اتابکان لر کوچک

دانشنامه آزاد فارسی

اَتابکانِ لُرِ کوچک
(یا: آل خورشید؛ عباسیان) نخستین سلسله از حاکمان لر از نیمۀ دوم قرن ۶ق تا اوایل قرن ۱۱ق در لرستان. مؤسس اتابکان لُر کوچک، شجاع الدین خورشید بن محمد بن خورشید از امرای لر بود که در ابتدا از سوی حسام الدّین شوهلی به عنوان شحنه (حاکم نظامی) لرستان انتخاب شد. وی در ۵۷۰ق طوایف پراکندۀ لر را منسجم و سلسلۀ مستقل اتابکان لر خورشیدی را تأسیس کرد و تا ۶۲۱ق فرمانروای لرستان کوچک بود. پس از او ۲۴ تن از اعقابش بر لرستان کوچک مستقل یا نیمه مستقل فرمانروایی کردند که غالب آن ها در ظاهر خراج گذار خلیفۀ عباسی و سپس ایلخانیان و والیان بغداد و در نهایت پادشاهان صفوی بوده اند. آخرین اتابک خورشیدی، شاه وردی، پس از سال ها شورش و طغیان برضد شاه عباس اول در نهایت در آخرین لشکرکشی شاه عباس دستگیر و کشته شد.از لحاظ محدودۀ جغرافیایی اتابکان لر کوچک بر محدودۀ لرستان کنونی و اتابکان لر بزرگ بر نواحی چهارمحال و بختیاری و بخش هایی از استان های جنوبی و شرقی حکومت می کرده اند.

پیشنهاد کاربران

چیگینی_چگنی_چیگین
تکه تکه کردن و خوردن مخالفان شاه صفوی!!
🔻تاریخ و تمدن ایرانی نوشت: ظاهراً رسم پرورش چیگین ها و نگهداری آن ها، از دوران حاکمیت مغول در ایران باب شد و تا دوره صفویه نیز، ادامه یافت.
...
[مشاهده متن کامل]

🔻چیگین ها یا گوشت خام خورها، گروهی از دژخیمان دربار شاه صفوی بودند که با اشاره او، بر سر مجرم بخت برگشته می ریختند و بینی و اندام او را با دندان هایشان جدا می کردند.
🔻ریاست این گروه را در دوره شاه عباس یکم، فردی به نام ملک علی سلطان جارچی باشی بر عهده داشت؛ از افراد مورد اعتماد شاه و کسانی که شاه عباس برای آتش زدن به نفرتش نسبت به دیگران، از او استفاده می کرد. شاید تعجب کنید، اما جارچی باشی واقعاً چنین مسئولیتی داشت؛ او موظف بود در مقابل شاه عباس، افرادی را که مورد غضب وی قرار گرفته اند، به سخره بگیرد و با سخنانش چنان غضب شاه را برانگیزد که فرمان قتل مجرمان را با فجیع ترین وضع ممکن صادر کند و درست در همین مرحله بود که خدمات گروه چیگین ها، به کار شاه می آمد.
@IRanNews
تکه تکه کردن و خوردن مخالفان شاه صفوی!!
🔻تاریخ و تمدن ایرانی نوشت: ظاهراً رسم پرورش چیگین ها و نگهداری آن ها، از دوران حاکمیت مغول در ایران باب شد و تا دوره صفویه نیز، ادامه یافت.
🔻چیگین ها یا گوشت خام خورها، گروهی از دژخیمان دربار شاه صفوی بودند که با اشاره او، بر سر مجرم بخت برگشته می ریختند و بینی و اندام او را با دندان هایشان جدا می کردند.
🔻ریاست این گروه را در دوره شاه عباس یکم، فردی به نام ملک علی سلطان جارچی باشی بر عهده داشت؛ از افراد مورد اعتماد شاه و کسانی که شاه عباس برای آتش زدن به نفرتش نسبت به دیگران، از او استفاده می کرد. شاید تعجب کنید، اما جارچی باشی واقعاً چنین مسئولیتی داشت؛ او موظف بود در مقابل شاه عباس، افرادی را که مورد غضب وی قرار گرفته اند، به سخره بگیرد و با سخنانش چنان غضب شاه را برانگیزد که فرمان قتل مجرمان را با فجیع ترین وضع ممکن صادر کند و درست در همین مرحله بود که خدمات گروه چیگین ها، به کار شاه می آمد.

✨ ایل دیرکوند ( دریکوند ) به شاخه های اصلی میر، بهاروند، قلاوند، زینی وند، ساتیاروند، یاقوند، نجفوند، طالب وند، . . . . . . . . با شعبات زیرمجموعه تقسیم می شود.
- جمعیت دریکوندها در دهه ۱۹۲۰ میلادی بالغ بر ۱۰٬۰۰۰ خانوار بودند.
...
[مشاهده متن کامل]

•اتابکان خورشیدی از سرکردگان دریک وندها بودند.
ولادیمیر مینورسکی تاریخ دان و شرق شناس روسی، دریکوندها را از قبیله جنگروی معرفی می کند،
در سال ۵۵۰ هجری قمری حسام الدین شوهلی از سوی سلجوقیان به فرمانروایی لرستان و قسمتی از خوزستان گماشته شد.
پسران خورشید ( یکی از اعضای طایفه جنگروی از ایل درک وند ) که محمد و کرامی نام داشتند، به او پیوستند.
شجاع الدین خورشید، نواده محمد، نیز به حسام الدین خدمت می کرد و شحنگی برخی از ولایات لر کوچک را به عهده داشت.
بعد از مرگ حسام الدین شوهلی، شجاع الدین خورشید با حمایت دریکوندها اعلام استقلال کرد و به حکومت پرداخت،
او به تدریج با همبستگی تمام لر کوچک را به تصرف درآورد و حکومتی ایجاد کرد که بیش از ۴ قرن ادامه یافت.
حکومت اتابکان لر کوچک طولانی ترین حکومت ایرانی بعد از اسلام است.
بعد از روی کار امدن صفوی شاعباس برای یکدست سازی حکومت خود دست به قتل شاهوردی خان میر میزند و اخرین اتابک لر را به قتل می رساند

🔴 بالاگرّی وَه ( قامت_آتشین ) صفتی که مردمان #دیرک به آن مشهور بودند.
🔹باتوجه به اینکه زبان دوران باستان ایرانیان ( زاگرس نشینان ) تقریبا همان زبان لکی و متشکل از کلمات اولیه ( اشاره ) مانند: اَ، وَه، یَه، سَه، اَ وَه ، اَ وَه سَه، یَه سَه، و . . . بوده، بالاگِرّی وَه نامی که مردمان دیرک به آن مشهور بودند به معنی قامت آتشین ( تیز و جسور ) است. بالا = قد ( قامت ) و گرّه، گری، گرا، = آتش ( آتشین ) در این واژه ( گری_وه ) مانند یحیی، عیسی . . . ، حرف ( ی ) = ( آ ) تلفظ و خوانده میشود، بدین لحاظ منطقه مربوط به این قبیله نیز به بالاگرّی وَه ( دیار قامت آتشینها ) معروف شده است، اینکه بعضی افراد سعی میکنند تاریخ را باب میل خود ( بالاگری وه را بالاترین گروه و. . . ) تفسیر کنند جای تاسف و تعجب بسیار دارد.
...
[مشاهده متن کامل]

🔹در دوران صفویه بویژ پس از شکست در جنگ چالدران مناطق بزرگی از خاک ایران جدا و بخشی از خاک امپراطوری عثمانی گردید،
بعد از جنگ جهانی اول امپراطوری عثمانی نیز فرو پاشید و با توافق انگلیس در سال ۱۹۲۳ میلادی، کشورهای ترکیه، سوریه و عراق از آن سربرآورده و مناطق مذکور جزء خاک این کشورها گردید. ساکنان این مناطق ( قامشلو، دیرک، و . . . ) همچون زاگرس نشینان از قبایل اصیل ایرانی ( پهله ) بخصوص ( دیرک ) و به دیرک بالاگرّی وَه ( مردمان قامت آتشین ) مشهور بودند.
●اکنون شهرستان #دیرک با مساحت ۵، ۰۰۰ کیلومتر مربع و جمعیت حدود ۲۰۰، ۰۰۰ نفر تنها شهرستان کاملاً کردنشین سوریه است که در مجاورت با شهر قدیمی جزیره بوتان ترکیه واقع شده است.
●دهخدا پارسی ویکی:
دیرک وند ( دریک وند ) . [رَوَ] ( اِخ ) از طوایف کُرد و یکی از ایلات مهم پیشکوه میباشد.
●ولادیمیرمینورسکی مورخ و شرق شناس برجسته روسی اظهار میدارد که دیرک وندها از قبایل ( پهله ) میباشند.
●قبایل متعدد فِیلی ( پهله ای ) در نواحی کوهستانی ترکیه، سوریه و ایران سکونت دارند ( شوبرل ص ۲۰ )
●فِیلیها از عناصر لک و از شعب فرعی لُرها هستند ( کرزن، جلد دوم، ص ۲۶۹ - ۲۷۰ )
۱ - الحوادث الجامعه�ص ۱۵۵ ( ترجمه فارسی بخش دوم ص ۱۲۱ )
۲ - تاریخ سرزمین ایلام / تالیف ناصر راد .
۳ - مردم شناسی ایران / هنری فیلد / ترجمه عبدالله فریار .

سلام . اتابکان لر برخلاف نظر خیلیها که میگن آنها لر بوده اند ، لر نبودند و همانطور که آقای حمداله مستوفی در کتاب تاریخ گزیده در قسمت لر کوچک چند طایفه اصلی منطقه لر کوچک و حاکمان آنها را نام برده و نوشته
...
[مشاهده متن کامل]
که آنها از شعب سلغوری ها هستند پس همانطور که اتابک کلمه ای ترکی است و ضمنا تمامی اتابکان در زمان سلجوقیان به قدرت رسیدند و با توجه به نوشته های حمداله مستوفی ، آنها از اصل ترک و یا ترکمن هستن . تشکر

بپرس