فرهنگ اسم ها
معنی: کمال، درستی، ماه سوم از سال خورشیدی، ماه آخر بهار، [قدیمی] روز ششم از هر ماه خورشیدی، ( پهلوی، harvdāt )، به معنی کمال و رسائی و صحت، ( در گاه شماری ) ماه سوم از سال شمسی، پس از اردیبهشت و پیش از تیر، دارای سی و یک روز، ( در قدیم ) روز ششم از هر ماه شمسی در ایران قدیم، [خرداد در اوستا هئوروتات haurvatāt آمده است، هئوروتات به معنی کامل، تمام و بی نقص و بی عیب میباشد]، ( اعلام ) از شخصیتهای شاهنامه، یکی از پنج تن بزرگان درگاه قباد، که انوشیروان او را شاهد گرفت که اگر مزدک در مباحثه با موبدان فروماند، قباد مزدک را به انوشیروان تسلیم کند، رسایی، نام ماه سوم از سال شمسی، نام فرشته نگهبان آب، نام یکی از پنج تن بزرگان درگاه قباد پادشاه ساسانی
برچسب ها: اسم، اسم با خ، اسم پسر، اسم فارسی، اسم اوستایی، اسم پهلوی
لغت نامه دهخدا
ماه خرداد بر تو فرخ باد
آفرین باد بر مه خرداد.
فرخی.
ز جور لشکر خرداد ومردادتواند داد ما را هیچکس داد؟
ناصرخسرو.
محالست این طمع هیهات هیهات کسی دیدی که دادش داد خرداد
زبهر آنکه تا در دامت آرد
چو مرغان مر ترا خرداد خور داد.
ناصرخسرو.
کرا خورداد گیتی مرد بایدْش از آن آید پس خرداد مرداد.
ناصرخسرو.
زینت باغ ماه خرداد است گر بباده گرایی از داد است.
مسعودسعد ( دیوان چ رشید یاسمی ص 655 ).
فروغ روی و رایت گر فتد بر تیره شب گرددز روز آخر خرداد روشن تر شب یلدا.
مسعودسعد.
- کارخانه خرداد ؛ کنایه از موقع روییدن گیاهها : بزوج نامیه نقش بهار می بندد
نسیم خلق تو در کارخانه خرداد.
سیف اسفرنگی ( از جهانگیری ).
|| نام روز ششم باشد از هر ماه شمسی و فارسیان در این روز عید کنند بنابر قاعده کلی که میان ایشان مقرر است که چون نام ماه و نام روز موافق باشد جشن و عید نمایند و این جشن را جشن خردادگان خوانند. نیک است در این روز طلب حاجات از ملائکه و فرشته هاکردن و زن خواستن. ( از برهان قاطع ) ( از انجمن آرای ناصری ) ( از فرهنگ جهانگیری ) ( از آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ) : پراندیشه از بلخ شد سوی ری
بخرداد فرخنده از ماه دی.
فردوسی.
مه اردیبهشت و روز خردادجهان از خرمی چون کرخ بغداد.
( ویس و رامین ).
- خردادروز ؛ روز خرداد.برون رفت شادان بخردادروز
بنیک اختر و فال گیتی فروز.
فردوسی.
|| ( اِخ ) نام فرشته ای است که موکل است بر آبها و درختان ، امور و مصالحی که در ماه خرداد واقع شود بدو تعلق دارد. رب النوع جهنم. مالک دوزخ : چو زردشت از آنجای برگاشت روی
بیشتر بخوانید ...
فرهنگ فارسی
ماه سوم ازسال خورشیدی، ماه آخربهار
( اسم ) ۱ - ماه سیم از سال شمسی . ۲ - روز ششم از ماه شمسی .
نام مادر اردشیر و قنطره خرداد و میان ایدج و رباط در سمرقند منسوب بدوست آن از عجایب دنیاست طول آن هزار ذرع و بالای آن صد و پنجاه ذرع و بیشتر پایه آن از ارزیر و آهن است .
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. [قدیمی] روز ششم از هر ماه خورشیدی.
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] خرداد، نام یکی از امشاسپندان، نام ششمین روز ماه و سومین ماه سال در گاه شماری های زردشتی ایران و نام سومین ماه سال در گاه شماری هجری شمسی است.
واژه خرداد از صورت اوستاییhaur vatat و واز دو جزء haurva به معنی تام و کامل و بی عیب و data به معنی قانون، کاربردی دیرینه در متون ایران پیش از اسلام دارد. این واژه، به صورت های صرفی گوناگون، در اوستا و متون ایرانی میانه (اعم از فارسی میانه، پهلوی و سغدی) دیده می شود. این واژه در متون سغدی و مانوی به صورت rt t، با اندک تغییری در متون کتابی پهلوی به صورت hwrdt و در متون کتیبه ای پهلوی به صورت hwld (t) /hwrd (t) و در سفال نوشته های نَسا به صورت hrwtt به کار رفته است. در متون دوره اسلامی این نام به صورت های خرداد، خرداذ و خرذاذ آمده است. ابوریحان بیرونی، علاوه بر صورت های مذکور، نام ماه خرداد را به صورت هروداد و ردد نیز ضبط کرده است (صورت سغدی واژه). در گویش طبری نام این ماه به صورت هَرَماه ضبط شده است که تصحیفی از شکل خرداد به شمار می آید.
خرداد در امشاسپندان
خرداد در مقام یکی از امشاسپندان وظایف خاصی برعهده داشته است. خرداد، ششمین امشاسپند از میان هفت امشاسپند و همکارِ تیر و باد و فروردین، و فرشته موکل بر آبهاست. به نوشته بیرونی، خرداد عهده دار تربیت خلق و موکل بر درختان و گیاهان و رفع آلودگی از آب هاست. بنابر بندهش، خرداد سَروَرِ سال ها و ماه ها و روزهاست. در متن پهلوی دیگری، به نام سی روزه، نیز به سروری خرداد بر روزهای سال اشاره شده است. یکی از یشتهای کوچک اوستا متعلق به خرداد امشاسپند است که در آن به ستایش خرداد اشاراتی شده است از میان موجودات اهریمنی (دیوان)، دیو «تَریز» متضاد خرداد است. در تعدادی از متون پهلوی نام خرداد به صورت جفت در کنار دیگر امشاسپند، امرداد، ذکر شده است. شباهت واژگانی جفت خرداد و مرداد با نام جفت اسطوره ایِ بابِلی، هاروت و ماروت ، باعث شده است تا درباره یکی بودن این دو جفت یا تحت تأثیر قرار گرفتن آن ها از یکدیگر بحث هایی مطرح شود؛ اما به نظر می رسد یافتن منشأ مشترک دیگری برای این دو مفهوم، جز شباهت واژگانی، دشوار است (برای شباهت های هاروت و ماروت با جفت خرداد و مرداد رجوع کنید به اینجا).
خرداد در دین زردشتی
خرداد یکی از روزهای ماه در گاه شماریهای رایج در ایران در دوران اشکانی و ساسانی بوده است. هم به ششمین روز هر ماه و هم به سومین ماه هر سال خرداد اطلاق می شده است. مهم ترین وقایع مذهبی زردشتی در روز خرداد از ماه فروردین (ششمین روز از ماه فروردین) که نوروز بزرگ یا نوروز کبیر نامیده می شود، رخ داده یا رخ خواهد داد. از جمله این که در این روز، جهان و نخستین انسان (کیومرث) آفریده شد و در همین روز بود که زردشت به پیامبری مبعوث گردید و این پیش بینی که همه رخدادهای مربوط به رستاخیز در دین زردشتی، در همین روز اتفاق می افتد.
خرداد در ایران باستان
...
واژه خرداد از صورت اوستاییhaur vatat و واز دو جزء haurva به معنی تام و کامل و بی عیب و data به معنی قانون، کاربردی دیرینه در متون ایران پیش از اسلام دارد. این واژه، به صورت های صرفی گوناگون، در اوستا و متون ایرانی میانه (اعم از فارسی میانه، پهلوی و سغدی) دیده می شود. این واژه در متون سغدی و مانوی به صورت rt t، با اندک تغییری در متون کتابی پهلوی به صورت hwrdt و در متون کتیبه ای پهلوی به صورت hwld (t) /hwrd (t) و در سفال نوشته های نَسا به صورت hrwtt به کار رفته است. در متون دوره اسلامی این نام به صورت های خرداد، خرداذ و خرذاذ آمده است. ابوریحان بیرونی، علاوه بر صورت های مذکور، نام ماه خرداد را به صورت هروداد و ردد نیز ضبط کرده است (صورت سغدی واژه). در گویش طبری نام این ماه به صورت هَرَماه ضبط شده است که تصحیفی از شکل خرداد به شمار می آید.
خرداد در امشاسپندان
خرداد در مقام یکی از امشاسپندان وظایف خاصی برعهده داشته است. خرداد، ششمین امشاسپند از میان هفت امشاسپند و همکارِ تیر و باد و فروردین، و فرشته موکل بر آبهاست. به نوشته بیرونی، خرداد عهده دار تربیت خلق و موکل بر درختان و گیاهان و رفع آلودگی از آب هاست. بنابر بندهش، خرداد سَروَرِ سال ها و ماه ها و روزهاست. در متن پهلوی دیگری، به نام سی روزه، نیز به سروری خرداد بر روزهای سال اشاره شده است. یکی از یشتهای کوچک اوستا متعلق به خرداد امشاسپند است که در آن به ستایش خرداد اشاراتی شده است از میان موجودات اهریمنی (دیوان)، دیو «تَریز» متضاد خرداد است. در تعدادی از متون پهلوی نام خرداد به صورت جفت در کنار دیگر امشاسپند، امرداد، ذکر شده است. شباهت واژگانی جفت خرداد و مرداد با نام جفت اسطوره ایِ بابِلی، هاروت و ماروت ، باعث شده است تا درباره یکی بودن این دو جفت یا تحت تأثیر قرار گرفتن آن ها از یکدیگر بحث هایی مطرح شود؛ اما به نظر می رسد یافتن منشأ مشترک دیگری برای این دو مفهوم، جز شباهت واژگانی، دشوار است (برای شباهت های هاروت و ماروت با جفت خرداد و مرداد رجوع کنید به اینجا).
خرداد در دین زردشتی
خرداد یکی از روزهای ماه در گاه شماریهای رایج در ایران در دوران اشکانی و ساسانی بوده است. هم به ششمین روز هر ماه و هم به سومین ماه هر سال خرداد اطلاق می شده است. مهم ترین وقایع مذهبی زردشتی در روز خرداد از ماه فروردین (ششمین روز از ماه فروردین) که نوروز بزرگ یا نوروز کبیر نامیده می شود، رخ داده یا رخ خواهد داد. از جمله این که در این روز، جهان و نخستین انسان (کیومرث) آفریده شد و در همین روز بود که زردشت به پیامبری مبعوث گردید و این پیش بینی که همه رخدادهای مربوط به رستاخیز در دین زردشتی، در همین روز اتفاق می افتد.
خرداد در ایران باستان
...
wikifeqh: خرداد
[ویکی شیعه] خرداد (ماه). خرداد سومین ماه از سال خورشیدی (شمسی) است که در تقویم کنونی ایران ۳۱ روز دارد.
wikishia: خرداد_(ماه)
دانشنامه آزاد فارسی
خُرداد
(در اوستایی: هَئوروَهَ تاتَه، به معنی کمال و رَسایی) یکی از اَمشاسپَندان در آیین زَردُشتی. خرداد در اوستا اغلب با اَمُرداد همراه است. این دو، نمایندۀ کمال و دوام در جهان مینوی و پرستاران آب و گیاه در جهانِ خاکی اند. سومین و ششمین روز هر ماه در تقویم زَردُشتیان خرداد نامیده می شود.
(در اوستایی: هَئوروَهَ تاتَه، به معنی کمال و رَسایی) یکی از اَمشاسپَندان در آیین زَردُشتی. خرداد در اوستا اغلب با اَمُرداد همراه است. این دو، نمایندۀ کمال و دوام در جهان مینوی و پرستاران آب و گیاه در جهانِ خاکی اند. سومین و ششمین روز هر ماه در تقویم زَردُشتیان خرداد نامیده می شود.
wikijoo: خرداد
پیشنهاد کاربران
خرداد روزنامه ای بود به مدیرمسئولی عبدالله نوری و سردبیری علی حکمت، که از روز شنبه ۱۴ آذر ۱۳۷۷ در ایران منتشر شد و در سال ۱۳۷۸ توقیف شد.
این روزنامه در کنار روزنامه صبح امروز با انتشار بیشترین تحلیل ها و اخبار مربوط به ماجرای قتل های زنجیره ای ایران، آن را به پرونده ای ملی تبدیل نمودند .
... [مشاهده متن کامل]
عمادالدین باقی از نویسندگان این روزنامه بود.
علی حکمت می گوید: «آقای نوری به مکه رفته بود. ما هم بعد از قتل فروهر روز ها و شب های پرالتهابی را در خرداد داشتیم. یک مرتبه صدای انفجاری مهیب آمد. »
بر اساس گفته های شاهدان عینی و گواهی دربان ساختمان، دو نفر موتور سوار یک بمب دست ساز را آورده بودند تا آن را داخل پارکینگ ساختمان پرت کنند و اگر این بمب داخل پارکینگ می افتاد، ساختمان از زیر ریزش می کرد؛ اما وقتی این ها بمب را پرت می کنند، بمب به نرده های آهنی جلوی فضای سبز برخورد می کند و در جوی آب می افتد و منفجر می شود.
او به کارکنان دستور می دهد که به محل حادثه نروند و به کارشان ادامه دهند و به آن ها می گوید که بمب صوتی بود در حالی که بمب واقعی بوده است.
این روزنامه در کنار روزنامه صبح امروز با انتشار بیشترین تحلیل ها و اخبار مربوط به ماجرای قتل های زنجیره ای ایران، آن را به پرونده ای ملی تبدیل نمودند .
... [مشاهده متن کامل]
عمادالدین باقی از نویسندگان این روزنامه بود.
علی حکمت می گوید: «آقای نوری به مکه رفته بود. ما هم بعد از قتل فروهر روز ها و شب های پرالتهابی را در خرداد داشتیم. یک مرتبه صدای انفجاری مهیب آمد. »
بر اساس گفته های شاهدان عینی و گواهی دربان ساختمان، دو نفر موتور سوار یک بمب دست ساز را آورده بودند تا آن را داخل پارکینگ ساختمان پرت کنند و اگر این بمب داخل پارکینگ می افتاد، ساختمان از زیر ریزش می کرد؛ اما وقتی این ها بمب را پرت می کنند، بمب به نرده های آهنی جلوی فضای سبز برخورد می کند و در جوی آب می افتد و منفجر می شود.
او به کارکنان دستور می دهد که به محل حادثه نروند و به کارشان ادامه دهند و به آن ها می گوید که بمب صوتی بود در حالی که بمب واقعی بوده است.
خرداد =خور داد =هور داد =هورا دات =هوردات=
ماه سوم سال وماه آخر فصل بهار و درزبان لکی و لری این ماه راهنوز هم به صورت خورداد تلفظ می کنند و دراین ماه همانطور که ازاسمش پیداست تابش نور خورشید و گرما ی آن سبب رسیدن میوه هاز زیادی می شود و دراصل این نام خور شید داد بوده است . یعنی داده های خورشید و نعمتهای خورشیدی . وبه نحوی عدالت خورشید وبخشندگی خورشید را درذهن زنده می کند .
... [مشاهده متن کامل]
ماه سوم سال وماه آخر فصل بهار و درزبان لکی و لری این ماه راهنوز هم به صورت خورداد تلفظ می کنند و دراین ماه همانطور که ازاسمش پیداست تابش نور خورشید و گرما ی آن سبب رسیدن میوه هاز زیادی می شود و دراصل این نام خور شید داد بوده است . یعنی داده های خورشید و نعمتهای خورشیدی . وبه نحوی عدالت خورشید وبخشندگی خورشید را درذهن زنده می کند .
... [مشاهده متن کامل]
در تقویم لری بختیاری
جُورَش ما ( jov rash ma ) :ماه خرداد
جُورَش ما ( jov rash ma ) :ماه خرداد
خورداد= خرداد، هُردات، پنجمین امشاسپند از شش امشاسپند،
امشاسپندبانو نگه دار آب و چیرنده تشنگی، رسایی، اخوراداد، اهورا دادای آسمانی،
خُردات، تن درستی، روز ششم ماه، کامل بودن، بَوَندگی، هئورتات،
... [مشاهده متن کامل]
ویژگی های بنیادین خودا
برگرفته از فرهنگ نامه ( ( چیلو ) ) .
اسل شناسی واژگان فارسی از ( ( زبان روزمره ) ) و ( ( زبان سازی دیرینه و نو ) ) .
نویسنده :
#مسعودلشکر نجم آبادی - امیرمسعودمسعودی
#آسانیک گری
#چیلو
#chilloo
#asaniqism
#امیرمسعودمسعودی
# آسانیکا
#asaniq
#Taksoo
#نازنین - علیپور
#مهدی - اباسلط
#فرشید - سرباز - وتن - رشید
#نهال - بهداد - فر
#محمد - رویایی
#ضیا - همایون
#نادر - رهسپار
#اردشیر - سمسار
#اوج - اندیشان - آزاد
راهنمای بهره برداری و اسفایده.
ساختار نوشته شدن برابری واژه ها :
اسل= ساختگی= اسل های دیگر
امشاسپندبانو نگه دار آب و چیرنده تشنگی، رسایی، اخوراداد، اهورا دادای آسمانی،
خُردات، تن درستی، روز ششم ماه، کامل بودن، بَوَندگی، هئورتات،
... [مشاهده متن کامل]
ویژگی های بنیادین خودا
برگرفته از فرهنگ نامه ( ( چیلو ) ) .
اسل شناسی واژگان فارسی از ( ( زبان روزمره ) ) و ( ( زبان سازی دیرینه و نو ) ) .
نویسنده :
#مسعودلشکر نجم آبادی - امیرمسعودمسعودی
#آسانیک گری
#چیلو
#امیرمسعودمسعودی
# آسانیکا
#نازنین - علیپور
#مهدی - اباسلط
#فرشید - سرباز - وتن - رشید
#نهال - بهداد - فر
#محمد - رویایی
#ضیا - همایون
#نادر - رهسپار
#اردشیر - سمسار
#اوج - اندیشان - آزاد
راهنمای بهره برداری و اسفایده.
ساختار نوشته شدن برابری واژه ها :
اسل= ساختگی= اسل های دیگر
واژه خرداد
معادل ابجد 809
تعداد حروف 5
تلفظ xordād
نقش دستوری اسم
ترکیب ( اسم ) [پهلوی: xordāt]
مختصات ( خُ ) [ په . ] ( اِ. )
آواشناسی xordAd
الگوی تکیه WS
شمارگان هجا 2
منبع لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی عمید
معادل ابجد 809
تعداد حروف 5
تلفظ xordād
نقش دستوری اسم
ترکیب ( اسم ) [پهلوی: xordāt]
مختصات ( خُ ) [ په . ] ( اِ. )
آواشناسی xordAd
الگوی تکیه WS
شمارگان هجا 2
منبع لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی عمید
مایه ٔ خرداد. [ ی َ / ی ِ ی ِ خ ُ ] ( ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) کنایه از آتش است باتوجه به اینکه خرداد نام یکی از آتشکده های معروف بوده است :
همیشه تا بپرستند مایه ٔ کشمیر
همیشه تا بفروزند مایه ٔ خرداد.
مسعودسعد ( دیوان چ یاسمی ص 128 ) .
همیشه تا بپرستند مایه ٔ کشمیر
همیشه تا بفروزند مایه ٔ خرداد.
مسعودسعد ( دیوان چ یاسمی ص 128 ) .
ماه خرداد یه کى از ماه هاى شمسى از که در فصل بهار ♥️ به وجود مى آید
خرداد:
دکتر کزازی در مورد واژه ی " خرداد" می نویسد : ( ( خرداد در پهلوی در ریخت هردات hordāt بکار می رفته است. در اوستایی هَئُوروَتات ا ست و پنجمین از امشاسپندان ششگانه یا ویژگی های بنیادین اهورامزداست . این ویژگی به معنی کمال و " بَوَندگی " است . خرداد ، در گاهشماری کهن ایران که پایه ی آن بر سی روز ماه نهاده شده بوده است ، نه بر هفته ، شش روز است. ) )
... [مشاهده متن کامل]
( ( برون رفت شادان به خرداد روز
به نیک اختر و فال گیتی فروز ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 306. )
دکتر کزازی در مورد واژه ی " خرداد" می نویسد : ( ( خرداد در پهلوی در ریخت هردات hordāt بکار می رفته است. در اوستایی هَئُوروَتات ا ست و پنجمین از امشاسپندان ششگانه یا ویژگی های بنیادین اهورامزداست . این ویژگی به معنی کمال و " بَوَندگی " است . خرداد ، در گاهشماری کهن ایران که پایه ی آن بر سی روز ماه نهاده شده بوده است ، نه بر هفته ، شش روز است. ) )
... [مشاهده متن کامل]
( ( برون رفت شادان به خرداد روز
به نیک اختر و فال گیتی فروز ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 306. )
سومین ماه سال خورشیدی و سومین و آخرین ماه فصل بهار است. برابر ماه جوزا افغانستان و شش روز هر ماه گاهنامه پارسی معادل واژه هـَیوروَتات به معنی تندرستی و در زبان پهلوی خُردات یا هُردات به معنی رسایی و کمال
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
است. نیبرگ هئورتات را از خانواده salvus لاتینی به معنی تندرستی و خوشی جهانی می داند. هـَیوروَتات، در اسطوره های ایرانی و زرتشتی، پنجمین امشاسپند و پاسدارنده آب ها و سرسبزی است
خطای در عبارت " نام ماه سوم از سال شمسی " و صحیح آن " نام برج سوم از سال شمسی"
در اوستا " هورتات " به معنای رسایی و کمال.
خرداد=خر داد
خر= اخورا=خورشید
داد=دادا
اخورادادا=اهورا دادای آسمانی
دادا=ماما=مادر=ماه
خرداد= خداوند XY آسمانی
خر= اخورا=خورشید
داد=دادا
اخورادادا=اهورا دادای آسمانی
دادا=ماما=مادر=ماه
خرداد= خداوند XY آسمانی
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٢)