یوکاوا هیدکی

دانشنامه آزاد فارسی

یوکاوا، هیدِکی (۱۹۰۷ـ۱۹۸۱)(Yukawa, Hideki)
یوکاوا، هیدِکی
فیزیک دان ژاپنی. در ۱۹۴۹ به جایزۀ نوبل فیزیک دست یافت. این جایزه به سبب کشف نیروی هسته ای قوی، که پروتون ها و نوترون ها را در درون هستۀ اتمی در پیوند باهم نگه می دارد، و نیز به سبب پیش بینی وجود ذره ای زیراتمیبا نام مزوندر ۱۹۳۵ به او اعطا شد. یوکاوا در کیوتوزاده شد و همان جا هم درس خواند. زندگی حرفه ای اش را در دانشگاه کیوتو گذراند و در ۱۹۳۹ به مقام استادی آن جا رسید. در ۱۹۵۳، مدیریت مؤسسۀ پژوهشی نوبنیاد این دانشگاه در زمینۀ فیزیک بنیادی را برعهده گرفت. نظریۀ نیروهای هسته ای یوکاوابر اصل موضوع وجود نیروی تبادل هسته ای، که در خلاف جهت دافعۀ متقابل پروتون ها عمل می کند و درنتیجه هسته را یکپارچه نگه می دارد، استوار شده است. بنابر پیش بینی او، برقراری این نیروی تبادل مستلزم وجود و تبادل نوعی ذره است که تا آن زمان شناسایی نشده بود. او برد نیروی هسته ای و جرم این ذرۀ فرضی را هم محاسبه کرد. او گفته بود که این ذره باید ناپایدار باشد و نیم عمر فوق العاده کوتاهی داشته باشد. تصور می شد که موئونکشف شده در ۱۹۳۶ همین ذرۀ یوکاوا باشد که در ابتدا آن را مزون مونامیدند؛ اما بعدها مشخص شد که ذرۀ یوکاوا مزون پییا پیوناست که در ۱۹۴۷ کشف شد. یوکاوا در ۱۹۳۶ چنین پیش بینی کرد که هستۀ اتم می تواند یکی از درونی ترین الکترون های مداری اش را جذب کند که این فرآیند هم ارز گسیل یک پوزیترون از هسته است. این درونی ترین الکترون ها به پوستۀ الکترونی K تعلق دارند. به فرآیند جذب الکترون در هسته گیراندازی (کی)K می گویند.

پیشنهاد کاربران

بپرس