یکدله

لغت نامه دهخدا

یکدله. [ ی َ / ی ِ دِ ل َ / ل ِ ] ( ص نسبی ) موافق و بی ریا و بی نفاق. ( آنندراج ) ( برهان ) ( ناظم الاطباء ). صادق. ( ناظم الاطباء ). متفق.( غیاث ). یکدل. صمیمی. ( یادداشت مؤلف ) :
خوشا نبید غارجی با دوستان یکدله
گیتی به آرام اندرون مجلس به بانگ و ولوله.
شاکر بخاری.
ز ارج تو فرزانه یکدله
همم حجله شد ساخته هم گله.
شمسی ( یوسف و زلیخا ).
شمار شبان و شمار گله
بدانست پیغمبر یکدله.
شمسی ( یوسف و زلیخا ).
ای سپرده دین به دنیا وقت بود
گر شوی مر علم دین را یکدله.
ناصرخسرو.
- یکدله کردن دل با کسی ؛ با او همدل و هم آواز و متحد گشتن.با او صفا و یکرنگی یافتن :
با من صنما دل یکدله کن
گر سر ندهم آن گه گله کن.
؟
ای ده دله صددله دل یک دله کن.
؟
|| بدون تردید. بی فکری مخالف. ( یادداشت مؤلف ). || شجاع. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). || ( ق مرکب ) یکسره. یک باره. ( یادداشت مؤلف ) :
یکسره میره همه باد است و دم
یکدله میره همه مکر و مری ست.
حکیم غمناک ( از فرهنگ اسدی نخجوانی ).
تو گردن نهی سوی گفتار من
شوی یکدله یار و غمخوار من.
شمسی ( یوسف و زلیخا ).
|| ( اِ مرکب ) ظاهراً به معنی مرکز و نقطه اتکاء است :
یکدله شش جهت و هفت گاه
نقطه نه دایره بهرامشاه.
نظامی.

فرهنگ فارسی

موافق و بی ریا و بی نفاق باشد صادق

فرهنگ معین

( ~. دِ لِ ) (ص مر. ) موافق ، بی ریا.

پیشنهاد کاربران

بپرس