یوهانس تینکتوریس

یوهانس تینکتوریس ( ۱۵۱۱–۱۴۳۵ ) ؛ ( به انگلیسی: Johannes Tinctoris ) آهنگساز، تئوریسین، وکیل و ریاضی دان دوره رنسانس اهلِ بلژیک بود.
تینکتوریس از آهنگسازان پیشین – که فواصل نامطبوع آثارشان بیش از مطبوع ها بود - منزجر بود و ادعا می کرد که هیچ یک از آثار پیش از دههٔ ۱۴۳۰ ارزش شنیدن ندارد. او به شدت تحت تأثیر فرهنگ و نویسندگان یونان بود؛ و ادعا می کرد که آثار موسیقی دانان دو نسل پیش از خودش ارزش تقلید دارند.
برخی از آثار مکتوب وی عبارتند از:
اولین فرهنگ اصطلاحات موسیقی Diffinitorum musices
شرح و تفسیر نظام مُدال Liber de natura et proprietate tonorum
مقدمه ای بر عناصر نواک و نتاسیون ریتمیک موسیقی Expositio manus and Proportionale musices
شرح و تفسیر فواصل مطبوع و نامطبوع و کارکرد آن ها Liber de arte contrapuncti
بررسی وسیعی از بنیان ها و تحولات موسیقی، ریشه ها و انشعابات متافیزیک آن و آموزه های سازی و آوازی De inventione et usu musice - که در این کتاب به مطالبی چون موسیقی درمانی نیز اشاره می کند.
از آثار پراهمیت وی، سه کتاب کنترپوان است که مهم ترین آثار سده پانزدهم در مورد کنترپوان است که در آن به تفاوت شیوه نو و کهنه پرداخته و همچنین مجموعه ای از قوانین کمپوزیسین را مطرح می کند.
تینکتوریس با اشاره به شیوهٔ اجرایی آهنگسازان دلخواهش قانون های سخت گیرانهٔ استفاده از نامطبوع ها را برمی شمارد و کاربرد فواصل نامطبوع را محدود می کند به نت های «تهیه» و «گذر» که هر دو با ضرب های بی تکیه ادا می شوند و فرازهای سکته داری که به هنگام کادانس اجرا می گردند ( این فرازها را امروز به نام تعلیق می شناسیم ) . پنجم های موازی و فواصل اکتاو که تا سدهٔ چهاردهم به فراوانی استفاده می شدند. اکنون دیگر مردود به شمار می رفتند.
هشت قانون مشهور وی که در سه کتاب کنترپوان در خصوص آهنگسازی مطرح می کند به شرح زیر است:
• شروع و پایان ها باید مطبوع کامل باشد. هنگامی که خواننده در حال بداهه خوانی است، می تواند با مطبوع ناقص پایان یابد ولی در این حالت گسترش باید پر نُت باشد ولی در باس مجاز به دوبل کردن ششم و اکتاو نیستیم.
• خط تنور با صداهای بالایی و پایینی را طوری هماهنگ کنید که صدای مطبوع ( کامل، ناقص ) ایجاد شود ) سوم و ششم موازی توصیه می شود ولی از اکتاو و پنجم موازی بپرهیزید )
• اگر تنور در جای خود ثابت بماند، می توان نت های مطبوع کامل و ناقص را اضافه کرد.
• قسمت کنترپوان قطعه باید یک فرم بسته ملودیک باشد، حتی اگر تنور پرش های زیادی داشته باشد.
• کادانس را روی نتی که بسط و گسترش ملودی را خراب می کند، قرار ندهید.
• تکرار یک ملودی در بالای کانتوس فیرموس صحیح نیست به ویژه وقتی خود کانتوس فیرموس شامل همان تکرار باشد.
• از دو یا چند کادانس متوالی در یک گام بپرهیزید حتی اگر کانتوس فیرموس این اجازه را بدهد.