کافر یا همان فاعل کفر به معنی فردی است که ایمان ندارد. به کافران، اهل کفر و اهل تکفیر نیز گفته میشود؛ جمع کافر، کافران، کافرین، کُفّار و کَفَرِه است.
تعریف «کافر» بسته به تعریفی است که برای «کفر» پیش می کشند و آن نیز بر تعریف ایمان مبتنی است.فرقه های مسلمان، تعاریف متعدّدی برای ایمان مطرح ساخته اند و از این رو، تعریف کافر نیز گوناگون گشته است.
← تعریف کافر از منظر اشاعره
کافران بر چند گروه اند:الف. مشرک:کسی است که به بیش از خدای واحد معتقد است.ب. کتابیکسی که به یکی از ادیان ابراهیمی صاحب کتاب- جز اسلام- معتقد است.ج.
منافق:کسی که در دل کافر است و به ظاهر مسلمان.د.
مرتد:کسی که پس از ایمان، به کفر بازگشته است. در ادبیّات اسلامی، منکران خدا را
دهری، ملحد و
معطّل نیز گفته اند هر چند اصطلاح ملحد را برای برخی فِرَق مسلمان مانند
اسماعیلیّه نیز به کار برده اند. «زندیق» نیز تنها برای فرقه
مانویّه به کار رفته است؛ امّا هر مسلمانی را نیز که سخن کفرآمیز بگوید، از باب مجاز،
زندیق گویند.
احکام کافر
کافران از نظر فقهی، احکامی ویژه دارند. در فقه
شیعه، کافر به صورت مطلق،
نجس شمرده شده است.البته برخی فقهای شیعه،
کافران ذمّی را پاک می دانند. (اهل ذمّه) در باب جهاد با
کفّار نیز احکامی در فقه آمده است. کافران از این نظر، یا حربی اند، یعنی کافر غیر اهل کتاب اند و اینان به اسلام دعوت می شوند و در صورت نپذیرفتن اسلام، کشته می گردند و یا کتابی اند.
کافران کتابی،
یهود و
نصارا و
مجوس اند. اگر اینان اسلام نیاورند، باید
جزیه بپردازند. بدین سان، می توانند در بلاد اسلامی با
مسلمانان زیست کنند