خرداد

در آیین زردشتی یکی از امشاسپندان مظهر کمال اهور مزدا درین جهان و در جهان مینوی بخشایش ایزدی جزای اعمال نیکوکاران است .نگهبانی آب با اوست و موکل روز ششم هر ماه شمسی ( خردادروز ) و سومین ماه هر سال شمسی (خردادماه) است .
ماه سوم ازسال خورشیدی، ماه آخربهار
( اسم ) ۱ - ماه سیم از سال شمسی . ۲ - روز ششم از ماه شمسی .
نام مادر اردشیر و قنطره خرداد و میان ایدج و رباط در سمرقند منسوب بدوست آن از عجایب دنیاست طول آن هزار ذرع و بالای آن صد و پنجاه ذرع و بیشتر پایه آن از ارزیر و آهن است .

در دوره ساسانی بجای آنکه هر چهار سال یک روز بماه آخر سال اضافه کنند و بجای ۲۹ روز سی روز بحساب آورند و علت آن را کبیسه بودن ذکر نمایند هر ۱۲٠ سال یک ماه بدوازده ماه اضافه می کردند و آن سال را بجای دوازده ماه سیزده ماه حساب می نمودند و ماه سیزدهم را بنوبت بعد از ماهی افزوده می گفتند فروردین اول فروردین دوم اردیبهشت اول اردیبهشت دوم خرداد اول خرداد دوم الی آخر .

نام یکی از شاهان ساسانی است بنا بر قول مجمل التواریخ و القصص : پادشاهی خرداد پرویز یکسال بوده گویند بمرد و نیز روایتی است که کسری نامی دیگر بنشاندند از فرزندان اردشیر بابک و پس بکشتند .

روز ششم هر ماه است

( اسم ) جشنی در ایران باستان که در روز خرداد ( ششم ) از ماه خرداد بر پا میشده .

ماه سوم بهار است و آفتاب در این ماه در برج جوزا باشد .

از ماههای پائیز بوده است اول آن تقریبا با سوم آبانماه جلالی و نوزدهم اکتبر فرانسوی تطبیق می کرده است .

(خُ) [ په . ] (اِ.) ۱ - نام یکی از امشاسپندان و ایزد موکل بر آب . ۲ - ماه سوم از سال شمسی . ۳ - نام روز ششم از هر ماه خورشیدی .

۱. ماه سوم از سال خورشیدی، ماه آخر بهار.
۲. [قدیمی] روز ششم از هر ماه خورشیدی.

خُرداد (در فارسی افغانستان:جوزا)، سومین ماه سال خورشیدی و سومین و آخرین ماه فصل بهار است. این ماه ۳۱ روز دارد و از روز ۶۳م سال شروع شده و در روز ۹۳م سال پایان می یابد.
٢١_١٣٩٥، حبيب،خواننده،آهنگ ساز،نوازنده و ترانه سراي ایرانی.
۲–۱۳۹۰- ناصر حجازی، مربی و فوتبالیست ایرانی.
۱۲–۱۳۹۲- جلال الدین طاهری، محقق ایرانی، الاهیدان و فیلسوف اسلامی.
۱۶–۱۳۸۶- رونالد ریگان، چهلمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا.
۲۵–۱۳۹۱- حسن کسائی، استاد ممتاز موسیقی کلاسیک ایرانی.
۲۷–۱۳۹۲- جلیل شهناز، نوازنده تار ایرانی.
۳۱–۱۳۹۲- عبدالعزیز فرمانفرمائیان، معمار ایرانی.
۳۱_۳_۱۳۷۳دکتر چمران
۵_۱۳۹۷، ناصر ملک مطیعی، بازیگر ایرانی.
برج فلکی خردادماه برج جوزا (دوپیکر) است که سومین برج فلکی از دایرةالبروج است. نماد برج خرداد، دو پیکره نامیده می شود.
در گاه شماری رسمی ایران نام این ماه از نام ماه سوم گاه شماری اوستایی نو برگرفته شده است. در گاه شماری ششمین روز هر برج خرداد روز نام دارد و در خردادروز از خردادماه، جشن خردادگان برگزار می شود. «خرداد» در اوستا «هـَئوروَتات» و در پهلوی «خُردات» یا «هُردات» نام یکی از امشاسپندان است.
هـَیوروَتات (Haurvtāt) به معنی تندرستی و در زبان پهلوی خُردات یا هُردات به معنی رسایی و کمال است. نیبرگ هئورتات را از خانواده salvus لاتینی به معنی تندرستی و خوشی جهانی می داند. هـَیوروَتات، در اسطوره های ایرانی و زرتشتی، پنجمین امشاسپند و پاسدارنده آب ها و سرسبزی است.

خرداد به این موارد اشاره دارد:
خرداد سومین ماه هجری شمسی در تقویم رسمی ایران
خرداد یا هیوروتات پنجمین امشاسپند در آیین مزدیسنا

خُرداد
(در اوستایی: هَئوروَهَ تاتَه، به معنی کمال و رَسایی) یکی از اَمشاسپَندان در آیین زَردُشتی. خرداد در اوستا اغلب با اَمُرداد همراه است. این دو، نمایندۀ کمال و دوام در جهان مینوی و پرستاران آب و گیاه در جهانِ خاکی اند. سومین و ششمین روز هر ماه در تقویم زَردُشتیان خرداد نامیده می شود.

خرداد (جوزا) سومین ماه سال خورشیدی و آخرین ماه فصل بهار است.
• «خرداد همیشه مهم ترین ماه سال برای مردم ایران بوده چرا که رقم زننده سرنوشت مردم ایران است؛ چه این سرنوشت خوب باشد و چه بد. هر خردادی که می آید و می رود، می تواند باعث شور و نشاط در مردم شود و می تواند یأس و ناامیدی به همراه داشته باشد.» -> منیژه حکمت
• «خرداد، ماه پرحادثه و پرتلاطمی است به هزارویک دلیل ساده و پیچیده. اول اینکه نتیجه امتحان بچه ها در خردادماه اعلام می شود. دوم به این خاطر که سوم خرداد روز آزادی خرمشهر است؛ یعنی یکی از مهم ترین پیروزی های کشور در حفظ تمامیت ارضی و سوم اینکه روز دوم خرداد هنوز برای مردم مهم است.» -> بهروز بقایی

جوزا