خط میخی به مجموعه ای از قدیم ترین روش های
نوشتار گفته می شود که نمادهایی شبیه
گُوِه دارند. خط میخی انواع گوناگونی دارد که برای نوشتن در زبان های مختلف به کار می روند. از گونه های خط میخی می توان به میخی
پارسی باستان،
سومری،
اکدی،
ایلامی،
بابلی و
اوگاریتی اشاره کرد.
دبیره میخی
همه خطوط میخی که تاکنون رمزگشایی شده اند از چپ به راست نوشته می شوند. این نوع خط که برخی باور دارند پایهٔ اندیشه نگار دارد، در همه کشورهای
آسیای غربی به کار می رفته است. پژوهشگران،
سومریان را مبدع خط میخی می دانند.
خط میخی هخامنشی که دارای ۵۰ نشانه است، جدیدترین گونهٔ خطِ میخی است که در سدهٔ ششم پیش از
میلاد مسیح ساخته شده است. این خط برای نوشتن کتیبه های هخامنشی به کار رفته است. خطِ میخیِ هَخامنشی، خطی نیمه الفبایی، نیمه هجایی است افزون بر ۸ نشانه (ایدئوگرام) که برای واژگان پر کاربرد مانند شاه، کشور و اهورامزدا به کار می روند. این خط ساده ترین نوع خطوطِ میخی پس از خط میخی اوگاریتی است. و تماما الفبایی است. این خط هم اکنون در استاندارد (Unicode (۴٫۱ پذیرفته شده و بازه ای به آن اختصاص داده شده است.
روش نگارش خط میخی طی چندین مرحله توسعه و بهینه سازی از قرن ۳۱ قبل از میلاد تا قرن دوم پس از میلاد، بیش از سه هزار سال مورد استفاده قرار گرفته است. در نهایت در دوران روم باستان با سیستم نوشتاری الفبایی جایگزین میشود. رمزگشایی خط میخی در قرن ۱۹ میلادی به سال
۱۸۵۷ انجام شد.
شکل زیر روند تغییرات چشمگیر کلمه SAĜ به معنای «سر» در خط میخی طی دو هزار سال را نمایش میدهد.