اتاق سنتی

اتاق سنتی (معماری بوشهر). اتاق در معماری سنتی بوشهر برمبنای سازماندهی کل فضاها و تقسیم آن به فضاهای تابستان نشین و زمستان نشین اتاق های مختلف در بناهای بوشهر شکل گرفته است. ارتفاع دادن به خانه، جهت رسیدن به مسیر حرکت بادهای مناسب سبب شده است که اغلب اتاق های تایستان نشین در طبقات بالا و اتاق های زمستانی در طبقه همکف یا کمی پایین تر از سطح حیاط قرار گیرند. اتاق زمستانی، اتاقی کوچک وبا تعداد کمی بازشو است و گودی آن در سطح زمین و بسته بودن آن از چند جهت باعث گرم شدن سریع آن می شود. برعکس، اتاق های تابستانی فضاهایی هستند که در جبهه های مختلف آن بازشوهای کامل یا نیم دری ها قرار گرفته اند. در بسیاری از خانه ها این اتاق مانند یک بادگیر عمل می کند و در بعضی نیز تعداد بازشوهای آن در هر چهار جبهه اتاق به شانزده عدد می رسد. [ ۱]
اتاق های تابستانی در انواع سه دری، چهار دری، پنج دری، شش دری، هفت دری، هشت دری، ده دری، دوازده دری، شانزده دری ساخته شده اند. [ ۱]
این اتاق ها عملکردهای مختلف از قبیل، اتاق بنشین ( نشیمن ) و اتاق مجلسی ( پذیرایی ) دارند، معمولاً در کنار اتاق بنشین اتاقی کوچک به نام صندوقخانه یا همان پستو قرار گرفته است. [ ۱]
اتاق ها به چند شکل با دیگر فضاهای موجود ارتباط دارند. اتاق های طبقه همکف، مستقیماً به حیاط راه دارند و معمولترین راه دسترسی به آن ها به وسیله طارمه ( ایوان بین چند فضا ) انجام می شود. در کنار هم قرار گرفتن اتاق ها نیز ترکیبی جالب را ارائه می دهد، رایج ترین آن، ترکیب طارمه و اتاق است. [ ۱]
این فضا تعدادی زیادی طاقچه و کمد دیواری یا درو دارد. عناصر مختلف یک اتاق، شامل بازشو، در انواع در و نیم دری، گلجام، ارسی، طاقچه، درو، حصیرهای کف و غیره است. ویژگی های مهم درها در برخی از اتاق دو جداره بودن آن است. معمولاً جداره بیرونی از نوع کرکره ای ( کرکری ) بوده و در جداره داخلی، مثل درهای مناطق دیگر دارای دو لنگه است. با باز کردن در داخلی می توان بدون تابش نور شدید و دید مستقیم از بیرون، جریان باد مطبوع را به داخل اتاق هدایت کرد. [ ۱]
کف اتاق ها را معمولاً با قشری از گچ می پوشاندند ولی در خانه های اعیانی کف پوشها چوبی است و در خانه های معمولی بر روی کف گچین آن انواع حصیر، با ابعاد مشخص پهن می کرده اند. انواع حصیرها به نام های بلیو ( بوریا ) ، چولان، سِتّه و بحرینی معروف بوده اند. [ ۱]