ابن مسدی

[ویکی فقه] اِبْن ِ مَسْدی ، ابوبکر، محمد بن یوسف بن موسی ازدی مُهَلّبی ، غرناطی ملقب به جمال الدین (۵۹۹ - شوال ۶۶۳ق /۱۲۰۳- ژوئیه - اوت ۱۲۶۵م )، محدث ، مقری و فقیه اندلسی است.
کنیه وی را «ابوالمکارم » نیز گفته اند. مسدی نام جد اعلای او، زید بن روح بن عبدالله و موطن اصلیش ظاهراً غرناطه بوده است . در ۳ سالگی ، پدربزرگش به او خرقه تصوف پوشانید و در فاصله ۶۱۰ -۶۲۰ق در اندلس به استماع از مشایخ آن دیار پرداخت و پس از ۶۲۰ق جهت فراگیری دانش مسافرت های بسیار نمود و از این رو او را رحّال خوانده اند. در حلب از ابومحمد علوان ، در دمشق از ابوالقاسم ابن صصری ، در مصر از فخرالدین فارسی ، در اسکندریه از محمد بن عبّاد حرّانی ، در فاس از ابوالبقایعیش بن عدیم و ابومحمد ابن زیدان و در تونس و تلمسان از برخی مشایخ دیگر استماع نمود. قرائت را نیز از عبدالصمد بلوی ، ابوالقاسم ابن عیسی و محمد بن علی سبتی فراگرفت .
شاگردان
کسان بسیاری از او حدیث شنیده و روایت نموده اند که از آن جمله می توان علم الدین دواداری ، مجدالدین عبدالله بن محمد طبری ، دمیاطی ، ابوالیمن ابن عساکر، عفیف الدین ابن مزروع و رضی الدین طبری را نام برد.
جایگاه علمی
عده ای وی را در نقل حدیث ضعیف شمرده اند. و شاید یکی از علل تضعیف وی کلماتی بوده که در نکوهش عایشه بیان نموده است . ابن مسدی ، به نقل ابن مطری ، در مکه در جمع زیدیه وارد شد و ایشان خطابه حَرَم را به وی واگذار نمودند. گفته شده که بیشتر تألیفات وی نزد زیدیه بوده است . ذهبی یادآور شده که او به تشیع گرایش داشته است ، همچنین عبارات ستایش آمیز او درباره ابن عربی تمایل او را به تصوف نشان می دهد. با این همه ابن فرحون وی را از مالکیان به شمار می آورد. ابن مسدی قصیده ای در حدود ۶۰۰ بیت در مذمت معاویه و یاران وی سروده بوده که ذهبی آن را نزد ابن مطری دیده است . وی سرانجام به حیله در مکه به قتل رسید و خونش پایمال شد. مقری اشعار او و نیز آثار او را در فقه و حدیث می ستاید.
آثار
...