اباحیه

[ویکی فقه] اباحیه فرقه هایی که رفتار خلاف شرع را مباح می دانند.
اباحیّه، از ریشه بَوح و بُوْح به معنای مباح کردن، حلال دانستن، و جایز شمردن است
التعریفات، جرجانی، ج۱، ص۳، علی بن محمد، دارالسرور، لبنان.
و در اصطلاح ، به فرقه هایی گفته می شود که اعتقاد به وجود تکلیف نداشته و ارتکاب محارم را روا می دانند
بحرالرائق، نجم الدین مصری، ج۱، ص۱۸۱، دار الکتب العلمیه، اول، بیروت، ۱۴۱۸.
برخی از نویسندگان کتاب های ملل و نحل مدعی اند که این فرقه ها متأثر از دین مجوس و مزدک اند و یا باقی مانده آنان می باشند، زیرا آنان اکثر اعمالی را که در اسلام حرام و در آیین مزدک حلال بوده مباح می شمردند.
الفرق بین الفرق وبیان الفرقة الناجیة، بغدادی، ج۱، ص۷۵.
...

گروه هایی که برخی اعمال خلاف شرع را مباح پندارند. اِباحه در لغت به معنای اجازه دادن (← اباحه) و در اصطلاح، به معنای مباح شمردن محرمات دینی است. برخی گروه ها در میان شیعه و سنی، همه یا برخی احکام حرام را بر خود جایز دانسته و پای بند شریعت نبوده اند که از آن جمله می توان به بعضی از گروه های اسماعیلیه، کیسانیه، خَطّابیه و نیز برخی گروه های منتسب به صوفیه و بعضی فِرَق از میان اهل سنت و غیره اشاره کرد. همچنین است خرّم دینان (یا سرخ جامگان) که هرچند خود را مسلمان می دانستند و مسجد بنا می کردند و ظاهراً نماز نیز می خواندند، اما عملاً پای بند احکام دین نبودند و محرمات را برخود مباح می دانستند. پیروان المقنع نیز در عداد همین گروه ها بوده اند. اباحی مذهبان فرقه خاصی نبودند بلکه در میان فرق مختلف گروه هایی دارای گرایش های اباحی، با شدت و ضعف، بوده اند. اباحی مذهبان غالباً در میان فرقه هایی ظهور می کردند که تمسک به تأویل های باطنی می جستند و مخالفت با ظواهر شرع را بر خود روا می دانستند. عامل مهم دیگر در پیدایش گرایش های اباحی نفوذ انحرافات فکری و الحادی در قالب فرقه های ظاهراً دینی بوده است.