گبر

زردشتی، پیروزردشت، این نام بعدازاسلام به زردشتیان اطلاق شده
( اسم ) کبر خود و خفتان : چو شد روز رستم بپوشید گبر نگهبان تن کرد بر گبر ببر .
مراد
[ گویش مازنی ] /gabr/ زرتشتی & ابیا از خانواده ی آب چلیک

دهی در قوچان

زردشتی شدن

[ گویش مازنی ] /gabre keti/ خاکریز دستی و اثری قدیمی در گیل محله ی دشت سر واقع در منطقه ی آمل

خطایی طعن آمیز گبر کهنسال را

ده کوچکی است از دهستان خزل شهرستان نهاوند واقع در ۳۹ هزار گزی باختری شهر نهاوند و ۲ هزار گزی کنگاور کهنه .

یا گنبد کبر بنایی است تاریخی بشکل گنبدی منفرد در دامنه شیوشگان ( سید حسین کنونی کرمان ) که باحتمال قوی از ابنیه پیش از اسلام است .

(گَ) (ص .) آتش پرست ، مجوس .
(گَ بَ) (اِ.) ۱ - نوعی سنگ که از آن دیگ و کاس ه و امثال آن درست می کنند. ۲ - خیمه که به یک ستون برپای باشد.

۱. زردشتی، پیرو زردشت. &delta، این نام بعد از اسلام به زردشتیان اطلاق شده.
۲. [مجاز] کافر.
نوعی سنگ که از آن دیگ و دیزی و کاسه و امثال آن ها درست می کردند.
= کَبْر

گَبر
اصطلاحی که در دوران ساسانیان بر کشاورزان آزاد زردشتی ناحیۀ بین النهرین اطلاق می شد. این اصطلاح از همان آغاز در فارسی جدید به کار رفته و آن را با واژۀ مُغ، و اصطلاح تحقیرآمیز آتش پرست، مترادف دانسته اند. ریشۀ کلمۀ گبر هنوز به دقت تمام شناخته نشده است؛ اما به احتمال قوی، این اصطلاح را ساسانیان از کلمۀ گَبرا (به معنی مرد) در زبان آرامی برگرفته اند. گرچه پیش از اسلام واژۀ گبر با زردشتی مترادف شمرده می شد، با افول قدرت دین زردشت و محدودشدن حقوق زردشتیان، اصطلاح گبر نیز مفهومی تحقیرآمیز به خود گرفت و بعضاً، حتی در ایران، به معنای بی دین و کافر، اما نه ضرورتاً در مورد زردشتیان، به کار رفته است. محتمل است که زردشتیان بین النهرین بعد از گرویدن به اسلام برای تمایزگذاری بین خود و دیگر مسلمانان این عنوان را حفظ کرده باشند، که بعدها، معناً مفهوم موسع به خود گرفته و در عین حال بر زردشتیان داخل ایران نیز دلالت پیدا کرده باشد. برخی از محققان، ازجمله پورداود، ریشه هایی دیگر برای اصطلاح گبر پیشنهاد کرده اند. تحریف مُغ مرد و کافر به گبر، از این جمله است، لیکن قواعد زبان شناسی چنین تحریف و تصریفی را نفی می کند. بعضاً نیز آن را از ریشۀ واژۀ گَپ (به معنای بزرگ) دانسته اند، که هنوز در گویش های غرب ایران متداول است. اما از همه درست تر همان ریشۀ «گبرا»ی آرامی به نظر می رسد. گبر را به صورت های گَبرَک، گاوژ، گائور و گُوْر نیز ضبط کرده اند.

زرتشتی