میرزا یوسف خان مستشارالدوله ( ۱۲۰۲–۱۲۷۴ ش ) ( ۱۸۲۳–۱۸۹۵م ) دیپلمات دورهٔ ناصرالدین شاه بود. وی نویسنده کتاب یک کلمه، مبدع اولین طرح راه آهن سراسری و اولین پیش نویس قانون اساسی ایران است.
صادق مستشارالدوله برادرزادهٔ اوست.
... [مشاهده متن کامل]
یوسف، پسر حاجی میرزا محمدکاظم بن محمد تاجر تبریزی ( از بازرگانان آذربایجان ) در شهر تبریز به دنیا آمد. فارسی، عربی و قدری از علوم شرعیه را آموخت و با سِمَت منشی گری، وارد خدمت کنسولگری انگلیس در تبریز شد و بعد از چندی از کار در کنسولگری انگلیس استعفا داد و به خدمت وزارت امور خارجه درآمد.
• ۱۸۵۳–۱۸۶۱م کارپرداز حاجی ترخان
• ۱۸۶۲–۱۸۵۴م کاردار ایران در پترسبورگ
• ۱۸۶۲–۱۸۶۶م کنسول در تفلیس
• ۱۸۶۶–۱۸۶۹م کاردار سفارت ایران در پاریس
وی در مدت سه سال اقامت خود در پاریس چهار مرتبه به لندن رفت.
او در مقدمه کتاب یک کلمه می گوید در نمایشگاه بین المللی پاریس ( ۱۸۶۷ ) حضور داشته و ترقیات غرب را از نزدیک مشاهده کرده و به فکر افتاده است.
در سال ۱۲۹۹ق ( ۱۸۸۱م ) در کابینه مشیرالدوله به عنوان معاون وزیر عدلیه انتخاب و لقب مستشارالدوله به نام او اعطا شد.
در ۱۲۸۲ ق ( ۱۲۴۴ ش ) ، رسالهٔ «رمز یوسفی» را در تهران منتشر کرد.
در دورهٔ اقامت در تفلیس، با میرزا فتحعلی آخوندزاده نویسنده مکتوبات مناسبات دوستانه ای یافت.
از ۱۲۴۶ تا ۱۲۴۸ ش ( ۱۸۶۷–۱۸۶۹م ) شارژ دافر ( کاردار ) سفارت ایران در پاریس بود و وارد لژ فراماسونری گراند اوریان ( شرق اعظم ) شد.
رسالهٔ «یک کلمه» را در ماه های پایانی خدمت در پاریس به اتمام رساند و دست نویس آن را در راه بازگشت به ایران ( ۱۲۴۹ ش ) در تفلیس به آخوندزاده نشان داد و در سال ۱۲۵۳ ش ( ۱۸۷۴ م ) در ایران به چاپ رسید.
رسالهٔ یک کلمه یکی از اولین آثار آزادی خواهان ایران به شمار می رود و در تحریک احساسات و بیدار کردن مردم در آن زمان اثر فوق العاده ای داشته است و در سال ۱۲۸۴ ش که مرکز غیبی تشکیل گردید، راهنمای سیاسی آن انجمن بود.
در سال ۱۲۶۷ ش ( ۱۳۰۶ ق ۱۸۸۸م ) نامه ای به مظفرالدین میرزا ولیعهد نوشت و از حکومت استبدادی و فساد دربار انتقاد کرد؛ اصلاحات مملکتی و ایجاد حکومت قانون و برقراری آزادی و مساوات را خواستار شد و گوشزد کرد که اگر زمامداران ایران، خود در صدد تأسیس دولت مقننه برنیایند، سیر حوادث تاریخ آن را تحمیل خواهد کرد.


صادق مستشارالدوله برادرزادهٔ اوست.
... [مشاهده متن کامل]
یوسف، پسر حاجی میرزا محمدکاظم بن محمد تاجر تبریزی ( از بازرگانان آذربایجان ) در شهر تبریز به دنیا آمد. فارسی، عربی و قدری از علوم شرعیه را آموخت و با سِمَت منشی گری، وارد خدمت کنسولگری انگلیس در تبریز شد و بعد از چندی از کار در کنسولگری انگلیس استعفا داد و به خدمت وزارت امور خارجه درآمد.
• ۱۸۵۳–۱۸۶۱م کارپرداز حاجی ترخان
• ۱۸۶۲–۱۸۵۴م کاردار ایران در پترسبورگ
• ۱۸۶۲–۱۸۶۶م کنسول در تفلیس
• ۱۸۶۶–۱۸۶۹م کاردار سفارت ایران در پاریس
وی در مدت سه سال اقامت خود در پاریس چهار مرتبه به لندن رفت.
او در مقدمه کتاب یک کلمه می گوید در نمایشگاه بین المللی پاریس ( ۱۸۶۷ ) حضور داشته و ترقیات غرب را از نزدیک مشاهده کرده و به فکر افتاده است.
در سال ۱۲۹۹ق ( ۱۸۸۱م ) در کابینه مشیرالدوله به عنوان معاون وزیر عدلیه انتخاب و لقب مستشارالدوله به نام او اعطا شد.
در ۱۲۸۲ ق ( ۱۲۴۴ ش ) ، رسالهٔ «رمز یوسفی» را در تهران منتشر کرد.
در دورهٔ اقامت در تفلیس، با میرزا فتحعلی آخوندزاده نویسنده مکتوبات مناسبات دوستانه ای یافت.
از ۱۲۴۶ تا ۱۲۴۸ ش ( ۱۸۶۷–۱۸۶۹م ) شارژ دافر ( کاردار ) سفارت ایران در پاریس بود و وارد لژ فراماسونری گراند اوریان ( شرق اعظم ) شد.
رسالهٔ «یک کلمه» را در ماه های پایانی خدمت در پاریس به اتمام رساند و دست نویس آن را در راه بازگشت به ایران ( ۱۲۴۹ ش ) در تفلیس به آخوندزاده نشان داد و در سال ۱۲۵۳ ش ( ۱۸۷۴ م ) در ایران به چاپ رسید.
رسالهٔ یک کلمه یکی از اولین آثار آزادی خواهان ایران به شمار می رود و در تحریک احساسات و بیدار کردن مردم در آن زمان اثر فوق العاده ای داشته است و در سال ۱۲۸۴ ش که مرکز غیبی تشکیل گردید، راهنمای سیاسی آن انجمن بود.
در سال ۱۲۶۷ ش ( ۱۳۰۶ ق ۱۸۸۸م ) نامه ای به مظفرالدین میرزا ولیعهد نوشت و از حکومت استبدادی و فساد دربار انتقاد کرد؛ اصلاحات مملکتی و ایجاد حکومت قانون و برقراری آزادی و مساوات را خواستار شد و گوشزد کرد که اگر زمامداران ایران، خود در صدد تأسیس دولت مقننه برنیایند، سیر حوادث تاریخ آن را تحمیل خواهد کرد.

