[ویکی فقه] اِبْن ِ تُرْکُمانی ابوالحسن علاءالدین علی بن عثمان بن مصطفی ماردینی (۶۸۳ -۷۵۰ق /۱۲۸۴- ۱۳۴۹م )، مفسر، محدث ، فقیه و قاضی حنفی ، ادیب و شاعر مصری بود.
نیاکان او از قبیله « ترکمان » و از «ماردین » - قلعه ای در بین النهرین - بودند
ابن تغری بردی ، یوسف ، المنهل الصافی ، به کوشش احمد یوسف نجاتی ، قاهره ، ۱۳۷۵ق /۱۹۵۶م .
وی دانش های روزگار خود را مانند ادبیات ، فقه ، حدیث ، تفسیر و کلام به خوبی آموخت و به مقام فقهی بلندی دست یافت و در ۷۴۸ق به جای قاضی القضاة زین الدین بسطامی (د ۷۷۱ق /۱۳۶۹م ) به قضاوت در مصر گمارده شد و تا هنگام مرگ این مقام را دارا بود
ابن حجر، احمد، الدرر الکامنة، ج۴، ص۱۰۰،حیدرآباد دکن ، ۱۳۴۹ق /۱۹۳۰.
یکی از مهم ترین رویدادهای زندگی ابن ترکمانی و از مشهورترین فتاوی او به حادثه ای مربوط می شود که در مراسم حج سال ۷۴۸ق اتفاق افتاد. در این مراسم اختلافی در مورد وقوف در عرفه پدید آمد که ابن ترکمانی یک طرف این اختلاف بود. قاضی مکه در حضور قاضی القضاة عزالدین بن جماعة روز جمعه را روز وقوف در عرفه اعلام کرد و حال آنکه روز عرفه در مصر و اسکندریه روز پنجشنبه بود. ابن ترکمانی که مصری بود با رأی قاضی مکه مخالفت کرد و فتوا داد که حج حاجیان باطل است و جملگی آنان باید مُحرم بمانند و از تمام محرمات ایام احرام اجتناب ورزند تا بار دیگر در عرفه وقوف کنند. شافعیان ، سخت بر او خشم گرفته ، فتوایش را رد و حتی او را به محاکمه تهدید کردند که با پا در میانی ابن جماعة و نادیده گرفتن رأی ابن ترکمانی ماجرا پایان یافت .
مقریزی ، احمد، السلوک ، به کوشش محمد مصطفی زیاده ،ج۲(۳) ،ص۷۲۵،قاهره ، ۱۹۸۵م .
...
نیاکان او از قبیله « ترکمان » و از «ماردین » - قلعه ای در بین النهرین - بودند
ابن تغری بردی ، یوسف ، المنهل الصافی ، به کوشش احمد یوسف نجاتی ، قاهره ، ۱۳۷۵ق /۱۹۵۶م .
وی دانش های روزگار خود را مانند ادبیات ، فقه ، حدیث ، تفسیر و کلام به خوبی آموخت و به مقام فقهی بلندی دست یافت و در ۷۴۸ق به جای قاضی القضاة زین الدین بسطامی (د ۷۷۱ق /۱۳۶۹م ) به قضاوت در مصر گمارده شد و تا هنگام مرگ این مقام را دارا بود
ابن حجر، احمد، الدرر الکامنة، ج۴، ص۱۰۰،حیدرآباد دکن ، ۱۳۴۹ق /۱۹۳۰.
یکی از مهم ترین رویدادهای زندگی ابن ترکمانی و از مشهورترین فتاوی او به حادثه ای مربوط می شود که در مراسم حج سال ۷۴۸ق اتفاق افتاد. در این مراسم اختلافی در مورد وقوف در عرفه پدید آمد که ابن ترکمانی یک طرف این اختلاف بود. قاضی مکه در حضور قاضی القضاة عزالدین بن جماعة روز جمعه را روز وقوف در عرفه اعلام کرد و حال آنکه روز عرفه در مصر و اسکندریه روز پنجشنبه بود. ابن ترکمانی که مصری بود با رأی قاضی مکه مخالفت کرد و فتوا داد که حج حاجیان باطل است و جملگی آنان باید مُحرم بمانند و از تمام محرمات ایام احرام اجتناب ورزند تا بار دیگر در عرفه وقوف کنند. شافعیان ، سخت بر او خشم گرفته ، فتوایش را رد و حتی او را به محاکمه تهدید کردند که با پا در میانی ابن جماعة و نادیده گرفتن رأی ابن ترکمانی ماجرا پایان یافت .
مقریزی ، احمد، السلوک ، به کوشش محمد مصطفی زیاده ،ج۲(۳) ،ص۷۲۵،قاهره ، ۱۹۸۵م .
...
wikifeqh: ابن ترکمانی_ماردینی