احساس گناه

احساس گناه[ ۱] هیجانی خودآگاه است که با احساسی دردناک ناشی از انجام دادن یا تصور انجام دادن کاری غلط همراه می باشد. احساس گناه زمانی رخ می دهد که فرد اسنادهای درونی ناپایدار و خاص دربارهٔ کنش هایش دارد که به این احساس منفی دربارهٔ رفتارهای خاصی که مرتکب شده است، می انجامد. [ ۲] احساس گناه ارتباط تنگاتنگی با مفاهیم پشیمانی، حسرت و همچنین شرم دارد. احساس گناه عامل مهمی در تداوم علائم اختلال وسواسی - جبری است. [ ۳]
تمایل به وجود احساس گناه در شخص به طور قابل اعتمادی با وجود یک شخصیت اخلاقی مرتبط است. [ ۴] به طور مشابه، احساس گناه می تواند باعث رفتار فضیلت آمیز متقاعب شود. افرادی که احساس گناه می کنند ممکن است بیشتر از دیگران خود خویشتن داری کنند، [ ۵] از زیاده روی در خود اجتناب کنند، [ ۶] و پیش داوری کمتری از خود نشان دهند. [ ۷] به نظر می رسد احساس گناه رفتارهای جبران کننده ای را برای کاهش هیجانات منفی ایجاد می کند. به نظر می رسد که افراد در رفتارهای جبرانی هدفمند و خاص نسبت به افرادی که به آنها ظلم یا توهین کرده اند، دست می زنند. [ ۸]
افراد مبتلا به سایکوپاتی فاقد هرگونه احساس واقعی گناه یا پشیمانی برای آسیبی هستند که ممکن است به دیگران وارد کرده باشند. این افراد رفتارهای سایکوپاتی خود را منطقی می دانند و در عوض ممکن است دیگران را به دلیل رفتارهایشان سرزنش کنند یا به طور کلی رفتار خود را طور کامل انکار کنند. [ ۹] افراد مبتلا به سایکوپاتی تمایل دارند برای خود و دیگران مضر باشند. آنها توانایی کمی برای برنامه ریزی برای آینده دارند. یک فرد مبتلا به سایکوپاتی هرگز خود را مقصر نمی بیند، زیرا هر کاری که لازم و به نفع خود باشد را بدون قید و شرط انجام می دهد. شخصی که احساس گناه یا پشیمانی نمی کند دلیلی ندارد که خود را به خاطر کاری که به قصد آزار رساندن به دیگری انجام داده است مقصر بداند. یک فردی که دارای میزان سایکوپاتی بالایی می باشد، همیشه اعمالش را به عنوان تقصیر شخص دیگری توجیه می کند. [ ۱۰] روانشناسان این را بخشی از فقدان استدلال اخلاقی ( در مقایسه با اکثریت انسان ها ) ، ناتوانی در ارزیابی موقعیت ها در چارچوب اخلاقی، و ناتوانی در ایجاد پیوندهای عاطفی با افراد دیگر به دلیل عدم همدلی می دانند.
برخی از روانشناسان تکاملی نظریه پردازی می کنند که احساس گناه و شرم به حفظ روابط سودمند[ ۱۱] [ ۱۲] مانند دگرخواهی دوسویه کمک می کنند. [ ۱۳] اگر فردی وقتی به دیگری صدمه می زند احساس گناه می کند یا نمی تواند محبتی متقابل انجام دهد، به احتمال زیاد به دیگران آسیب نمی رساند یا بیش از حد خودخواه می شود. به این ترتیب، او احتمال انتقام گیری توسط اعضای قبیله خود را کاهش می دهد و در نتیجه چشم انداز بقای خود و قبیله یا گروه را افزایش می دهد. مانند هر احساس دیگری، احساس گناه می تواند برای کنترل یا تحت تأثیر قرار دادن دیگران دستکاری شود. انسان ها به عنوان حیواناتی بسیار اجتماعی که در گروه های بزرگ و نسبتاً پایدار زندگی می کنند، به راه هایی برای مقابله با درگیری ها و رویدادهایی نیاز دارند که در آن ها سهواً یا عمداً به دیگران آسیب می رسانند. اگر کسی به دیگری آسیب برساند و سپس احساس گناه کند و پشیمانی و اندوه نشان دهد، فرد آسیب دیده احتمالاً می بخشد؛ بنابراین، احساس گناه، بخشش را ممکن می سازد و به حفظ گروه اجتماعی کمک می کند.