یوهان گوتلیب فیشته ( به آلمانی: Johann Gottlieb Fichte ) ( زاده ۱۹ مه ۱۷۶۲ – درگذشته ۲۷ ژانویه ۱۸۱۴ ) ، فیلسوف و از پایه گذاران ایدئالیسم آلمانی بود.
فیشته در سال ۱۷۶۲ در زاکسن به دنیا آمد. وی پسر بافندهٔ فقیری بود و در کودکی غازچرانی می کرد در اثر ابراز هوش فوق العاده مورد توجه یک مرد ثروتمند قرار گرفت و به وسیله او در مدرسه به تحصیل پرداخت در الهیات لیسانس گرفت؛ ولی به علت بی میلی به شغل کشیشی، معلم سرخانه شد.
... [مشاهده متن کامل]
مطالعه در آثار کانت باعث شد که وی شدیداً زیر تأثیر و نفوذ فلسفه کانت قرار بگیرد و بسیاری از عناصر فلسفی او را جزو دستگاه فلسفی خود کند. در سال ۱۷۹۴ به عنوان استاد در دانشگاه ینا استخدام گردید و دیری نگذشت که رهبری ایدئالیسم جدید آلمان در اختیار او گذاشته شد.
در اثر بروز اختلافاتی بین او و دانشگاه ینا، او استعفا داد و به برلین رفت و بین سال های ۱۸۰۷ تا ۱۸۰۸ خطابه های زیادی بر ضد ناپلئون برای مردم آلمان بازگو کرد و آنها را تشویق نمود که علیه او بجنگند. در سال ۱۸۰۹ وی استاد فلسفهٔ دانشگاه برلین گردید. افکاری که فیشته دربارهٔ «خود» یا «من» اظهار داشته موجب گردیده که فلسفه او ایدئالیسم اخلاقی محسوب گردد.
• بنیاد آموزه فراگیر دانش ترجمه سید مسعود حسینی، نشر حکمت؛ این کتاب بنیاد نظام فلسفی فیشته را تشکیل می دهد و آرای این فیلسوف را دربارهٔ فلسفه دین، اخلاق، حق و … روشن می کند.
• گفتارهایی دربارهٔ رسالت دانشمند، ترجمهٔ اسماعیل سعادت، انتشارات فرهنگ جاوید ۱۳۹۵
آثار زیر از یوهان گوتلیب فیشته و یا در مورد او به زبان فارسی ترجمه شده است:
• فیشته، یوهان گوتلیب، بنیاد آموزهٔ فراگیر دانش، ترجمهٔ سیدمسعود حسینی، تهران: حکمت، ۱۳۹۵.
• فیشته، یوهان گوتلیب، بنیاد حق طبیعی بر اساس اصول آموزهٔ دانش، ترجمهٔ سیدمسعود حسینی، تهران: ققنوس، ۱۳۹۷.
• فیشته، یوهان گوتلیب، در باب روح و لفظ در فلسفه: رساله ای در زیبایی شناسی، ترجمهٔ سیدمسعود حسینی، تهران: شب خیز، ۱۳۹۸.
• فیشته، یوهان گوتلیب، مقصود انسان، ترجمهٔ علی فردوسی، تهران: دیبایه، ۱۳۹۶.
• فیشته، یوهان گوتلیب، نظام آموزهٔ اخلاق: براساس اصول آموزهٔ دانش، ترجمه از آلمانی به انگلیسی دنیل بریزیل و گونتر تسولر، ترجمه از انگلیسی سیدمسعود حسینی، تهران: نشر مرکز، ۱۳۹۶.
• فیشته، یوهان گوتلیب، گفتارهایی دربارهٔ رسالت دانشمند، ترجمهٔ اسماعیل سعادت، تهران: فرهنگ جاوید، ۱۳۹۵.
فیشته در سال ۱۷۶۲ در زاکسن به دنیا آمد. وی پسر بافندهٔ فقیری بود و در کودکی غازچرانی می کرد در اثر ابراز هوش فوق العاده مورد توجه یک مرد ثروتمند قرار گرفت و به وسیله او در مدرسه به تحصیل پرداخت در الهیات لیسانس گرفت؛ ولی به علت بی میلی به شغل کشیشی، معلم سرخانه شد.
... [مشاهده متن کامل]
مطالعه در آثار کانت باعث شد که وی شدیداً زیر تأثیر و نفوذ فلسفه کانت قرار بگیرد و بسیاری از عناصر فلسفی او را جزو دستگاه فلسفی خود کند. در سال ۱۷۹۴ به عنوان استاد در دانشگاه ینا استخدام گردید و دیری نگذشت که رهبری ایدئالیسم جدید آلمان در اختیار او گذاشته شد.
در اثر بروز اختلافاتی بین او و دانشگاه ینا، او استعفا داد و به برلین رفت و بین سال های ۱۸۰۷ تا ۱۸۰۸ خطابه های زیادی بر ضد ناپلئون برای مردم آلمان بازگو کرد و آنها را تشویق نمود که علیه او بجنگند. در سال ۱۸۰۹ وی استاد فلسفهٔ دانشگاه برلین گردید. افکاری که فیشته دربارهٔ «خود» یا «من» اظهار داشته موجب گردیده که فلسفه او ایدئالیسم اخلاقی محسوب گردد.
• بنیاد آموزه فراگیر دانش ترجمه سید مسعود حسینی، نشر حکمت؛ این کتاب بنیاد نظام فلسفی فیشته را تشکیل می دهد و آرای این فیلسوف را دربارهٔ فلسفه دین، اخلاق، حق و … روشن می کند.
• گفتارهایی دربارهٔ رسالت دانشمند، ترجمهٔ اسماعیل سعادت، انتشارات فرهنگ جاوید ۱۳۹۵
آثار زیر از یوهان گوتلیب فیشته و یا در مورد او به زبان فارسی ترجمه شده است:
• فیشته، یوهان گوتلیب، بنیاد آموزهٔ فراگیر دانش، ترجمهٔ سیدمسعود حسینی، تهران: حکمت، ۱۳۹۵.
• فیشته، یوهان گوتلیب، بنیاد حق طبیعی بر اساس اصول آموزهٔ دانش، ترجمهٔ سیدمسعود حسینی، تهران: ققنوس، ۱۳۹۷.
• فیشته، یوهان گوتلیب، در باب روح و لفظ در فلسفه: رساله ای در زیبایی شناسی، ترجمهٔ سیدمسعود حسینی، تهران: شب خیز، ۱۳۹۸.
• فیشته، یوهان گوتلیب، مقصود انسان، ترجمهٔ علی فردوسی، تهران: دیبایه، ۱۳۹۶.
• فیشته، یوهان گوتلیب، نظام آموزهٔ اخلاق: براساس اصول آموزهٔ دانش، ترجمه از آلمانی به انگلیسی دنیل بریزیل و گونتر تسولر، ترجمه از انگلیسی سیدمسعود حسینی، تهران: نشر مرکز، ۱۳۹۶.
• فیشته، یوهان گوتلیب، گفتارهایی دربارهٔ رسالت دانشمند، ترجمهٔ اسماعیل سعادت، تهران: فرهنگ جاوید، ۱۳۹۵.
