در بوم شناسی، اثر لبهٔ زیستگاه ( به انگلیسی: Edge effect ) ، به تغییرهایی گفته می شود که در ساختار جمعیت یا جامعه است که در مرز دو یا چند زیستگاه رخ می دهد. نواحی با گسستگی زیستگاه کوچک اثر لبه مشخصی را نشان می دهند که ممکن است در سراسر محدوده گسترش یابد. با افزایش اثر لبه، زیستگاه مرزی امکان تنوع زیستی بیشتری را فراهم می کند.
شهرنشینی باعث می شود که انسان به طور پیاپی زمین را تکه تکه کند و در نتیجه اثر لبه را افزایش دهد. ثابت شده است که این تغییر در اکولوژی منظر پیامدهایی دارد. [ ۱] گونه های عمومی، به ویژه گونه های مهاجم، از این تغییر چشم انداز سود می برند، در حالی که گونه هایی که به یک آشیان بوم شناختی خاص از جنگل داخلی نیاز دارند، رنج می برند. [ ۲] به عنوان مثال، تنوع آلفای پرندگان حساس به لبه در جنگل های بارانی لاکاندونا، مکزیک، با افزایش اثر لبه در حال کاهش است. [ ۳]
• ذاتی – ویژگی های طبیعی موقعیت مرزی را پایدار می کند.
• موقتی – اختلال های طبیعی گذرا ( مانند آتش سوزی یا سیل ) یا فعالیت های انسان ساخت که در طول زمان مرزها را دچار تغییر پیاپی قرار می دهد.
• باریک – یک زیستگاه ناگهان به پایان می رسد و زیستگاه دیگری آغاز می شود ( به عنوان نمونه، یک مزرعه کشاورزی ) .
• پهن ( بوم مرز ) – فاصله زیاد در مرزهای دو زیستگاه کاملاً تعریف شده را بر اساس شرایط فیزیکی و پوشش گیاهی آنها جدا می کند و در این میان یک منطقه گذار بزرگ وجود دارد.
• پیچیده – مرز غیرخطی است.
• شکافته – مرز دارای شکاف هایی است که میزبان زیستگاه های دیگر است.
• اثر غیرزیستی - تغییر در شرایط محیطی که از نزدیکی به یک ماتریس ساختاری نامشابه ناشی می شود.
• اثر زیستی مستقیم - تغییر در فراوانی و پراکندگی گونه ها که به طور مستقیم به دلیل شرایط فیزیکی نزدیک لبه ایجاد می شود
• اثر زیستی غیرمستقیم که شامل تغییر در فعل و انفعالات گونه ها مانند شکار، [ ۴] انگل زادآوری، رقابت، گیاه خواری و گرده افشانی زیستی و دانه پراکنی است. [ ۵]
• معرفی گونه های مهاجم /بیگانه
• شدت و فراوانی آتش سوزی
• جانوران همراه ( حیوانات خانگی ) که به عنوان شکارچی و رقیب عمل می کنند
• مسیرها
• آلودگی، فرسایش
• نابودی زیستگاه های تغذیه ای
• تکه تکه شدن زیستگاه
• جنگل زدایی و تغییر کاربری زمین
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفشهرنشینی باعث می شود که انسان به طور پیاپی زمین را تکه تکه کند و در نتیجه اثر لبه را افزایش دهد. ثابت شده است که این تغییر در اکولوژی منظر پیامدهایی دارد. [ ۱] گونه های عمومی، به ویژه گونه های مهاجم، از این تغییر چشم انداز سود می برند، در حالی که گونه هایی که به یک آشیان بوم شناختی خاص از جنگل داخلی نیاز دارند، رنج می برند. [ ۲] به عنوان مثال، تنوع آلفای پرندگان حساس به لبه در جنگل های بارانی لاکاندونا، مکزیک، با افزایش اثر لبه در حال کاهش است. [ ۳]
• ذاتی – ویژگی های طبیعی موقعیت مرزی را پایدار می کند.
• موقتی – اختلال های طبیعی گذرا ( مانند آتش سوزی یا سیل ) یا فعالیت های انسان ساخت که در طول زمان مرزها را دچار تغییر پیاپی قرار می دهد.
• باریک – یک زیستگاه ناگهان به پایان می رسد و زیستگاه دیگری آغاز می شود ( به عنوان نمونه، یک مزرعه کشاورزی ) .
• پهن ( بوم مرز ) – فاصله زیاد در مرزهای دو زیستگاه کاملاً تعریف شده را بر اساس شرایط فیزیکی و پوشش گیاهی آنها جدا می کند و در این میان یک منطقه گذار بزرگ وجود دارد.
• پیچیده – مرز غیرخطی است.
• شکافته – مرز دارای شکاف هایی است که میزبان زیستگاه های دیگر است.
• اثر غیرزیستی - تغییر در شرایط محیطی که از نزدیکی به یک ماتریس ساختاری نامشابه ناشی می شود.
• اثر زیستی مستقیم - تغییر در فراوانی و پراکندگی گونه ها که به طور مستقیم به دلیل شرایط فیزیکی نزدیک لبه ایجاد می شود
• اثر زیستی غیرمستقیم که شامل تغییر در فعل و انفعالات گونه ها مانند شکار، [ ۴] انگل زادآوری، رقابت، گیاه خواری و گرده افشانی زیستی و دانه پراکنی است. [ ۵]
• معرفی گونه های مهاجم /بیگانه
• شدت و فراوانی آتش سوزی
• جانوران همراه ( حیوانات خانگی ) که به عنوان شکارچی و رقیب عمل می کنند
• مسیرها
• آلودگی، فرسایش
• نابودی زیستگاه های تغذیه ای
• تکه تکه شدن زیستگاه
• جنگل زدایی و تغییر کاربری زمین
wiki: اثر لبه زیستگاه