حقیقت و مجاز به اسم اختصاص ندارد، بلکه در کلمات و ادوات نیز یافت می شود….علت اینکه اشتراک، نقل، حقیقت و مجاز در تمام الفاظ مفرد جاری است و جزئیت و کلیت به اسم اختصاص دارد، این است که اشتراک، نقل، حقیقت و مجاز در قیاس با معنایش صفت لفظ است، اما کلیت و جزئیت، صفت معانی الفاظ است. معنای ادات و کلمه را به چیزی نمی توان متصف کرد، زیرا ادات و کلمه نمی توانند محکومٌ علیه واقع شوند؛ بنابراین کلیت و جزئیت را به آنها نمی توان اسناد داد.
wikifeqh: ادات_منقول