ابن عبری

لغت نامه دهخدا

ابن عبری. [ اِ ن ُ ع ِ ] ( اِخ ) ابوالفرج ( 622-685 هَ.ق. ). کشیش سریانی. پدرش اصلاً یهودی بوده و به کیش نصرانیت درآمده. ابن عبری در شهر ملاطیه متولد شد و با علوم دینی نصرانی علم طب و فلسفه و زبان عرب نیز بیاموخت. چندی اسقف شهر گوبای حلب و خلیفه حلب و تکریت بوده و مدتی به مسافرت گذرانیده و به آخر در مراغه درگذشته است. کتب بسیاری به زبان سریانی داشته ، در تاریخ و فلسفه و کلام موافق کیش نصاری. و یک جزء از تاریخ عمومی خود را که موسوم به مختصر تاریخ الدول است از سریانی به عربی ترجمه کرده و از تورات نیز چیزی بر آن افزوده است. و تفسیر فصول ابقراط و اختصار مصور دیسقوریدس نیز از اوست.

فرهنگ فارسی

ابو الفرج کشیش سریانی ( و . ۶۲۲ - ف . ۶۸۵ ه ق . ) . پدرش اصلا یهودی و بکیش نصرانیت در آمده بود . ابن عبری در شهر ملاطیه متولد شد و با علوم دینی نصرانی علم طب و فلسفه و زبان عرب را نیز بیاموخت . مدتی اسقف شهر گوبای حلب و خلیفه حلب و تکریت بود و مدتی از عمر خود را بمسافرت گذرانید و در آخر عمر به مراغه رفت و در همانجا در گذشت . کتب بسیاری بزبان سریانی داشته و در تاریخ و فلسفه و کلام موافق کیش نصاری بود و یک جزو از تاریخ عمومی خود را که موسوم به مختصر تاریخ الدول است از سریانی بعربی ترجمه کرده و از تورات نیز چیزی بر آن افزوده است . اختصار مصور دیسقوریدس و تفسیر فصول ابقراط نیز ازوست .
کشیش سریانی

دانشنامه عمومی

گریگوریوس ابوالفرج ملاطی شناخته شده به ابن عبری یا بار هبرائوس ( به لاتین: Bar - Hebraeus ) ( زاده ۱۲۲۶م. در ملطیه - درگذشت ۳۰ ژوئیه ۱۲۸۶م. در مراغه ) پیشوای نامدار فرقه مسیحی یعقوبیه و آخرین کسی بود که نوشته هایی از خود به زبان سریانی به جا گذاشت. پدر وی یک یهودی بود که به آیین مسیحیت درآمده بود و از این رو ابوالفرج را ابن عبری می خواندند. از او نوشته هایی از جمله دربارهٔ تاریخ از آفرینش آدم تا زمان خود او به جای مانده است که بخش هایی از آن دربارهٔ تاریخ باستان ایران ارزشمند است.
اثر معروف او تاریخ مختصرالدول است که توسط دکتر محمد علی تاج پور و دکتر حشمت الله ریاضی به فارسی ترجمه شده است.
عکس ابن عبریعکس ابن عبری
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

ابن عبری
مؤلّف کتاب گریگوریوس - غریغوریوس - ابوالفرج بن اهرون ملطی است که بیشتر او را به نام ابن عبری می شناسند. ابن عبری که به سبب تسلّط بر ادب سریانی، جایگاه ویژه ای در تاریخ ادبیّات سریانی دارد ؛ از مسیحیان یعقوبی منطقه شامات بود که در کشاکش حمله مغول که البتّه هنوز در سال 623 ه. ق / 1266 م. دامنه آن به شام نرسیده بود، در شهر ملطیه متولّد می شود. او پس از آموختن زبان های یونانی و سریانی و عربی، به فراگیری علوم آیین مسیحی و فلسفه و پزشکی روی می آورد.
...
[مشاهده متن کامل]

پس از یورش مغول و به سال 641 ه. ق / 1243 م. همراه پدر و خانواده اش به انطاکیه می گریزد. او پس از آنکه چندی به غربت و دامن فراچینی از جهان روزگار گذراند، دیگر باره با دوستی به نام «صلیبا وجیه» به طرابلس لبنان رفته و به تکمیل ادبیّات و طب می پردازد. یکی از استادان او در پزشکی ورزی اش همان یعقوب مسیحی است که در بخش پایانی مختصرالدّول نیز از او یاد کرده است. در سن بیست سالگی، پس از فراخوانی اش به انطاکیه ؛ از سوی بطریق ایگناتیوس به اسقفی جوباس و سپس لاقبین منصوب می شود که هفت سال امور مذهبی آنجا را به دست می گیرد. او پس از مدّتی به الملک ناصر می پیوندد. پس از آنکه هلاکو بر بغداد تسلّط می یابد و قصد شهر حلب را می کند، عازم حلب می شود و به رغم مذاکره ابن عبری با هلاکو، سپاه ایلخان وارد شهر شده و از رومیان و یعقوبیان کشتار بسیار می کنند. او سرانجام پس از عمری 62 ساله، به سال 685 ه. ق / 1286 م. در شهر مراغه جان می سپارد.
ابن عبری با همه اشتغالات فراوانش در امور اجرایی مذهبی، از مطالعه و تألیف غافل نبود و بیش از سی کتاب به زبان های عربی و سریانی تألیف کرد. سیاهه آثار او چکیده وار و با رده بندی ششگانه: دینی، فلسفی، ریاضی و هیأت، تاریخ، پزشکی و ادبیّات چنین است:
الف. دینی:
1. ایثیقون ( Ethics ) در تهذیب اخلاق
2. منارة الاقداس، در اصول اعتقادی کلیسای یعقوبی که نخست به زبان سریانی نوشته شده و دو بار هم به عربی ترجمه شده است.
3. هدایات، در قوانین دیرها و صوامع و رسوم مدنی کلیسای سریانی غربی.
ب. فلسفی:
1. ترجمه اشارات و تنبیهات بوعلی به سریانی.
2. ترجمه زبدة الاسرار اثیرالدّین ابهری به سریانی.
3. زبدة الحکمه / حکمة الحکم، اثر بزرگ فلسفی، که بیان سریانی حکمت ارسطوست.
4. النفس البشریه، مقاله ای به زبان عربی.
ج. آثار ریاضی:
1. الصعودالعقلی، پیرامون نجوم.
2. ارتقاء الروح.
د. تاریخ:
1. محتونوت زونی، که به عربی اخبارالزمان یا تاریخ الازمنه می توان نامید، در بردارنده تاریخ عمومی جهان آفرینش از آغاز تا روزگار مؤلّف است که در سه بخش رده بندی شده است:
بخش اوّل، سرگذشت دولت ها از عهد باستان تا سال 683 ه. ق / 1284 م.
بخش دوم و سوم، تاریخ کلیساست.
2. تاریخ مختصرالدّول که ترجمه و نگارش عربی بخش اوّل همان تاریخ اخبارالزمان است که از سوی خود او ترجمه اش آغاز می شود.
ه. پزشکی:
1. ترجمه قانون ابن سینا به سریانی که ناتمام ماند.
2. تلخیص جامع لمفردات احمد بن محمّد غافقی به زبان عربی که مایرهوف و صبحی بک آن را در قاهره با ترجمه انگلیسی چاپ کرده اند.
و. زبان شناسی و ادب و شعر:
1. دفع الهمّ به زبان عربی، در 12 باب، در مسائل مربوط به اخلاق دینی و مدنی.
2. قصیده ای در حکمت الهی، به زبان سریانی که دو بار در پاریس و رم و همراه ترجمه عربی چاپ شده است.
3. نوشتارهایی پیرامون زبان سریانی.
لوییس شیخو، ابن عبری را شاعر فلاسفه سریانی و فیلسوف شعرای آن قوم نامیده است و برخی او را امیر نویسندگان یعقوبی نامیده اند. پژوهشگران را برای آگاهی های بیشتر به مدخل ابن عبری در جلد چهارم دایرة المعارف بزرگ اسلامی، صص 203 - 207 و مقدّمه فارسی مترجم مختصرالدّول اشارت می دهیم.
تاریخ مختصرالدّول
او نخست کتابش را که به سه بخش رده بندی کرده بود، به زبان سریانی نوشته و چنان که گفتیم، آن را «محتونوت زونی» می نامد. این اثر یک تاریخ عمومی دنیایی و دینی از آغاز آفرینش تا روزگار مؤلّف است. بخش اوّل سرگذشت دولت ها از عهد باستان تا روزگار مؤلّف است که مشتمل بر ده دولت بزرگ بوده و بخش های دوم و سوم، چنان که گفته شد، حاوی تاریخ کلیساست. بخش دوم را یکی از نویسندگان یعقوبی با افزودن متمّمی که از 683 ه. ق / 1284 م. تا 902 ه. ق / 1495 م. ادامه دارد، نگاشته است. و بخش سوم را برصوما، برادر ابن عبری، با افزودن سرگذشت برادر بزرگترش یعنی مؤلّف کتاب به پایان می برد. مؤلّف تاریخ مختصرالدّول، سپس به درخواست بزرگان او کتاب را به عربی باز می گرداند. نثر ابن عبری بسیار گیرا و دلنشین است و از این رو در میان تواریخ عربی با کتاب تاریخ فخری ابن طقطقی ( 660 - 709 ه. ق / 1262 - 1310 م. ) همسنگ است که خواننده از خواندنش ملال نمی گیرد. ابن عبری در کتاب خود به منابعی که از آن بر گرفته، اشاره ای نکرده امّا در بخش های تاریخی برداشت پذیری های بسیاری، دست کم از کتاب الکامل فی التاریخ ابن اثیر دارد. در بخش تاریخ پزشکی نیز چنان که در سخن آغازین گفته شد، به جز چند تن پزشک فرجامین که از آن یاد خواهیم کرد، دیگر بخش های پزشکی نگاشت رونویسی چکیده یا مفصّل تاریخ الحکماء ابن قفطی و عیون الانباء ابن ابی اصیبعه است. گاهی در خوانش متن به نشانه هایی از شتاب زدگی و خستگی جسمانی نویسنده برخورد می کنیم که دچار لغزش هایی نیز شده است که در جای خود به آن اشاره کرده ایم.
چون دقیق ترین تاریخ پزشکی نگاشت تمدّن اسلامی کتاب ابن ابی اصیبعه است که سندیّت و دقّت علمی آن از تاریخ الحکماء ابن قفطی نیز بیشتر است؛ به کوتاهی زندگی اش یاد می شود.
موفق الدّین ابوالعبّاس احمد بن قاسم سعدی خزرجی، نامور به ابن ابی اصیبعه ( 595 - 668 ه. ق / 1199 - 1269 م. ) ، از مشهورترین خاندان پزشکی پیشه ای است که جدّ او، خلیفة بن یونس، از نزدیکان صلاح الدّین ایوبی به شمار می رفته . . .

بپرس