[ویکی نور] گرگان و استرآباد سنگ مزارها و کتیبه های تاریخی. «سنگ مزارها و کتیبه های تاریخی گرگان و استرآباد»، تألیف مورخ گران قدر اسدالله معطوفی به زبان فارسی است. این کتاب اولین نمونه منحصر به فرد از نوع خودش است که بدین گونه و با این سبک و سیاق نوشته شده است.
کتاب از سه بخش تشکیل شده است که هر یک مشتمل بر مطالب مختلفی است که به ترتیب عبارت است از: 1- تاریخچه گرگان (گلستان امروزی)، 2- گورستان های تاریخی دشت گرگان، 3- گورستان های تاریخی کوهپایه ای گرگان، 4- گورستان های کوهستانی گرگان، 5- گورستان های درون شهر.
این اثر به طور عمده مجموعه تصاویر و متن های ارائه شده، مربوط به سنگ مزارها و کتیبه های قدیمی ایالت تاریخی گرگان «استان گلستان فعلی» است که محصول تلاش هفت ساله نگارنده محسوب می شود. ایالت گرگان، دیرینه و پیشینه بس پرماجرایی دارد که علت آن به خاطر شرایط جغرافیایی اش در محدوده ایران بزرگ بوده است. از گذشته دور، خراسان و گرگان سر راه شرق به غرب جهان پر تلاطم آن روزگار به حساب می آمدند. به طوری که مرکز آسیا و ماوراءالنهر از زمان آریایی ها (سکاها، ماساژت ها و...) مکانی بودند که قبایل و بیابان گردان آن هر از چند گاهی نظر به غرب انداخته و پس از درنوردیدن شمال شرق ایران (خراسان و گرگان)، سراسر این مسیر را زیر سم ستوران خود ویران نموده و هر آنچه را نیز باقی می مانده، به هنگام بازگشت با خود می بردند. بی جهت نیست که آثار و علائم مادی و معنوی این اقوام و قبایل را در محوطه های باستانی و تاریخی سرزمین ایران و به ویژه در شمال و شمال شرق به قدر کفایت می یابیم.
وجود محیطهای باستانی و تاریخی همچون غارها، تپه ها و ابنیه های متعدد نیز خود نشانه های گویایی هستند که خبر از حیات پر جنب و جوش اجتماعی در تاریخ گذشته این خطه را می دهند. کتاب حاضر، بخش دیگری از فرهنگ و تمدن مردم این ناحیه را در برمی گیرد و در حقیقت تکمیل کننده پژوهش های مکتوب و منتشر شده صاحب این اثر محسوب می شود.
سراسر این کتاب مملو از اشکالات ویرایشی است که در نگاهی گذرا می توان تعداد زیادی از این اشکالات را مشاهده نمود. مسئله دیگر کیفیت چاپ کتاب است؛ یعنی از آن جا که در این کتاب سنگ قبرهایی معرفی شده اند که عکس آن ها آمده است. این عکس ها سند محسوب می شوند و از آن جا که یکی از اهداف ارائه تصویر سند در آثار مطبوع، جلوگیری از اشتباه است؛ یعنی با ارائه تصویر سند، به مخاطب این امکان را می دهیم که اگر ما متنی را غلط خوانده ایم و یا نتوانسته ایم بخوانیم، او بتواند آن را تصحیح و تکمیل کند. باید تصاویر وضوح داشته باشند؛ اما اکثر تصاویر ارائه شده، نامفهوم و برخی از آن ها کلاً سیاه هستند؛ مثلاً در ص 722 اگر کسی از موضوع کتاب بی اطلاع باشد، گمان می کند، مؤلف خواسته عکس کودکی را که پشت یک شیء سیاه نشسته نشان دهد؟!
کتاب از سه بخش تشکیل شده است که هر یک مشتمل بر مطالب مختلفی است که به ترتیب عبارت است از: 1- تاریخچه گرگان (گلستان امروزی)، 2- گورستان های تاریخی دشت گرگان، 3- گورستان های تاریخی کوهپایه ای گرگان، 4- گورستان های کوهستانی گرگان، 5- گورستان های درون شهر.
این اثر به طور عمده مجموعه تصاویر و متن های ارائه شده، مربوط به سنگ مزارها و کتیبه های قدیمی ایالت تاریخی گرگان «استان گلستان فعلی» است که محصول تلاش هفت ساله نگارنده محسوب می شود. ایالت گرگان، دیرینه و پیشینه بس پرماجرایی دارد که علت آن به خاطر شرایط جغرافیایی اش در محدوده ایران بزرگ بوده است. از گذشته دور، خراسان و گرگان سر راه شرق به غرب جهان پر تلاطم آن روزگار به حساب می آمدند. به طوری که مرکز آسیا و ماوراءالنهر از زمان آریایی ها (سکاها، ماساژت ها و...) مکانی بودند که قبایل و بیابان گردان آن هر از چند گاهی نظر به غرب انداخته و پس از درنوردیدن شمال شرق ایران (خراسان و گرگان)، سراسر این مسیر را زیر سم ستوران خود ویران نموده و هر آنچه را نیز باقی می مانده، به هنگام بازگشت با خود می بردند. بی جهت نیست که آثار و علائم مادی و معنوی این اقوام و قبایل را در محوطه های باستانی و تاریخی سرزمین ایران و به ویژه در شمال و شمال شرق به قدر کفایت می یابیم.
وجود محیطهای باستانی و تاریخی همچون غارها، تپه ها و ابنیه های متعدد نیز خود نشانه های گویایی هستند که خبر از حیات پر جنب و جوش اجتماعی در تاریخ گذشته این خطه را می دهند. کتاب حاضر، بخش دیگری از فرهنگ و تمدن مردم این ناحیه را در برمی گیرد و در حقیقت تکمیل کننده پژوهش های مکتوب و منتشر شده صاحب این اثر محسوب می شود.
سراسر این کتاب مملو از اشکالات ویرایشی است که در نگاهی گذرا می توان تعداد زیادی از این اشکالات را مشاهده نمود. مسئله دیگر کیفیت چاپ کتاب است؛ یعنی از آن جا که در این کتاب سنگ قبرهایی معرفی شده اند که عکس آن ها آمده است. این عکس ها سند محسوب می شوند و از آن جا که یکی از اهداف ارائه تصویر سند در آثار مطبوع، جلوگیری از اشتباه است؛ یعنی با ارائه تصویر سند، به مخاطب این امکان را می دهیم که اگر ما متنی را غلط خوانده ایم و یا نتوانسته ایم بخوانیم، او بتواند آن را تصحیح و تکمیل کند. باید تصاویر وضوح داشته باشند؛ اما اکثر تصاویر ارائه شده، نامفهوم و برخی از آن ها کلاً سیاه هستند؛ مثلاً در ص 722 اگر کسی از موضوع کتاب بی اطلاع باشد، گمان می کند، مؤلف خواسته عکس کودکی را که پشت یک شیء سیاه نشسته نشان دهد؟!