اَبوشامه، عبدالرحمان (دمشق ۵۹۹ـ ۶۶۵ق)
زبان شناس، فقیه، محدث، مورخ و ادیب شافعی. چون خالی بزرگ بر بالای ابروی چپ داشت، او را ابوشامه نامیدند. در ۶۲۴ به مصر رفت و در آن جا نزد استادانی چون ابن صلاح شهرزوری، ابوالحسن علی سخاوی، موفق الدین ابن قدامه، سیف آمدی و احمد بن عبدالله سلمی درس خواند. سپس به دمشق بازگشت و گویا دیگر تا پایان عمر به جایی سفر نکرد. او استاد دارالحدیث شرفیه در اواخر عمر بود و همان جا به تدریس و نقل حدیث و پاسخ گویی به مسائل شرعی می پرداخت. مدتی هم رئیس قاریان تربت اشرفیه بوده است. بدگویی از دیگران و اهانت به علما و بزرگان از یک سو و نیز جسارت ورزی در بیان حق و مبارزه با بدعت ها و درگیری های مذهبی حنبلیان و شافعیان و اتهام در عقیده از دیگرسو، سبب شد تا دو تن از شاگردانش یا به روایتی از مخالفان او، به بهانه ای وارد خانه اش شوند و به او زخم زنند؛ ابوشامه درپیِ این حادثه یا براثر سوءقصدی دیگر درگذشت و در دارالفرادیس دمشق به خاک سپرده شد. از آثار اوست: الرّوضتین فی اخبارالدّولتین یا ازهارالرّوضتین؛ که دربارۀ رخدادهای زمان فرمانروایی نورالدین محمود زنگی و صلاح الدین ایوبی است و از بهترین مآخذ تاریخ جنگ های صلیبی به شمار می آید؛ المرشد الوجیز الی علوم تتعلق بالکتاب العزیز که در شناخت کیفیت نزول قرآن، جمع و تلاوت آن و تفسیر و توضیح حدیث «انزل القرآن علی سبعةاحرف» و قرائت های هفتگانۀ قرآن است (بیروت، ۱۳۹۵)؛ الباعث علی انکارالبدع و الحوادث؛ کتاب البَسْمَلَة مفصّل در اخلاق (مصر، ۱۳۱۰).
زبان شناس، فقیه، محدث، مورخ و ادیب شافعی. چون خالی بزرگ بر بالای ابروی چپ داشت، او را ابوشامه نامیدند. در ۶۲۴ به مصر رفت و در آن جا نزد استادانی چون ابن صلاح شهرزوری، ابوالحسن علی سخاوی، موفق الدین ابن قدامه، سیف آمدی و احمد بن عبدالله سلمی درس خواند. سپس به دمشق بازگشت و گویا دیگر تا پایان عمر به جایی سفر نکرد. او استاد دارالحدیث شرفیه در اواخر عمر بود و همان جا به تدریس و نقل حدیث و پاسخ گویی به مسائل شرعی می پرداخت. مدتی هم رئیس قاریان تربت اشرفیه بوده است. بدگویی از دیگران و اهانت به علما و بزرگان از یک سو و نیز جسارت ورزی در بیان حق و مبارزه با بدعت ها و درگیری های مذهبی حنبلیان و شافعیان و اتهام در عقیده از دیگرسو، سبب شد تا دو تن از شاگردانش یا به روایتی از مخالفان او، به بهانه ای وارد خانه اش شوند و به او زخم زنند؛ ابوشامه درپیِ این حادثه یا براثر سوءقصدی دیگر درگذشت و در دارالفرادیس دمشق به خاک سپرده شد. از آثار اوست: الرّوضتین فی اخبارالدّولتین یا ازهارالرّوضتین؛ که دربارۀ رخدادهای زمان فرمانروایی نورالدین محمود زنگی و صلاح الدین ایوبی است و از بهترین مآخذ تاریخ جنگ های صلیبی به شمار می آید؛ المرشد الوجیز الی علوم تتعلق بالکتاب العزیز که در شناخت کیفیت نزول قرآن، جمع و تلاوت آن و تفسیر و توضیح حدیث «انزل القرآن علی سبعةاحرف» و قرائت های هفتگانۀ قرآن است (بیروت، ۱۳۹۵)؛ الباعث علی انکارالبدع و الحوادث؛ کتاب البَسْمَلَة مفصّل در اخلاق (مصر، ۱۳۱۰).
wikijoo: ابوشامه،_عبدالرحمان_(دمشق_۵۹۹ـ_۶۶۵ق)