[ویکی نور] آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان. آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان، تألیف احمد اقتداری (م1304) به زبان فارسی است. نویسنده انگیزه خود را تحقیق درباره شهرهای کهن کرانه های خلیج فارس و دریای عمان و جزایر این دریا که با گذشت زمان حتی نام آنها از خاطرها رفته، و تنها در دل پراسرار کتب نام برخی از آنها به جا مانده است، دانسته است.
کتاب؛ مشتمل بر یک مقدمه و 21 فصل می باشد که در هر فصل یکی از شهرها مورد بررسی قرار گرفته است. فصول کتاب از بخش هایی با عناوین مشابه تشکیل شده است. در ابتدا جغرافیای شهر و سپس جغرافیای تاریخی شهر مورد بررسی قرار می گیرد. در بخش های بعد نیز آثار، بناهای تاریخی، اشیاء و مکشوفات آن شهر مورد مطالعه قرار می گیرد.
در این اثر تمامی شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان به ترتیب ذیل مورد مطالعه قرار گرفته است:
با توجه به اینکه خواننده می تواند به راحتی به مطالب مرتبت با هر شهر که با نثری شیوا و روان نوشته شده مراجعه و از اوضاع آن در گذشته و حال اطلاع یابد، در این نوشتار تنها به ذکر برخی نکات و ویژگی های کتاب بسنده می شود.
نویسنده در تألیف اثر تنها به منابع کتابخانه ای بسنده نکرده و زحمات طاقت فرسایی را متحمل شده و آن گونه که خود می گوید: «در هر فرصت و هر موقعیت دیگر با هواپیما، زورق، کشتی، اتومبیل، اسب، الاغ، استر، شتر و پیاده از درون دره ها و بیابان ها و گذرگاه های بی آب و علف و بر قلّه و کمرکش کوه ها گذشتم، کاویدم و جستجو کردم، یک بار در دریا غوطه ور شدم، بار دیگر از رنج بی آبی و ناخوشی در معرض تلف افتادم، به جزیره های غیرمسکون شتافتم و تا سواحل جنوبی خلیج فارس و امارات آن به جستجو و عکسبرداری پرداختم... بعضی را با سفر و دیدار، برخی را با خواستن کتاب ها و مجلات و عکس ها و گزارش های باستان شناسی وارسی و کنجکاوی نمودم و حاصل این دیدارها و پژوهش ها را به صورت کتاب حاضر درآوردم».
آخرین مطالعات باستان شناسان دانمارکی و کاوش های علمی که در ساحل جنوبی خلیج فارس به عمل آمده و گزارش های این حفاری ها در سال 1348ش که به زبان های دانمارکی و انگلیسی منتشر شده بود، با اقتباس و تلخیص مناسب ترجمه و به صورت فصلی جداگانه با تصاویر و نقشه ها به کتاب افزوده شده است. همچنین برای ذکر آثار سیراف قدیم، گذشته از فصل خاصی که با نام «سیراف» و به شیوه سایر فصول آمده است، آخرین و دقیق ترین نتایج حفّاری علمی که به وسیله گروه باستان شناس انگلیسی در آن محل انجام گرفته و حاصل تحقیقات به صورت گزارش هایی در سال 1347 و 1348ش به زبان انگلیسی منتشر شده است، در فصل بیست و یکم به نام «مرده ریگ مرده شهر» با تصاویر آثار مکشوفه و بازمانده آمده است تا مجموعه ای کامل از نظرات مستند و مطالعات دانشمندان در دسترس علاقه مندان قرار گیرد.
کتاب؛ مشتمل بر یک مقدمه و 21 فصل می باشد که در هر فصل یکی از شهرها مورد بررسی قرار گرفته است. فصول کتاب از بخش هایی با عناوین مشابه تشکیل شده است. در ابتدا جغرافیای شهر و سپس جغرافیای تاریخی شهر مورد بررسی قرار می گیرد. در بخش های بعد نیز آثار، بناهای تاریخی، اشیاء و مکشوفات آن شهر مورد مطالعه قرار می گیرد.
در این اثر تمامی شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان به ترتیب ذیل مورد مطالعه قرار گرفته است:
با توجه به اینکه خواننده می تواند به راحتی به مطالب مرتبت با هر شهر که با نثری شیوا و روان نوشته شده مراجعه و از اوضاع آن در گذشته و حال اطلاع یابد، در این نوشتار تنها به ذکر برخی نکات و ویژگی های کتاب بسنده می شود.
نویسنده در تألیف اثر تنها به منابع کتابخانه ای بسنده نکرده و زحمات طاقت فرسایی را متحمل شده و آن گونه که خود می گوید: «در هر فرصت و هر موقعیت دیگر با هواپیما، زورق، کشتی، اتومبیل، اسب، الاغ، استر، شتر و پیاده از درون دره ها و بیابان ها و گذرگاه های بی آب و علف و بر قلّه و کمرکش کوه ها گذشتم، کاویدم و جستجو کردم، یک بار در دریا غوطه ور شدم، بار دیگر از رنج بی آبی و ناخوشی در معرض تلف افتادم، به جزیره های غیرمسکون شتافتم و تا سواحل جنوبی خلیج فارس و امارات آن به جستجو و عکسبرداری پرداختم... بعضی را با سفر و دیدار، برخی را با خواستن کتاب ها و مجلات و عکس ها و گزارش های باستان شناسی وارسی و کنجکاوی نمودم و حاصل این دیدارها و پژوهش ها را به صورت کتاب حاضر درآوردم».
آخرین مطالعات باستان شناسان دانمارکی و کاوش های علمی که در ساحل جنوبی خلیج فارس به عمل آمده و گزارش های این حفاری ها در سال 1348ش که به زبان های دانمارکی و انگلیسی منتشر شده بود، با اقتباس و تلخیص مناسب ترجمه و به صورت فصلی جداگانه با تصاویر و نقشه ها به کتاب افزوده شده است. همچنین برای ذکر آثار سیراف قدیم، گذشته از فصل خاصی که با نام «سیراف» و به شیوه سایر فصول آمده است، آخرین و دقیق ترین نتایج حفّاری علمی که به وسیله گروه باستان شناس انگلیسی در آن محل انجام گرفته و حاصل تحقیقات به صورت گزارش هایی در سال 1347 و 1348ش به زبان انگلیسی منتشر شده است، در فصل بیست و یکم به نام «مرده ریگ مرده شهر» با تصاویر آثار مکشوفه و بازمانده آمده است تا مجموعه ای کامل از نظرات مستند و مطالعات دانشمندان در دسترس علاقه مندان قرار گیرد.