نان

نان به ترکی " چؤرَک " گفته می شود. در منطقه خسروشاه آذربایجان نان را از آرد گندم محلی بنام " ساری بوغدا " تهیه می کردند که نان رنگ زرد زیبای خاصی داشت و بوی مطبوع آن از دهها قدمی به مشام می رسید. با اصلاح نژاد گندم به منظور پر محصول شدن آن، گندم بومی " ساری بوغدا " منقرض و جای خود را به نژادهای امروزی داد. هنوز هم گندم مزارع خسروشاه بویژه مزارع بالا دستی مرغوبیت خاصی دارد. در خسروشاه نان را در تنورهای عمودی هیزمی که سوخت آن اغلب چوب بادام یا زردآلو بوده می پختند. به این نانها " اؤو چؤرَگی " = نان خانگی می گفتند که به شکل لواش امروزی ولی چندین برابر آنها بود و 15 عدد آن رانان یک من گندم ( 5 کیلویی تبریز ) حساب می کردند. در کنار " اؤو چؤرَگی " چند قرص نان ضخیم دایره یا بیضی شکل نیز می پختند که به آن " کوکه " گفته می شد. برای خوشایند کودکان نانی به شکل پرنده بنام " قوش " یا به شکل نان باگت های کوچک امروزی بنام " بولی " می پختند. نوع دیگر نان کودکانه " دییرمان " ( آسیاب ) نام داشت. برای درست کردن آن خمیر را با دست به شکل مار در می آوردند، سپس مار خمیری را از دو طرف پیچانده طوری که در آخر انگار دو سنگ آسیاب کنار هم قرار گرفته اند و بعد به دیواره تنور می چسباندند. به خمیرهایی که ریزش کرده و ته تنور می افتاد و می پخت، " کوت " می گفتند که شکل بی قواره ای پیدا می کرد ولی طعم خوبی داشت و قبل از نان اصلی شروع به خوردن آن می کردند. هنوز هم نان بومی خسروشاه کمابش پخت می شود ولی اینکار در تنورهای فردار و باسوخت گاز شهری انجام می شود مگر در روستاهای اطراف که تنورهای هیزمی باز هم در آنها یافت می شود.
ضرب المثل ترکی که کلمه " چؤرَک " ( نان ) در آن بکار رفته : چؤرَگی وئر چؤرَکچی یَه بیریندَه اوسدَلَمه. پختن نار را به نانوا بسپار و برای حقالزحمه اش یک عدد نان نیز اضافه بده. مفهوم: کار را به کاردان بسپارید هر چند دستمزدش زیادتر باشد.