ابوالخیر اشبیلی

[ویکی فقه] «ابوالخیر اشبیلی»، ملقب به شجار، از دانشمندان برجسته در کشاورزی است. وی در اشبیلیه به دنیا آمد.
از سرگذشت او اطلاعی در دست نیست، همین اندازه می دانیم که در اواخر سده ۵ ق (۱۱ م) ضمن گردش های علمی خویش در جنگل ها، باغ ها و مزارع الشرف (منطقه ای در اشبیلیه)، با ابوعمر احمد بن محمد حجاج، گیاه شناس و مؤلف اشبیلی، آشنا شده و در ۴۹۴ ق (۱۱۰۰ م) نزد پزشک اشبیلی، ابوالحسن شهاب معیطی درس می خوانده است. اثر او که بعدها عنوان «الفلاحه» یافت، یکی از مآخذ کتاب « الفلاحه » ابن عوام بوده است. مقالات او و معاصرانش ابن فاضل اندلسی، ابن حجاج اشبیلی، ابن وافد لخمی و ابن بصال، نخستین مقالاتی بود که در اسپانیا درباره کشاورزی نوشته می شد.
تالیفات
۱. کتاب مشهور او الفلاحه، اثری است علمی و مبتنی بر تجربه و مشاهدات شخصی ابوالخیر درباره رستنی های بیشه های الشرف، گرچه مانند نوشته های کهن تر درباره کشاورزی مطالب عامیانه و خرافی نیز دارد. کتاب مزبور مشتمل بر این مطالب است: ملاحظات کلی درباره گیاهان و انواع گوناگون آنها، نحوه درختکاری، زمان مناسب برای کاشت و رشد و باروری هر گیاه ، آفات گیاهی، طرز تکثیر گیاهان و دانه ها، اطلاعاتی درباره زنبور عسل و جانوران خانگی و جانوران وحشی و موذی. ۲. عمدة الطبیب فی معرفة النبات .
منبع
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.