[ویکی فقه] جُبّائی، ابوعلی محمد بن عبدالوهاب، متکلم مشهور معتزلی قرن سوم بود.
وی در ۲۳۵ در جُبّاء، شهری در ساحل شمالی رودخانه تُستَر (شاخابه ای از رود کارون) در خوزستان، به دنیا آمد.
پیشینه جبائی
احتمالاً قبل از ۲۵۴ به بصره رفت و نزد ابویعقوب یوسف بن عبداللّه شَحّام به تحصیل پرداخت. شحّام مهم ترین استاد او شناخته شده است، گرچه گفته اند که ابوعلی دیگر متکلمان معاصرش را نیز ملاقات کرده بود. در مورد شحّام گفته اند «جوان ترین و بهترین» شاگرد ابوالهذیل علاف بود و به گزارش منابع متأخر، ریاست معتزله بعد از مرگ ابوالهذیل برعهده او قرار گرفت.ظاهراً جبّائی بین ۲۵۷ و ۲۵۹ بصره را ترک کرد و عازم بغداد شد. در باره زندگی او در بغداد تقریباً هیچ اطلاعی در دست نیست. بنا به گزارشی، ابوالقاسم بلخی کعبی مدتی قبل از ۲۷۴ به مجلس جبّائی می رفته اما حکایت ملاقات جبّائی و ابن راوندی در بغداد بی شک ساختگی است.ابو علی مدتی پیش از ۲۷۷ یا احتمالاً پیش از ۲۷۹، از بغداد به عسکر مُکْرَمِ خوزستان رفت و تا آخر عمر در همان جا سکونت کرد. در باره چند مسافرت او به شهرهای هم جوار، برای برگزاری جلسات و نیز سامان دادن به امور مالی، نیز اطلاعاتی وجود دارد.
فعالیت های علمی جبائی
در خلال سال های پیش از ۲۷۹ عبد الوهاب با ابوالقاسم حارث بن علی وَرّاق در سوق اهواز (اهواز کنونی) دیدار و مناظره کرد ظاهراً در زمان الموفق باللّه طلحة بن جعفر (فرزند متوکل عباسی، متوفی ۲۷۸) خوزستان مرکز فعالیت های عقلی شده بود و بسیاری از نخبگان که از بصره و بغداد و سامرا گریخته بودند، به آن جا پناه آورده بودند. جبّائی در مسجدی در عسکر مکرم جلسات عمومی ترتیب می داد که به روی هر فردی که می خواست از او پرسش هایی بکند گشوده بود. همچنین برای تعلیم شاگردان ویژه خود، حلقه های درس تشکیل می داد.
وفات جبائی
...
وی در ۲۳۵ در جُبّاء، شهری در ساحل شمالی رودخانه تُستَر (شاخابه ای از رود کارون) در خوزستان، به دنیا آمد.
پیشینه جبائی
احتمالاً قبل از ۲۵۴ به بصره رفت و نزد ابویعقوب یوسف بن عبداللّه شَحّام به تحصیل پرداخت. شحّام مهم ترین استاد او شناخته شده است، گرچه گفته اند که ابوعلی دیگر متکلمان معاصرش را نیز ملاقات کرده بود. در مورد شحّام گفته اند «جوان ترین و بهترین» شاگرد ابوالهذیل علاف بود و به گزارش منابع متأخر، ریاست معتزله بعد از مرگ ابوالهذیل برعهده او قرار گرفت.ظاهراً جبّائی بین ۲۵۷ و ۲۵۹ بصره را ترک کرد و عازم بغداد شد. در باره زندگی او در بغداد تقریباً هیچ اطلاعی در دست نیست. بنا به گزارشی، ابوالقاسم بلخی کعبی مدتی قبل از ۲۷۴ به مجلس جبّائی می رفته اما حکایت ملاقات جبّائی و ابن راوندی در بغداد بی شک ساختگی است.ابو علی مدتی پیش از ۲۷۷ یا احتمالاً پیش از ۲۷۹، از بغداد به عسکر مُکْرَمِ خوزستان رفت و تا آخر عمر در همان جا سکونت کرد. در باره چند مسافرت او به شهرهای هم جوار، برای برگزاری جلسات و نیز سامان دادن به امور مالی، نیز اطلاعاتی وجود دارد.
فعالیت های علمی جبائی
در خلال سال های پیش از ۲۷۹ عبد الوهاب با ابوالقاسم حارث بن علی وَرّاق در سوق اهواز (اهواز کنونی) دیدار و مناظره کرد ظاهراً در زمان الموفق باللّه طلحة بن جعفر (فرزند متوکل عباسی، متوفی ۲۷۸) خوزستان مرکز فعالیت های عقلی شده بود و بسیاری از نخبگان که از بصره و بغداد و سامرا گریخته بودند، به آن جا پناه آورده بودند. جبّائی در مسجدی در عسکر مکرم جلسات عمومی ترتیب می داد که به روی هر فردی که می خواست از او پرسش هایی بکند گشوده بود. همچنین برای تعلیم شاگردان ویژه خود، حلقه های درس تشکیل می داد.
وفات جبائی
...
wikifeqh: محمدبن_عبدالوهاب_جبائی