ایران ویج
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
پیشنهاد کاربران
بر اساس اوستا، ایرانیان باستان خاستگاه خود را اَیریَنِم وَیجَ یا ایران ویج یا ایران ویچ ( اوستایی: اَریَنَ وَئیجَه ( airyana waējah ) , پارسی میانه: ایران ویج ( ērānwēz ) , سغدی مانوی: آریانا وَئیجه ( airyana waējah ) , پارتی: آریان ویجن ( ʾryʾnwyjn ) ) می نامیدند، ویچه، ویجه و بیجه، همگی از یک ریشه و به معنای سرزمین هستند که در مجموع بعضی آن را به معنی «گسترهٔ آریاییان» یا «سرزمین رودهای آریایی، چشمه های آریایی» دانسته اند. این واژه بعدها در متون پهلوی تبدیل به ایران ویج ( ērānwēz ) شد. ( ēr ) به معنی «آریایی ( آزاده، نجیب و اصیل ) » است. بنابر اوستا، نخستین مسکن مردم آریایی است.
... [مشاهده متن کامل]
گرچه بسیاری ایران ویج را خاستگاه ایرانیان باستان می دانند اما امیل بنونیست باور دارد واژهٔ «waējah»، مشخصا به معنی «گسترش» ( stretch ) است. در این حالت عبارت «ایران ویج» به معنای «گسترش آریایی» است. بنابر این نظر «ایران ویج»، مسکن ایرانیانی است که در مرز این رود بزرگ زندگی می کرده اند و شامل سرزمین همهٔ ایرانیان نمی شود، بلکه به طور مشخص محدودهٔ جغرافیایی مزدیسنان آغازین است.
دربارهٔ جایگاه ایرانویج اختلاف نظر وجود دارد. برخی آن را سرزمین صرفاً اساطیری دانسته اند. در دانشنامهٔ ایرانیکا، در مبحث محدودهٔ جغرافیایی اوستا، چنین گفته شده که تعیین محدودهٔ جغرافیایی بر اساس داده های اوستا، ناممکن است چراکه گرچه متون اوستایی، نکات مفیدی را بیان می کنند اما مقایسهٔ آنها با سنگ نبشته های ایران باستان شواهد دیگری ارائه می دهد، از سوی دیگر جغرافیای اوستایی، آمیزه ای از اسطوره و تاریخ است که به اسطوره بیشتر گرایش دارد.
با این احوال برخی پیشنهادهایی برای جایگاه جغرافیایی آن ارائه کرده اند. محل های پیشنهادی از خوارزم بر ساحل دریاچهٔ آرال در شمال ازبکستان تا آذربایجان، یا تا جنوب یا شمال غرب افغانستان گسترده است. اخیراً ویلم فوگل سانگ محل ایران ویج را شمال سرزمین باستانی سُغد، در شمال رود سیحون دانسته.
به باور مایکل ویتزل در کتابخانهٔ آریاییان، نمی توان محل دقیق «خانهٔ آریاییان» را در متون اوستا یافت و باید به کتاب های دیگری که در آن دوره نوشته شده مراجعه کرد؛ درحالی که این جغرافیا در یشت نوزدهم که قدیم تر است، مکان دیگریست. مایکل ویتزل باور دارد که جغرافیای ایرانویچ، بر اساس برداشتهای شخصی نویسندگان متون گوناگون اوستا، از محل زندگی یا قلمروشان، تعریف شده است. او در صفحات آغازین مقالهٔ «سرزمین آریاییان» اظهار می دارد گفتگو دربارهٔ مکان جغرافیایی ایرانویج، می تواند سالها ادامه یابد مگر اینکه ما جغرافیای این سرزمین را با توجه به محل زندگی نویسندهٔ آن متن اوستاییِ مورد نظر، مورد مطالعه قرار دهیم. همچنین در صفحهٔ ۹ این مقاله ذکر می کند که هنگام صحبت از ایرانویج باید توجه کرد در مورد یک سرزمین افسانه ای اسطوره ای، گفتگو می شود که مکان بسیاری از شهرهای شانزده گانهٔ آن، مبهم است و می تواند در جایی میان خوارزم در اطراف دریاچهٔ آرال تا آذربایجان و ری در ایران کنونی یا در بخشهای شمال غربی و جنوبی افغانستان، گسترده بوده باشد. او در پایان مقاله، پس از بررسی جغرافیای سرزمین آریاییها در متون مختلف اوستا، قدیمی تر ( یشت نوزدهم بخش ۶–۱ ) و جدیدتر مانند وندیداد و نیز همخوانی شرایط اقلیمی ذکرشده، ( که ده ماه زمستان بسیار سرد و دو ماه تابستان خنک دارد ) با جغرافیای این مناطق، چنین نتیجه می گیرد که باید اندیشهٔ یافتن جغرافیای سرزمین آریاییها در متون اوستایی را رها کرد و به جای آن به برداشت نویسندگان آن متون از ایرانویج، با توجه به محدودهٔ سرزمین یا قلمروی خودشان، پرداخت. در وندیداد آشکارا مشهود است که اسامی شهرها، توسط فردی نگاشته شده که الهام گرفته از احساسات میهنی بومی خود، شرق ایران بزرگ، افغانستان و سرزمینهای اطراف آن را به عنوان سرزمین آریاییها می پندارد درحالی که این محدوده با توجه به اسامی کوه ها و جغرافیای آنها در یشت نوزدهم یا سی ودوم، کاملاً جای دیگری است.
... [مشاهده متن کامل]
گرچه بسیاری ایران ویج را خاستگاه ایرانیان باستان می دانند اما امیل بنونیست باور دارد واژهٔ «waējah»، مشخصا به معنی «گسترش» ( stretch ) است. در این حالت عبارت «ایران ویج» به معنای «گسترش آریایی» است. بنابر این نظر «ایران ویج»، مسکن ایرانیانی است که در مرز این رود بزرگ زندگی می کرده اند و شامل سرزمین همهٔ ایرانیان نمی شود، بلکه به طور مشخص محدودهٔ جغرافیایی مزدیسنان آغازین است.
دربارهٔ جایگاه ایرانویج اختلاف نظر وجود دارد. برخی آن را سرزمین صرفاً اساطیری دانسته اند. در دانشنامهٔ ایرانیکا، در مبحث محدودهٔ جغرافیایی اوستا، چنین گفته شده که تعیین محدودهٔ جغرافیایی بر اساس داده های اوستا، ناممکن است چراکه گرچه متون اوستایی، نکات مفیدی را بیان می کنند اما مقایسهٔ آنها با سنگ نبشته های ایران باستان شواهد دیگری ارائه می دهد، از سوی دیگر جغرافیای اوستایی، آمیزه ای از اسطوره و تاریخ است که به اسطوره بیشتر گرایش دارد.
با این احوال برخی پیشنهادهایی برای جایگاه جغرافیایی آن ارائه کرده اند. محل های پیشنهادی از خوارزم بر ساحل دریاچهٔ آرال در شمال ازبکستان تا آذربایجان، یا تا جنوب یا شمال غرب افغانستان گسترده است. اخیراً ویلم فوگل سانگ محل ایران ویج را شمال سرزمین باستانی سُغد، در شمال رود سیحون دانسته.
به باور مایکل ویتزل در کتابخانهٔ آریاییان، نمی توان محل دقیق «خانهٔ آریاییان» را در متون اوستا یافت و باید به کتاب های دیگری که در آن دوره نوشته شده مراجعه کرد؛ درحالی که این جغرافیا در یشت نوزدهم که قدیم تر است، مکان دیگریست. مایکل ویتزل باور دارد که جغرافیای ایرانویچ، بر اساس برداشتهای شخصی نویسندگان متون گوناگون اوستا، از محل زندگی یا قلمروشان، تعریف شده است. او در صفحات آغازین مقالهٔ «سرزمین آریاییان» اظهار می دارد گفتگو دربارهٔ مکان جغرافیایی ایرانویج، می تواند سالها ادامه یابد مگر اینکه ما جغرافیای این سرزمین را با توجه به محل زندگی نویسندهٔ آن متن اوستاییِ مورد نظر، مورد مطالعه قرار دهیم. همچنین در صفحهٔ ۹ این مقاله ذکر می کند که هنگام صحبت از ایرانویج باید توجه کرد در مورد یک سرزمین افسانه ای اسطوره ای، گفتگو می شود که مکان بسیاری از شهرهای شانزده گانهٔ آن، مبهم است و می تواند در جایی میان خوارزم در اطراف دریاچهٔ آرال تا آذربایجان و ری در ایران کنونی یا در بخشهای شمال غربی و جنوبی افغانستان، گسترده بوده باشد. او در پایان مقاله، پس از بررسی جغرافیای سرزمین آریاییها در متون مختلف اوستا، قدیمی تر ( یشت نوزدهم بخش ۶–۱ ) و جدیدتر مانند وندیداد و نیز همخوانی شرایط اقلیمی ذکرشده، ( که ده ماه زمستان بسیار سرد و دو ماه تابستان خنک دارد ) با جغرافیای این مناطق، چنین نتیجه می گیرد که باید اندیشهٔ یافتن جغرافیای سرزمین آریاییها در متون اوستایی را رها کرد و به جای آن به برداشت نویسندگان آن متون از ایرانویج، با توجه به محدودهٔ سرزمین یا قلمروی خودشان، پرداخت. در وندیداد آشکارا مشهود است که اسامی شهرها، توسط فردی نگاشته شده که الهام گرفته از احساسات میهنی بومی خود، شرق ایران بزرگ، افغانستان و سرزمینهای اطراف آن را به عنوان سرزمین آریاییها می پندارد درحالی که این محدوده با توجه به اسامی کوه ها و جغرافیای آنها در یشت نوزدهم یا سی ودوم، کاملاً جای دیگری است.
پیش از هر چیز ایران ویچ نیست ایر آنویچ
ایر به معنی خاندان طایفه درست همین ایلی که امروز داریم و آنویچ به معنی سرزمین ، وطن ، میهن
آنویچ An در بخش نخست در زبان امروزی ما به هان ، تان ، و همچنان همان آن باقی مانده اما تبدیل به پسوند مکان ساز شده مانند اصفهان ، با پسوند hAn ، کرمان ، . An. سیستان ، tAn
... [مشاهده متن کامل]
و ویچ رو در آذر بایجان ، آذرآنویچ به معنی سرزمین آذری ها
پاینده باشید و ممنون از سایت خوبتون که این فرصت رو میده که در خدمت باشیم
ایر به معنی خاندان طایفه درست همین ایلی که امروز داریم و آنویچ به معنی سرزمین ، وطن ، میهن
آنویچ An در بخش نخست در زبان امروزی ما به هان ، تان ، و همچنان همان آن باقی مانده اما تبدیل به پسوند مکان ساز شده مانند اصفهان ، با پسوند hAn ، کرمان ، . An. سیستان ، tAn
... [مشاهده متن کامل]
و ویچ رو در آذر بایجان ، آذرآنویچ به معنی سرزمین آذری ها
پاینده باشید و ممنون از سایت خوبتون که این فرصت رو میده که در خدمت باشیم
با درود و سپاس خدمت شما اساتید
در لغت نامه ی دهخدا ایران ویج سرزمین آریایی آمده است
و �ایران� برگرفته از واژه ی آریایی و � ویج�یعنی سرزمین
لذا در زبان تاتی واژه ی �یج� پسوند مکان می باشد
مثال
ایرونیج =ایرانی
هَمَدونیج = همدانی
مَشَدیج= مشهدی
امرتات
در لغت نامه ی دهخدا ایران ویج سرزمین آریایی آمده است
و �ایران� برگرفته از واژه ی آریایی و � ویج�یعنی سرزمین
لذا در زبان تاتی واژه ی �یج� پسوند مکان می باشد
مثال
ایرونیج =ایرانی
هَمَدونیج = همدانی
مَشَدیج= مشهدی
امرتات
ایران ویج یا ایران ویژه ، منطبق بر آذربایجان ایران است . . . گفته و نوشته اند زادگاه زردشت در نزدیک دریاچه ی چی چست که اکثر مرخان آن را دریاچه ی ارومیه میدانند . ( شهرستان مراغه فعلی ) .
بر پایه ی پژوهش جدید که در کتاب آریانا و آریاییان آفرینه ی دکتر صاحب نظر مرادی تحلیل و تبیین شده، ایران ویچ در فلات پامیر واقع بوده است. هم چنان می توانید کتاب بدخشان در تاریخ از همین نویسنده مطالعه کنید.
مسکن اولیه آریایی ها که طبق گفته مورخین بر خوارزم منطبق می باشد