ساری

به مردم اهل ساری، سارَوی گفته می شود. شهر ساری واقع در کوهپایه های رشته کوه البرز دارای دو ناحیه دشتی و کوهپایه ای می باشد و ارتفاع آن تا ۵۴ متر بالاتر از سطح دریا می باشد. آب و هوای شهر ساری در تابستان ها معتدل و نمناک و در زمستان ها نسبتاً سرد و مرطوب است. این شهر با برخورداری از کوه، جنگل و دریا معمولاً دارای آب وهوای معتدل و مرطوب است. گرچه در مقایسه با سایر شهرهای مازندران، ساری هوای ملایم تری دارد، ولی طبق آمار سال های اخیر، بارندگی در ساری کاهش یافته است. جمعیت غیربومی ساری کم است. اکثریت مردم ساری از قومیت طبری هستند و به گویش ساروی که گویشی از زبان مازندرانی است سخن می گویند، مردم ساری رسماً مسلمان و پیرو مذهب شیعه دوازده امامی می باشند.
پیشینه زندگی در ساری به دوران مس سنگی برمی گردد و کاوش های باستان شناسی صورت گرفته در ساری منجر به کشف سفالهای ۶۰۰۰ ساله و ابزارهای سنگی شد. ساری در دوران صفویان مورد توجه بیشتری قرار گرفت. در دوران قاجاریه، آقا محمد خان قاجار، بنیانگذار دودمان قاجار در نوروز سال ۱۱۵۱ خورشیدی در ساری مدعی سلطنت بر ایران شد و ساری را پایتخت خواند. اما سرچشمه شکوفایی و پیشرفت این شهر پس از قاجاریان بوده است. نظام شهری نوین ساری از دوران پهلوی آغاز شد و ساری از نخستین شهرهای ایران بوده است که ساخت راه آهن سراسری ایران در آنجا آغاز گشت. پس از پایان جنگ جهانی دوم توسعه ساری ادامه یافت و ساری کانون پذیرش جمعیت شد. این شهر دارالملک تاریخی مازندران است.
ساری به دلیل قرار گرفتن در شاهراه مسیر ارتباطی شرق به مرکز ایران از اهمیت خاصی برخوردار است. این شهر از شمال به دریای خزر و از جنوب نیز به جنگل و رودخانه ختم می شود. همچون سایر شهرهای شمالی، ساری از تولیدکنندگان مرکبات و یکی از قطب های تولید برنج و فراورده های دامی کشور است.

این نام کهن تر از این باشد. براساس گفته مورخان یونانی نام این شهر در گذشته سادراکراتا یا زادراکراتا بود که دورانی مرکز دو ولایت و ساتراپ هیرکانی و تپوریا محسوب میشد.

نام شهر اسرم در شرق ساری نیز از همین ریشه ( سر ) و به معنی مرکز فرماندهی است.
واژه ( ساری ) یا ( سرای ) را در نام سرای وان ( سارایوو ) پایتخت کشور بوسنی نیز می بینیم.
پَسگشت ( =Reference ) : برگه�55 از نبیگ ( ریشه شناسی واژگان شیرین ایرانی ) نوشته مجید قدیمی ( نوبت چاپ:یکم1401 ) .