دین در امپراتوری مغول

دین در امپراتوری مغول به موضوع های در ارتباط با دین در امپراتوری مغول ( ۱۳۶۸–۱۲۰۶ میلادی ) در طی سده های ۱۳ و ۱۴ میلادی می پردازد. مذهب اولیه مغول ها نوعی تنگری باوری بود که به نام یا شمن باوری مغولی شناخته می شود. شمن باوری مغولی دینی مبتنی بر عبادت و آیین های نیاکانی است که پیوندی تنگاتنگی با عرفان دارد. در شمن باوری مغولی، یک بهشت و یک عالم اموات وجود دارد که هر دو از ۹ قلمروی مجزا تشکیل شده اند. در تاریخ سری مغولان، بالاترین سطح معنوی، نهمین قلمرو بهشت به عنوان «بهشت آبی ابدی» نامیده می شود. این قلمرو توسط یک خدای آسمان به نام «تنگری» ( بهشت، خدای بهشت ) اداره می شود که از نظر اقتدار معنوی بالاترین در نظر گرفته شده است. مغول ها در اوایل شکل گیری امپراتوری با اکثر ادیان بسیار مدارا می کردند و معمولاً همزمان از چندین دین حمایت می کردند. اگرچه چنگیزخان یک تنگرباور بود، سیاست دینی را به شکلی تعیین کرد که آزادی دینی را تضمین می کرد با این حال، رشیدالدین فضل الله همدانی بیان می کند که مواردی از محدودیت نیز وجود داشت از جمله اینکه چنگیز خان قصابی حلال را ممنوع کرد.
امپراتوران مغول به سازماندهی مناظرات مذهبی بین روحانیان معروف بودند و این امر مخاطبان زیادی را به خود جلب می کرد. مغول ها نسبت به ادیان بیگانه نگرش خیرخواهانه یا حداقل سیاست بی توجهی بی خطری داشتند. آنها در همان اوایل به این نتیجه رسیدند که تحمیل تهاجمی مذهب بومی آنها بر اتباعشان نتیجه معکوس خواهد داشت. فرمان چنگیزخان مبنی بر معافیت روحانیان بودایی، مسیحی، تائوئیست و مسلمان از عوارض مالیاتی تا پایان دودمان یوآن در سال ۱۳۶۸، توسط جانشینان وی ادامه یافت. همان طور که مغول ها امپراتوری چشمگیر خود را گسترش دادند، مردم و مذاهب بیشتری تحت کنترل آنها قرار گرفتند. مبلغان نیز از چین، تبت، ایران و اروپا به مغولستان آمدند تا اعتقادهای خود را در بزرگ ترین امپراتوری جهان عرضه کنند. مسیحیت نسطوری، مسیحیت غربی، اسلام بودیسم، بودیسم تبتی، تائوئیسم و آیین کنفوسیوس همگی در سرزمین های تحت کنترل مغول اجرا می شدند. پیروان این ادیان و نوکیشان آنان تا حد زیادی در ایمان خود ( به استثنای ایلخانان تحت سلطه مسلمانان در بخش غربی امپراتوری ) رها و آزاد بودند، مشروط بر اینکه دولت مغول هرگز توسط آنها تهدید نشود. از همه رعایای امپراتوری انتظار می رفت که برای سعادت خان مغول به هر خدایی که معتقد بودند دعا کنند. دین مسیحیت هرگز در امپراتوری مغول به موقعیت عالی دست نیافت، اما بسیاری از خان های بزرگ و رهبران رده پایین تر توسط مادران مسیحی بزرگ شدند و توسط معلمان مسیحی آموزش دیدند.