[ویکی فقه] اِبْن ِ باذِش ، ابوالحسن علی بن احمد بن خلف محمد انصاری غرناطی (شوال ۴۴۴-۱۳ محرم ۵۳۸ق /۱۰۵۳-۱۳ نوامبر ۱۱۳۳م )، ادیب ، لغت شناس ، قاری ، راوی ، محدث و نحوی جیانی الاصل است.
ریشه کلمه باذش مبهم است . ابن ابار که این لفظ را «بیذش » نیز شنیده است ، و معادل آن را در عربی «رجلان » (= پیاده یا سرباز پیاده ) دانسته است . با توجه به اینکه در زبان لاتین لفظ Pedes به همان معنی است ، و احتمالاً لفظی شبیه به این کلمه لاتینی در اندلس آن زمان به کار می رفته ، معنایی که ابن ابار به دست داده است ، دور از صواب نمی نماید.
شهرت پدر و پسر
ابوالحسن و پسرش هر دو به «ابن باذش » شهرت یافته اند، از این رو در منابع متأخر برای تمییز آنان از یکدیگر پدر را «ابن باذش اول » و پسر را «ابن باذش ثانی » خوانده اند.
اساتید
ابوالحسن به خصوص نزد ابوعلی غسانی و همچنین نزد استادان دیگری از جمله ابوعلی صدفی ، عبدالحق بن عَطیّه در زمینه ادب و لغت و نحو درس خوانده و از آنان روایت کرده است . علاوه بر این از محضر استادان بسیاری چون ابوبکر محمد بن هشام مصحفی ، ابوخالد عبدالله ابی زمنین ، ابوعبدالله بن عبدالرحیم ، یحیی بن ابراهیم اللواتی ، محمد بن سابق صقلی ، ابوبکر مرادی ، ابوالاصبغ بن سهل و ابوالقاسم نعم خلف ابن محمد بن یحیی انصاری سود برده و اسامی آنان را در برنامج خویش برشمرده بوده است . برنامج او اینک در دست نیست ، اما ابن ابّار (ه م ) آن را در اختیار داشته و به نقل از آن نوشته است که ابن باذش ، استاد خود ابوعلی غسانی را ارج نهاده و گفته است که در ۴۷۳ق /۱۰۸۰م در غرناطه وی را ملاقات کرده و نزد او درس می خوانده است . ابن ابار سپس می افزاید که نزدیک ترین استاد وی صدفی بوده ، اما در نسخه ای از برنامج که وی دیده ، ذکری از ابوعلی صدفی نیافته و از این باب در شگفت شده است ، تا آنکه بعدها بخشی از کتاب را به دست آورده که در آن مختصراً از وی یادی رفته بوده است .
جایگاه علمی
...
ریشه کلمه باذش مبهم است . ابن ابار که این لفظ را «بیذش » نیز شنیده است ، و معادل آن را در عربی «رجلان » (= پیاده یا سرباز پیاده ) دانسته است . با توجه به اینکه در زبان لاتین لفظ Pedes به همان معنی است ، و احتمالاً لفظی شبیه به این کلمه لاتینی در اندلس آن زمان به کار می رفته ، معنایی که ابن ابار به دست داده است ، دور از صواب نمی نماید.
شهرت پدر و پسر
ابوالحسن و پسرش هر دو به «ابن باذش » شهرت یافته اند، از این رو در منابع متأخر برای تمییز آنان از یکدیگر پدر را «ابن باذش اول » و پسر را «ابن باذش ثانی » خوانده اند.
اساتید
ابوالحسن به خصوص نزد ابوعلی غسانی و همچنین نزد استادان دیگری از جمله ابوعلی صدفی ، عبدالحق بن عَطیّه در زمینه ادب و لغت و نحو درس خوانده و از آنان روایت کرده است . علاوه بر این از محضر استادان بسیاری چون ابوبکر محمد بن هشام مصحفی ، ابوخالد عبدالله ابی زمنین ، ابوعبدالله بن عبدالرحیم ، یحیی بن ابراهیم اللواتی ، محمد بن سابق صقلی ، ابوبکر مرادی ، ابوالاصبغ بن سهل و ابوالقاسم نعم خلف ابن محمد بن یحیی انصاری سود برده و اسامی آنان را در برنامج خویش برشمرده بوده است . برنامج او اینک در دست نیست ، اما ابن ابّار (ه م ) آن را در اختیار داشته و به نقل از آن نوشته است که ابن باذش ، استاد خود ابوعلی غسانی را ارج نهاده و گفته است که در ۴۷۳ق /۱۰۸۰م در غرناطه وی را ملاقات کرده و نزد او درس می خوانده است . ابن ابار سپس می افزاید که نزدیک ترین استاد وی صدفی بوده ، اما در نسخه ای از برنامج که وی دیده ، ذکری از ابوعلی صدفی نیافته و از این باب در شگفت شده است ، تا آنکه بعدها بخشی از کتاب را به دست آورده که در آن مختصراً از وی یادی رفته بوده است .
جایگاه علمی
...
wikifeqh: ابوالحسن_ابن_باذش