ابن باکویه شیرازی

[ویکی فقه] اِبْن ِ باکویه شیرازی ، ابومحمد بن عبدالله بن عبیدالله ، از مشایخ بزرگ صوفیه در سده ۴ و اوایل سده ۵ق /۱۰ و ۱۱م می باشد.
شهرت او در منابع عربی به صورت ابن باکویه ، و ابن باکو، و در کتب فارسی گاهی به شکل باکو و باکویه ضبط شده است . نام او و نام پدرش در اکثر منابع معتبر قدیمی به صورتی است که در بالا آورده شده . ولی در بعضی از منابع متأخر نام او را علی و نام پدرش را محمد نوشته اند، و در بعضی منابع نام جد او را احمد ضبط کرده اند فیروزآبادی ، ذیل «باک »). شهرت او مأخود از نام جدش «باکویه » است که آن نیز منسوب به باکوی شروان است و چون او در آخر عمر در دامنه کوهی در نزدیکی شیراز عزلت گزید، نزد عامه مردم آن نواحی به باباکوهی یا بابای کوهی مشهور گشت .
ره آورد سفرها
ابن باکویه در جوانی در حلقه مریدان و شاگردان شیخ ابوعبدالله ابن خفیف درآمد و پس از وفات شیخ (۳۷۱ق /۹۸۱م ) به سیر آفاق و سیاحت کشورهای مختلف پرداخت و حکایات و روایات بسیاری در احوال و اقوال مشایخ صوفیه گرد آورد. گفته اند که او در شیراز متنبی را ملاقات کرده و اشعار او را از خود وی شنیده است . او پس از سیر و سیاحت در کشورهای شرقی اسلامی ، سرانجام به نیشابور آمد و در خانقاه ابوعبدالرحمان سلمی اقامت گزید. و پس از مرگ سلمی (۴۱۲ق /۱۰۲۱م ) پیر خانقاه او شد.
مصاحبت با بزرگان
ابن باکویه در نیشابور با ابوالقاسم قشیری و شیخ ابوسعید ابوالخیر مصاحب بوده است . وی ابتدا ابوسعید ابوالخیر و آیین سماع او را منکر بود، اما پس از دیدن کراماتی از شیخ ، نسبت به او ارادتی تمام یافت . ابن باکویه مدتی با شیخ ابوالعباس نهاوندی نیز مصاحب بوده و شیخ او را بزرگ داشته و به فضل و کمال او اعتراف نموده است . خواجه عبدالله انصاری نیز از معتقدان وی بوده و در نیشابور در خانقاه او توقف می کرده است . خواجه عبدالله گوید که «من خود از او به انتخاب ، هزار حکایت نوشته ام و سی هزار حدیث ».
ترک خانقاه نیشابور
...