ابومسلم اصفهانی

[ویکی فقه] اَبوُمُسْلِمِ اصْفَهانی، محمد بن بَحْر معتزلی (۲۵۴-۳۲۲ق/۸۶۸-۹۳۴م)، کاتب، نحوی ، ادیب ، متکلم، مفسر، و از رجال دولت عباسی بود.
از زندگی ابومسلم به ویژه نیمه اول عمر او، اطلاع چندانی در دست نیست. تنها از برخی گزارش های پراکنده تاریخی برمی آید که او احتمالا در اصفهان زاده شد و تحصیلات خود را در همین شهر آغاز کرد و سپس برای ادامه تحصیل به بغداد سفر کرد. ابومسلم خود از حضورش در بغداد خبر داده است، اما تاریخ دقیق آن به درستی معلوم نیست. ابوالفرج اصفهانی از دیدار وی با بحتری سخن می گوید. بنابراین ابومسلم می بایست پیش از ۲۷۹ق هنگامی که بحتری بغداد را برای همیشه ترک کرد، در آن جا بوده باشد. می توان حدس زد که وی در بغداد با دانشمند برجسته معتزلی، ابوالقاسم بلخی معبی (د۳۱۹ق/۹۳۱م) و همچنین با علی بن عیسی بن جراح (د۳۳۴ق/۹۴۶م) از رجال مشهور دولت بنی عباس، آشنا شده و احتمالا نزد ابوالحسین خیاط معتزلی، استاد بلخی نیز تحصیل کرده است.
ابومسلم در حکومت علویان
نزدیکی افکار و عقاید معتزله و زیدیه باعث شد تا ابومسلم و ابوالقاسم بلخی، دو عالم معتزلی، پس از بازگشت به ایران جذب دستگاه حکومت علویان در طبرستان شوند. ابومسلم در سال هایی پیش از ۲۸۷ق سمت دبیری محمد بن زید داعی (حکـ ۲۷۰-۲۸۷ق) حاکم علوی طبرستان را به عهده داشت. ابن اسفندیار نیز حضور وی را به همراه ابوالقاسم بلخی و ناصر کبیر حسن بن علی در مجلسی نزد محمد بن زید داعی گزارش کرده است.
همکاری ابومسلم با حکومت عباسیان
همکاری ابومسلم با حکومت عباسیان، از ۳۰۰ق آغاز می گردد. او از سوی خلیفه المقتدر بالله (حکـ۲۹۵-۳۲۰ق) به حکمرانی اصفهان و فارس و دیگر سمت های دیوانی برگزیده شد. در تاریخ قم آمده که وی در ۳۰۹ق والی و عامل قم بوده است و هم در آن سال این شهر را (مساحت کرده و خراج عرب از خراج عجم جدا) ساخته است.
دانش وی
...

[ویکی فقه] ابومسلم اصفهانی (ابهام زدایی). ابومسلم اصفهانی ممکن است اشاره به اشخاص و شخصیت های ذیل باشد: • ابومسلم محمد بن علی مهریزد اصفهانی، از محدثان و مفسران معتزلی قرن پنجم هجری در اصفهان• ابومسلم محمد بن بحر اصفهانی، کاتب، نحوی، ادیب، متکلم، مفسر و از رجال دولت عباسی در قرن سوم و چهارم هجری در اصفهان• ابومسلم احمد بن محمد ثوری اصفهانی، از محدّثین قرن چهارم هجری در اصفهان
...