میناکاری

پیشینه این هنر در ایران به زمان هخامنشیان می رسد و در زمان ساسانیان دچار تحولی بزرگ می شود، بنا بر نظر بسیاری از محققان تاریخ هنر، این دوره اوج شکوفایی هنر میناکاری است و معتقدند که میناکاران بیزانس و به دنبال آن سایر ممالک خارجی، این هنر را با ویژگی های عالی و شگفت انگیزش، از هنرمندان ایرانی در دوره ساسانیان فراگرفتند.
محصولات این هنر در بسیاری از نقاط ایران تولید می شوند؛ اما اصفهان کانون تولید میناکاری ایران به شمار می رود و استادان برجسته ای در این زمینه را در خود جای داده است.
در فرهنگ دهخدا میناسازی چنین تعریف شده است: نقاشی و تزیین فلزاتی همانند طلا، نقره و مس به وسیلهٔ رنگ های لعابدار مخصوصی که در حرارت بسیار زیاد پخته و ثابت شود.
نزدیک ترین معنای لغوی برای مینا به معنی آسمان آبی است.
مینا کاری هنری است که طرح های متفاوتی که معمولاً با قلم سفید است بر روی ظروف مسی، نقره ای و طلایی نقش می شود. رنگ زمینهٔ زیر نقوش معمولاً به رنگ های آبی، سبز و گاهی قرمز می باشد که اگر به چشم هنر به داخل ظروف منقوش مینا بنگریم یادآور پهنای زیبای آبی آسمان باشد. شاید به همین خاطر است که اسم این هنر را مینا کاری نامیده اند.
میناکاری هنری با پیشینه ای در حدود پنج هزار سال است که برای زیبایی بخشیدن زیور آلات و ظروف مختلف استفاده می شده است. این هنر ترکیبی از آتش و خاک است که با هنر نقاشی آمیخته می گردد و نقش های زیبایی را می آفریند. به گفته برخی کارشناسان و در پی تطبیق دادن میناکاری های بیزانس با آثار ایرانی، این هنر در ایران شکل گرفته و سپس به دیگر کشورها رفته است. البته در اروپا آثاری باستانی یافت شده که پیشینه ای بسیار طولانی دارند. برای نمونه شش انگشتر طلا مربوط به سیزده سده پیش از میلاد در قبرس یافت شده که نمونه ای از میناکاری مرصع می باشند. همچنین مجسمه معروف زئوس که در یونان پیدا شده مربوط به پانصد سال پیش از میلاد می باشد.

به کسی که میناکاری می کند، میناکار یا میناساز می گویند.
انگلیسی: Vitreous enamel

ظروف منقوش مینا بنگریم یادآور پهنای زیبای آبی آسمان باشد. شاید به همین خاطر است که اسم این هنر را مینا کاری نامیده اند که به میناسازی و میناگری هم می گویند.