خبر واحد نوعی حدیث است که
سلسله راویان آن به تواتر نرسیده و نمی توان بر صحت آن یقین داشت. هر حدیثی که خبر متواتر نباشد خبر واحد است، هر چند سلسله راویان آن بیش از یکی باشد.
محقق داماد، سیدمصطفی (۱۳۸۲)، مباحثی از اصول فقه. ج ۲: منابع فقه، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، شابک ۹۶۴-۶۵۶۷-۱۲-۶
اصول الاستنباط -
محمد صادقی تهرانی - انتشارات شکرانه - چاپ اول ۱۳۸۰
فقه گویا -
محمد صادقی تهرانی - انتشارات امید فردا - چاپ اول ۱۳۸۰
قریب به اتفاق
احادیث در سنت اسلامی از نوع خبر واحد است. میزان اعتبار خبر واحد بستگی به استحکام سلسله راویانش دارد. مشخص بودن نام و نشان افرادی که حدیث را نقل کرده اند، از گوینده (که ممکن است
محمد،
صحابه یا امامان
شیعه باشد) تا نویسنده ای که آن را در
کتاب خویش آورده و علم به
عدالت آن ها بر اعتبار خبر واحد می افزاید. همچنین قرائنی که احتمال یا اطمینان بر درستی مضمون حدیث را سبب گردد مانند شهرت و مقبولیت حدیث دیگر عامل مهم در اعتبار بخشی به خبر واحد است.
عقل، بلوغ، مسلمان بودن،
عدالت،
توثیق به معنی گواهی علمای بزرگ بر مورد اعتماد بودن شخص و داشتن قوهٔ حافظهٔ مناسب شرایطی است که راویان حدیث باید داشته باشند. در
اصول فقه امامیه، شیعه دوازده
امامی بودن راویان نیز لازم است.
خبر مستفیض حدیثی است که سلسله روات آن از سه تا بیشتر باشد ولی به حد تواتر نرسیده و مفید قطع و یقین واقع نگردد. برخی اصولیون خبر مستفیض را نوع سومی از حدیث در کنار خبر متواتر و خبر واحد می شمارند ولی غالباً آن را نوعی خبر واحد می دانند.