[ویکی فقه] بَدیع ِ بَلْخی ، ابومحمد بدیع بن محمد بن محمود بلخی ، از شاعران فارسی گوی سده ۴ق /۱۰م (عصر سامانی )، مداح ابویحیی طاهر بن فضل بن محمد چغانی (د۳۸۱ق /۹۹۱م )، امیر چغانیان در ماوراءالنهر بوده است.
کهن ترین مأخذ درباره او لباب الالباب عوفی (تألیف : سده ۷ق ) است که بجز نام و نسب و نام ممدوح بدیع ، آگاهی دیگری از زندگی او به دست نمی دهد. همچنین عوفی چند بیت از قصیده شاعر در مدح امیر چغانی و دو بیت پندآموز در زمینه دوری جستن از غفلت از وی نقل می کند و با هدف نقد شعر، شعر بدیع را «مصنوع و رفیع » می خواند. پیش از عوفی ، اسدی طوسی در لغت فرس ذیل واژه «غَرچه » بیتی از شاعری به نام بدیعی شاهد می آورد که معلوم نیست همان بدیع بلخی یا شاعری دیگر.
دیدگاه عرفات العاشقین
پس از عوفی ، اوحدی تقریباً عین مطالب عوفی را نقل کرده است . هدایت گزارش مختصر عوفی و سروده های بدیع بلخی را ذیل نام «بدایعی بلخی » بیان کرده ، و او را از جمله شاعران روزگار سلطان محمود غزنوی به شمار آورده است . وی در ادامه سخن می افزاید: بدایعی بلخی ، پندنامه انوشیروان یا منظومه راحه الانسان را در بحر متقارب به رشته نظم کشیده است .
دیدگاه فروزانفر
فروزانفر بدیع بلخی و بدایعی بلخی را یک شاعر می داند و صفا بر آن است که بدیع و بدایعی نام دو شاعر است و بدیع در دوره سامانیان می زیسته ، و سراینده قصیده ای است در مدح امیر چغانی و بدایعی به دوره غزنوی تعلق دارد و سراینده پندنامه انوشیروان است و هدایت به خطا اشعار بدیع را به بدایعی نسبت داده است این مسأله که سراینده منظومه ۴۰۹ بیتی راحةالانسان یا پندنامه انوشیروان ، چنانکه در مقدمه منظومه آمده ، شاعری است متخلص به «شریف » و در منظومه خود شعر عنصری (د ۴۳۱ق /۱۰۴۰م ) را نیز تضمین کرده است ، نیز مؤیدنظر فروزانفر تواند بود.
کهن ترین مأخذ درباره او لباب الالباب عوفی (تألیف : سده ۷ق ) است که بجز نام و نسب و نام ممدوح بدیع ، آگاهی دیگری از زندگی او به دست نمی دهد. همچنین عوفی چند بیت از قصیده شاعر در مدح امیر چغانی و دو بیت پندآموز در زمینه دوری جستن از غفلت از وی نقل می کند و با هدف نقد شعر، شعر بدیع را «مصنوع و رفیع » می خواند. پیش از عوفی ، اسدی طوسی در لغت فرس ذیل واژه «غَرچه » بیتی از شاعری به نام بدیعی شاهد می آورد که معلوم نیست همان بدیع بلخی یا شاعری دیگر.
دیدگاه عرفات العاشقین
پس از عوفی ، اوحدی تقریباً عین مطالب عوفی را نقل کرده است . هدایت گزارش مختصر عوفی و سروده های بدیع بلخی را ذیل نام «بدایعی بلخی » بیان کرده ، و او را از جمله شاعران روزگار سلطان محمود غزنوی به شمار آورده است . وی در ادامه سخن می افزاید: بدایعی بلخی ، پندنامه انوشیروان یا منظومه راحه الانسان را در بحر متقارب به رشته نظم کشیده است .
دیدگاه فروزانفر
فروزانفر بدیع بلخی و بدایعی بلخی را یک شاعر می داند و صفا بر آن است که بدیع و بدایعی نام دو شاعر است و بدیع در دوره سامانیان می زیسته ، و سراینده قصیده ای است در مدح امیر چغانی و بدایعی به دوره غزنوی تعلق دارد و سراینده پندنامه انوشیروان است و هدایت به خطا اشعار بدیع را به بدایعی نسبت داده است این مسأله که سراینده منظومه ۴۰۹ بیتی راحةالانسان یا پندنامه انوشیروان ، چنانکه در مقدمه منظومه آمده ، شاعری است متخلص به «شریف » و در منظومه خود شعر عنصری (د ۴۳۱ق /۱۰۴۰م ) را نیز تضمین کرده است ، نیز مؤیدنظر فروزانفر تواند بود.
wikifeqh: بدیع_بن_محمد_بدیع_بلخی