یوسفی ترکش دوز

یوسفی تَرکَش دوز
صوفی ترکش دوز خراسانی. از او اطلاعات چندانی در دست نیست، جز آن که از مریدان درویش خسرو نقطوی و متهم به الحاد بوده و ذکر او در تاریخ، بیشتر مدیون واقعۀ عجیبی است که در پایان عمر، به او روی کرد. شاه عباس بزرگ، زمانی که بر خواجه درویش خسرو نقطوی، پیر مراد یوسفی، غضب کرد و او را به همراه یارانش به بند کشید، یوسفی را نیز به زندان افکند. آن گاه به اشارۀ جلال الدین منجّم باشی، که عبور ستارۀ دنباله داری از فضای ایران را دلیل بر واقعه ای هولناک در امر سلطنت می دانست، یوسفی را به مدت سه روز از ۷ ذیقعده تا بامداد دهم همان ماه ۱۰۰۱ق بر تخت نشاندند و او را سلطان ایران خواندند. عجیب آن که یوسفی در این سه روز، به جای آن که حکمی کند تا از مرگ نجات یابد، تنها حکم کرد تا چند جوان زیبا روی را به خدمت او برند، و گویا در این سه روز مصاحب آنان بوده است. در پایان این سه روز، یوسفی، به عنوان سلطان ایران به دار کشیده شد، و با دفع نحوست، سلطان صفوی باز بر تخت نشست. منجم دربار نیز، بعدها به گونه ای دیگر به امر سلطان سرنوشت یوسفی را پیدا کرد.