سرپرست، عرب یک فرمول دارد که خیلی از واژگان مارا تقریبا قلب میکند مثلا ما میگوئیم سر او میگوید رس یا راس ورئیس هم راس مجموعه است و ما هم در پارسی میگوییم سر قبیله شما کیست اتفاقاسر به تنهایی نازیبا است
... [مشاهده متن کامل] ولی وقتی با واژه پرست ترکیب میشود زیبا و قشنگ است سرپرست یعنی سری که دارای تکریم و کرامت و پرستیدن است سرپرست خانواده بعد از ذات پاک حضرت پروردگار جلت اسمائه لایق پرستش است
رئیس: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست:
واداگ ( مانوی ) .
یِتالیت yetAlit ( پارسی باستان )
راجن rAjan ( سنسکریت )
خیلدار. [ خ َ / خ ِ ] ( نف مرکب ) سردسته. رئیس گروه. رئیس قسمتی از لشکر. دارنده خیل :
بیامد همانگاه دستور اوی
همان خیلداران و گنجور اوی.
فردوسی.
در برخی روستاهای اردبیل، دم بز را رئیس گویند.
بهتر است در واژه گزینی تنها به گاه نیاز و ناچاری از ریشه های پهلوی بهره برداری نمود و دستور را بر بکارگیری واژگان پارسی نو و واژه سازی با فارسی نو پی ریزی کرد هرچه واژه ساده تر و برآمده از پارسی نو باشد
... [مشاهده متن کامل] بهتر است و نباید به دنبال جایگزینی همه واژگان بود و درست تر است که بیشتر آنها که برابر پارسی دارند جایگزین شوند. برای نمونه پیشنهاد می شود بجای رئیس واژه سالار بکار رود که در واژگان گوناگون پارسی نو از گذشته تا کنون بکار رفته است مانند دیوان سالار، سپه سالار و بجای واژه مدیر از واژه کارگردان بهره برداری شود و بجای مدیر فنی از کارگردان فنی یا سرکار فنی.
سرپرست، مهتر
رئیس اولین لقب قبل از شاه و ملکا یعنی فرزند شاه
بوده رئیس به معنای فره وشی کسی که فر ه کیانی یا فر یزدانی دارد پوپ و هرتسفلد بدان اشاره کرده اند
این لقب به سواران ارابه جنگی هخامنش نیز داده شده و بعد از اسلام رئیس اسمعیل شبانکاره وزیر هربد داماد یزد گرد سوم این لقب را درخواست ودریافت تاریخ وصاف فارسنامه بلخی
... [مشاهده متن کامل]
لقب رئیس در سلجوقیان قانونی شد
و اکنون قوم بزرگی از وارثان حکومت فضلویه شبانکارگان
بدین نام ولقب معروف هستند
رئیس محمد کره قرن نهم حاکم یزد ابرکوه وبوانات
رئیس تاج الدین حاکم قلعه سفید ممسنی در جنگ با تیمور
احسن التواریخ عالم آرای عباسی نزهت الاخبار خورموجی
رئیس احمدخان در بوشهر رئیس علی دلواری رئیس قاسم سمغانی
یوز باشی
واژگان şef در کردی کورمانجی و ترکی استانبولی از chef در فرانسوی می ایند و ریشه ایرانی ندارند.
- سَرِ اَنجُمَن ؛ بزرگ. سرور. پیشوا. رهبر و رئیس قوم :
تن آسان نگردد سر انجمن
همه بیم جان باشد و رنج تن.
فردوسی.
بزاری همی گفت پس پیل تن
که شاها دلیرا سر انجمن.
فردوسی.
بدان کان گرانمایه فرزند من
همی بود خواهد سر انجمن.
فردوسی.
این واژه تازی است
و ایرانی آن میشود
کردی. . . . . ( şef ) شِف و سِروک و سر لشکر
پارسی. . . . پیشوا
مِهتر، آقا بالاسر ( با سویه ای ریشخندآمیز )
بگمانم آمیخته واژه ی �مِهتَر� در برگیرنده تر از سایر برابرهای یاد شده در بالا بوده و در بیش تر باره ها کاربرد بهتری دارد. همچنین آمیخته واژه ی �آقا بالاسر� نیز برای باره هایی که جُستار از سویه ای ریشخندآمیز برخوردار است، به باور من سزاوارتر است؛ نمونه:
... [مشاهده متن کامل]
�. . . آنچنان دگرگونی که �یانکی� ها در ایران نیز چون افغانستان دست بالا یافته، در همه ی زمینه های اقتصادی ـ اجتماعی و سیاسی همه کاره و آقا بالاسر مردم ایران خواهند شد. �
برگرفته از پیوند زیر:
https://www. behzadbozorgmehr. com/2018/01/blog - post_94. html
Omid boss
امیر، باشی، بزرگ، پیشوا، زعیم، سر، سرپرست، سردار، سردسته، سرکرده، سرور، سید، صدر، صندید، عمید، لیدر، مافوق، مدیر، مهتر، نقیب، فرمانده
واژه ی پارسی آریایی رئیس reīs از ریشه reg به معنای chief ساخته شده که در زبانهای گروه PIE به شکل *rēg' - s آمده است. بدل شدن رگیس به رئیس مانند بدل شدن بگذار←بذار و وگده←وعده است. واژه رئیس همخانواده با واژه راجی در هندی و راستار در اوستایی است. بدینسان روشن میشود که واژه رئیس از واژه عربی راس=سر ساخته نشده و مرئوس یک لغت جعلی است.
... [مشاهده متن کامل]
*پیرس ( منبع ) :
Indo - European etymology: Compiled by Sergei Nikolayev on the basis of A. Walde and J. Pokorny's dictionary
در ایران باستان به رئیس یِتالیت ( yetalit ) می گفتند.
سر و راس اصناف مثل رئیس الشعرا شیخ الرئیس
کسی که در راس وجود دارد
مدیر دایره و اداره و شرکت
رئیس=کسی که در راس امور است سرور قبیله را هم رئیس می نامند
دستور دهنده
واژه آریایی رئیس reīsاز ریشه reg به معنای chief ساخته شده که در زبانهای گروه PIE به شکل *rēg' - s آمده است. بدل شدن رگیس به رئیس مانند بدل شدن بگذار←بذار و وگده←وعده است. واژه رئیس همخانواده با واژه راجی در هندی و راستار در اوستایی است. بدینسان روشن میشود که واژه رئیس از واژه عربی راس=سر ساخته نشده و مرئوس یک لغت جعلی است.
... [مشاهده متن کامل]
*پیرس:
Indo - European etymology: Compiled by Sergei Nikolayev on the basis of A. Walde and J. Pokorny's dictionary
در روستای ما در گذشته به بزرگان روستا لقب رئیس میدادن. برام جالب بود معنی شو بدونم
در اوستا " رتو " ، در پارسی " رد "
آقابالاسر
این واژه تازى ( اربى ) هست و برابرهاى پارسى آن چنینند: اَپَرَک Aparak ( پهلوى: رئیس، مافوق ) ، اَپرتَر Apartar ( پهلوى: بالاتر ، مافوق، رئیس ) ، اَپرمان Aparman ( پهلوى: رئیس ، وزیر ، مسئول ) ، باربیتا Barbita ( پهلوى: رئیس ، حاکم ، فرمانده ، سالار ) ، پُد Pod ( پهلوى:
... [مشاهده متن کامل]
پَت - پَد - بِد - بَد - بَذ : رئیس ، بزرگ ، سرور ) ، بْرینکار Brinkar ( پهلوى: رئیس ، حاکم ، تقدیرکننده ) ، بیستاک Bistak ( پهلوى: رئیس ، والى ، حاکم ) ، پَتیهَک Patihak ( پهلوى: رئیس ، سرور ، آقا ، مدیر ، حاکم ) ، پیشگاس Pishgas ( پهلوى: رئیس و . . . ) ، ترپاد Tarpad ( پهلوى:
رئیس ، سرکرده ، فرمانده ) ، اِخْوَتات Xvatat ( پهلوى: رئیس ، سرور ، خدایگان ) ، رایِناک Rayenak ( مدیر، اداره کننده ، گرداننده ، رئیس ) ، سُدار Sodar ( پهلوى: رئیس ، سالار ) ، فرمادار Farmadar ( پهلوى: رئیس ، حاکم ، مدیر ، فرمانفرما ) ، فرمانپُد Farmanpod ( پهلوى: فرمان
پَد : فرمانده ، رئیس ، حاکم ، مدیر ) ، فرمانگر Farmangar ( پهلوى: فرمانفرما ، رئیس ) ، فرمانفرما Farmanfarma ( پهلوى: فرمانده ، رئیس ) ، ماتَکوَر Matakvar ( رئیس ، سرور ، و . . . ) ، یتالیت Yetalit ( پارسی باستان: رئیس ) راژن Razhan ( سنسکریت: رئیس ) ، فِرناس Fernas ( پارسى
درى: رئیس، مهتر ) ، مهتر Mehtar ( پهلوى: مَستَر : رئیس، بزرگتر ) سازه ى پیشنهادى سروند Sarvand ( پارسى . سر ( بالا ، رأس ) + وند: آنکه در رأس است ، رئیس )
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ٢٥)
