یک ادیسه مریخی

یک اُدیسهٔ مریخی ( به انگلیسی: A Martian Odyssey ) ، داستانی کوتاه در سبک علمی تخیلی از استنلی جی. وینباوم است که اولین بار در سال ۱۹۳۴ در شمارهٔ جولای مجلهٔ داستان های شگفت انگیز ( Wonder Stories ) به چاپ رسید. این داستان، دومین اثری بود که وینباوم به چاپ رساند و به عنوان بهترین کار او شناخته می شود. چهار ماه بعد از انتشار این داستان، دنبالهٔ آن را با نام دره آرزوها چاپ کرد. این دو داستان، تنها داستان های وینباوم هستند که در مریخ می گذرند. این داستان، وینباوم را در جملهٔ پیشاهنگان ادبیات علمی تخیلی قرار داد و بر کار نویسندگان دیگر این سبک تأثیر زیادی گذاشت.
دیک جارویس، شیمی دان آمریکایی، یکی از چهار خدمه سفینهٔ آرس ( Ares ) است که در مریخ فرود آمده است. او پس از سقوط هواپیمایش در یکی از سفرهای شناسایی مجبور می شود که مسیری طولانی را با پای پیاده برای رسیدن به پایگاه آرس بپیماید. او در این مسیر با موجودات و عجایب بسیاری مواجه می شود. از جملهٔ این موجودات، حیوانی است که در او آن را به شترمرغ تشبیه می کند و با پرش های طولانی می تواند مسافت های زیادی را در زمانی کم بپیماید. این حیوان که او آن را توییل ( Tweel ) می نامد دارای هوشی بالاست و به زودی می تواند با یاد گرفتن چند واژهٔ انگلیسی با دیک ارتباط برقرار کند و در طول سفر او را همراهی می کند. در این مسیر با موجودات دیگری نیز برخورد می کنند. از جمله موجودی که از سیلیکون ساخته شده و با مصرف سیلیکون زمین، مواد زاید خود را به شکل آجر سیلیکا پس می دهد و از آن ساختمان هایی هرمی شکل می سازد. همچنین موجودی مار مانند نیز وجود دارد که افکار موجودات دیگر را می خواند و از آرزوهای آن ها برای شکارشان کمک می گیرد. همچنین گونه ای موجودات اجتماعی نیز وجود دارند که با شهرهایی بزرگ و تپه مانند می سازند.
آیزاک آسیموف تأثیر این داستان را همچون انفجار یک نارنجک دانسته که ادبیات علمی تخیلی را تغییر داد و پس از این داستان، همگی نویسندگان می خواستند از سبک او تقلید کنند. [ ۱]
موجودات بیگانه در این داستان توانستند کلیشهٔ موجودات بیگانهٔ آن زمان را بشکنند و هویتی مستقل برای خود داشته باشند. توییل در این کتاب، اولین بیگانه ای بود که توانست نظر جان دبلیو. کمبل را برآورده کند که گفته بود: «دربارهٔ موجودی بنویسید که به خوبی انسان فکر کند، یا بهتر از او، اما نه همانند او. »