یک کلمه
لغت نامه دهخدا
- یک کلمه شدن ؛ همدل و همزبان گشتن. متفق القول شدن : همه یک کلمه شدند و گفتند راست می گویی. ( کلیله و دمنه ). با برادرش قطب جهان و ابن عمش قوام الملک به خذلان بایدو نصره غازان یک کلمه شدند. ( تاریخ غازانی ص 87 ).
فرهنگ فارسی
فرهنگ معین
پیشنهاد کاربران
رساله یک کلمه اثر میرزا یوسف خان تبریزی ( یوسف مستشارالدوله ) منتشر شده در ۱۸۷۴ میلادی یکی از نخستین تلاش های روشنفکران ایرانی برای ایجاد حکومت قانون و مشروطه است. این کتاب در پیدایش جنبش مشروطه نقش داشته و از منابع بحث انجمن های سری دوره مشروطه بوده است.
... [مشاهده متن کامل]
رساله «یک کلمه» تفسیری است بر اصلی ترین مواد از اصول قانون اساسی فرانسه ( مقدمهٔ قانون اساسی پس از انقلاب کبیر ۱۷۸۹ ) . مستشارالدوله از پیشروان و آزادی خواهان دوره ناصرالدین شاه و از هم فکران میرزا حسین خان سپهسالار و میرزا ملکم خان، بود.
کتاب در ۲۰ ذی القعده ۱۲۸۷ ق ۱۸۶۹میلادی در پاریس به اتمام می رسد. مستشارالدوله صاحب ۱۲ تألیف است، عمدتاً در زمینه علمی و مهندسی، اما رساله یک کلمهٔ او از شهرتی بیشتر برخوردار شد و موجب دردسرهای فراوانی نیز برای او گردید.
او از ۱۲۸۴ تا ۱۲۸۶ هجری قمری ( م۱۸۶۶–۱۸۶۹ ) کاردار سفارت ایران در پاریس بود در مواجهه با ترقیات اروپا، سعی در واکاوی علل عقب ماندگی جامعه ایرانی داشت و در رساله اش مهم ترین دلیل عدم پیشرفت ایران را فقط در یک کلمه و آن هم «قانون» ذکر می کند. قانونی که مکتوب باشد. کامل باشد. در برابر آن شاه و گدا یکسان باشند یعنی استثنا نداشته باشد. و ساری و جاری باشد.
میرزا یوسف مستشارالدوله نوشتن یک کلمه را از همان روزهای اول سال ۱۲۸۵ هجری قمری ۱۸۶۷ میلادی آغاز کرد. در نامه ای به تاریخ ۳ صفر ۱۲۸۵ می نویسد: «به کار بزرگی که منافع دولتی و ملتی آن زیادتر از وضع الفباست مشغول هستم. اگر سعادت یاری کرد و اهتمامات من و همکاران کن که با من یک رأی هستند مؤثر افتاد، بهترین نعمات قسمت ما و هموطنان ما خواهد شد» و این کار بزرگ، نوشتن همان رساله یک کلمه است که در جایی دیگر آن را «روح الاسلام» می خواند و در توضیح آن می گوید که «به جمیع اسباب ترقی و سیویلیزاسیون از قرآن مجید و احادیث صحیح و آیات و براهین پیدا کرده ام که دیگر نگویند فلان چیز مخالف آیین اسلام یا آیین اسلام مانع ترقی و سیویلیزاسیون است».
این اثر در سال ۱۲۴۸ش ( ۱۸۶۹م ) در پاریس تمام شده و در ۱۲۵۳ش ( ۱۸۷۴م ) پس از سفر اول ناصرالدین شاه به فرنگ منتشر شده است.
محمد امینی پژوهشگر تاریخ مشروطه می گوید:
نخستین سند نوشتاری آغاز مدرنیته در ایران کتاب «یک کلمه» است که در سال ۱۲۴۸ ش یعنی نزدیک به ۳۶ سال پیش از انقلاب مشروطه در پاریس نگاشته شد.
... [مشاهده متن کامل]
رساله «یک کلمه» تفسیری است بر اصلی ترین مواد از اصول قانون اساسی فرانسه ( مقدمهٔ قانون اساسی پس از انقلاب کبیر ۱۷۸۹ ) . مستشارالدوله از پیشروان و آزادی خواهان دوره ناصرالدین شاه و از هم فکران میرزا حسین خان سپهسالار و میرزا ملکم خان، بود.
کتاب در ۲۰ ذی القعده ۱۲۸۷ ق ۱۸۶۹میلادی در پاریس به اتمام می رسد. مستشارالدوله صاحب ۱۲ تألیف است، عمدتاً در زمینه علمی و مهندسی، اما رساله یک کلمهٔ او از شهرتی بیشتر برخوردار شد و موجب دردسرهای فراوانی نیز برای او گردید.
او از ۱۲۸۴ تا ۱۲۸۶ هجری قمری ( م۱۸۶۶–۱۸۶۹ ) کاردار سفارت ایران در پاریس بود در مواجهه با ترقیات اروپا، سعی در واکاوی علل عقب ماندگی جامعه ایرانی داشت و در رساله اش مهم ترین دلیل عدم پیشرفت ایران را فقط در یک کلمه و آن هم «قانون» ذکر می کند. قانونی که مکتوب باشد. کامل باشد. در برابر آن شاه و گدا یکسان باشند یعنی استثنا نداشته باشد. و ساری و جاری باشد.
میرزا یوسف مستشارالدوله نوشتن یک کلمه را از همان روزهای اول سال ۱۲۸۵ هجری قمری ۱۸۶۷ میلادی آغاز کرد. در نامه ای به تاریخ ۳ صفر ۱۲۸۵ می نویسد: «به کار بزرگی که منافع دولتی و ملتی آن زیادتر از وضع الفباست مشغول هستم. اگر سعادت یاری کرد و اهتمامات من و همکاران کن که با من یک رأی هستند مؤثر افتاد، بهترین نعمات قسمت ما و هموطنان ما خواهد شد» و این کار بزرگ، نوشتن همان رساله یک کلمه است که در جایی دیگر آن را «روح الاسلام» می خواند و در توضیح آن می گوید که «به جمیع اسباب ترقی و سیویلیزاسیون از قرآن مجید و احادیث صحیح و آیات و براهین پیدا کرده ام که دیگر نگویند فلان چیز مخالف آیین اسلام یا آیین اسلام مانع ترقی و سیویلیزاسیون است».
این اثر در سال ۱۲۴۸ش ( ۱۸۶۹م ) در پاریس تمام شده و در ۱۲۵۳ش ( ۱۸۷۴م ) پس از سفر اول ناصرالدین شاه به فرنگ منتشر شده است.
محمد امینی پژوهشگر تاریخ مشروطه می گوید:
نخستین سند نوشتاری آغاز مدرنیته در ایران کتاب «یک کلمه» است که در سال ۱۲۴۸ ش یعنی نزدیک به ۳۶ سال پیش از انقلاب مشروطه در پاریس نگاشته شد.
